Сафдорлар учун Ўзбекистон Республикаси мустақил давлат сифатида қандай ҳуқуқларга эга?

Маданий ҳуқуқларга (Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 41-42 моддалари) нималар киради?

Ж: Madaniy huquqlar (O‘zbеkiston Rеspublikasi Konstitutsiyasining 41–42-moddalari):

• 
  ta’lim olish huquqi, bepul umumiy ta’lim olish kafolatlanganligi;
  
• 
  ilmiy va texnikaviy ijod erkinligi huquqi;
  
• 
  madaniyat yutuqlaridan foydalanish huquqi.
  

124. 
     “Ўзбекистон Республикасида ўлим жазосини бекор қилиш тўғрисида”ги Фармон қачон кучга кирган ва унинг ўрнига қандай жазолар қўлланилади?
     

Ж: O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «O‘zbekiston Respublikasida o‘lim jazosini bekor qilish to‘g‘risida»gi 2005-yil 1-avgustdagi Farmoniga muvofiq va insonning jahon hamjamiyati tomonidan tan olingan yashash huquqi prinsiplari, normalari hamda O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi qoidalaridan kelib chiqqan holda, shuningdek, jinoiy javobgarlikni liberallashtirish bo‘yicha aniq chora-tadbirlarni amalga oshirish maqsadida: «2008-yil 1-yanvardan O‘zbekiston Respublikasida jinoiy jazo sifatida o‘lim jazosi bekor qilinsin va uning o‘rniga umrbod qamoq yoki uzoq muddatga ozodlikdan mahrum etish jazosi kiritilsin», – deb belgilab qo‘yilgan.

125. 
     Вояга етмаганлар қай тартибда ишга қабул қилинадилар?
     

Ж: Ishga kirayotgan odamdan, avvalo, yoshi haqida so‘raladi, chunki O‘zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksiga muvofiq korxona ma’muriyati voyaga yetmaganlarni faqat 16 yoshdan boshlab ishga qabul qilishga haqlidir. Mehnatga tayyorlash maqsadida (O‘zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksi, 77-modda) o‘quvchilar 15 yoshdan boshlab, o‘qishdan bo‘sh vaqtda ishga qabul qilinishi mumkin.
Voyaga yetmaganlar faqat ota-onalarining yozma roziligi bilan ishga joylashishlari mumkin, chunki ota-onalar mehnat sharoitini bilishlari va bu haqda kelishishlari shart. Shuningdek, o‘smir salomatligi to‘g‘risidagi tibbiyot ma’lumotnomasi ham majburiydir.
Voyaga yetmaganlar uchun shunday taqiqlangan kasblar ham mavjudki, ular sog‘liq uchun zararli bo‘lgan mehnat sharoitiga ega. Masalan, gazpayvandchi, shaxtyor, temirchi singari kasblar.
O‘quvchilar salomatligiga ziyon yetkazmaydigan, ta’lim jarayonini buzmaydigan yengil ishlarga jalb etilishi mumkin. Shuningdek, voyaga yetmaganlarni tungi, qo‘shimcha ishlarga va dam olish kunlaridagi ishlarga jalb etish ham taqiqlanadi

126.