Samarqand davlat arxitektura qurilish instituti
korxonasining tashkiloti rentabellik darajasi ko’rsatkichlari taxlili va uni
Download 1 Mb. Pdf ko'rish
|
umumiy ovqatlanish xususiyatiga ega bolgan kochmas mulk obektini garovga qoyish maqsadida baxolash.
- Bu sahifa navigatsiya:
- Bino haqida umumiy ma’lumotlar Bino turi Umumiy maydoni, kv.m. Foydali
- Xonalar soni
- Binoning muxandislik kommunikatsiyalar ta’minoti haqida ma’lumot Bino turi Elektr ta’minoti
- Telefon tarmog ‘i
- Bino va inshootlarning tashqimaydoni va hajmlarini hisoblash kaydnomasi № Bino va inshootning nomi Maydonlarni
- Er silkinishi(zilzila) va uning oqibatlari
- Sel xavfi va suv toshqini sodir bo‘lganda ishchi xodim va talabalarning harakati
- YOng‘inlar va yong‘in xavfsizligi
- Bino va inshoot qismlarining o‘tga chidamlilik darajasi.
- III. UMUMIY OVQATLANISH KO’CHMAS MULK OB’EKTINING BOZOR QIYMATINI KREDIT OLISH UCHUN GAROV TA’MINOTI SIFATIDA BOZOR BAHOSINI ANIQLASH VA UNI BOSHQARISH
- 2-Bosqich
- 4- Bosqich
korxonasining tashkiloti rentabellik darajasi ko’rsatkichlari taxlili va uni o’zgarish dinamikasi Ko’rsatkichlar Jami bir yilda Shu jumladan kvartallar bo’yicha I II III IV Rentabellik darajasi, % 25,0 33,1
36,7 22,3
7,9 O’zgarishi, foizda oldingi kvartllarga
100
110,9 60,8
35,3 1-kvatalarga nisbatan
100
110.9 67,4
23,8
2015 yil mobaynida Samarqand viloyati “Ermulkkadastr” davlat korxonasining tashkiloti rentabellik darajasi ko’rsatkichlari taxlili natijasida ma’lum bo’lidikim, u yil davomida 25% rentabellik darajasiga erishgan. Bu bozor iqtisodiyotiga xos, MChJ bemalol faoliyat ko’rsata oladi degan xulosani beramiz 2.2 Baholanayotgan “Umumiy ovqatlanish” binosining arxitekturaviy – konstruktiv echimlari Baholanayotgan ko‘chmas mulk ob’ekti Samarqand viloyati, Payariq tumani markazida joylashgan bo‘lib, 1 qavatli chakana savdo ob’ekti, Ob’ektning kadastr raqami – 14 16 07 7001 0202 0223. Mulkning huquqiy egasi – fuqaro Dusmirzaev Eliboy. Ko‘chmas mulkdan foydalanish huquqi Payariq tumani hokimining 17.10.2012 yildagi №1689-K-sonli qaroriga asosan doimiy foydalanish huquqi berildi.
СамДАҚИ – ҚБ – 402-КМЭ ва УБ –КМЭваУБ – ДЛ – 12716 Варақ
24
Tanlangan er maydoni g‘arb tomondan savdo do‘koni bilan sharq va shimol tomondan turar joy binolari bilan va janub tomondan tuman markaziga chiquvchi avtomobil yo‘li bilan chegaralangan. Bino 2012 yilda qurilgan bo‘lib, 2 ta savdo maydoni va 2 ta omborxonadan iborat. Binoning qurilish maydoni63,0 kv.m., umumiy foydali maydoni 53,6 kv.m., ishchi maydoni 37,6 kv.m. va yordamchi maydon 16,0 kv.m.ni tashkil qiladi. Binoning bo‘yi 4,5 m, eni 14 m va balandligi 4 m hamda qurilish hajmi 252 kub.m.ni tashkil qiladi. 2.9-jadval Bino haqida umumiy ma’lumotlar Bino turi Umumiy maydoni, kv.m. Foydali maydon, kv.m. Qurilish maydoni, kv.m. Zilzila- bardoshligi Xonalar soni Umumiy
ovqatlanish 366,16
300 384
7 – 8 ball 7
2.10-jadval Bino va inshootlarning konstruktiv elementlari bo‘yicha ma’lumot Bino turi Poydevo r Devor va pardevor Pol Orayop ma Tom Tash qi pardo z Ichki pardo z Savdo
do‘kon i Beton Pishiril- gan g‘isht Beton, keramik
plitka Temir-
beton SHifer
Suvoq Suvoq
СамДАҚИ – ҚБ – 402-КМЭ ва УБ –КМЭваУБ – ДЛ – 12716 Варақ
25
plita 2.11-jadval Binoning muxandislik kommunikatsiyalar ta’minoti haqida ma’lumot Bino turi Elektr ta’minoti Gaz ta’minoti Suv ta’minoti Oqova Issiqlik ta’minoti Telefon tarmog ‘i Savdo
do‘kon i Mavjud Mavjud emas
Mavjud emas
Mavjud emas
Mavjud emas
Mavjud emas
2.12-jadval Bino va inshootlarning tashqimaydoni va hajmlarini hisoblash kaydnomasi
inshootning nomi Maydonlarni hisoblash formulasi Maydoni, kv.m Tashqi balandligi Hajmi, kub.m A Ovqatlanish zali 4,5*14 63,0
4,0 252,0
Jami : 63,0 252,0
2.13-jadval Bino va inshootlarning ichkimaydonini hisoblash kaydnomasi Liter
Qavat Xona
t/r Xonalar
nomi Baland-
ligi, m O‘lchami, m bo‘yi va eni Ishchi
maydon Umumiy
maydon
СамДАҚИ – ҚБ – 402-КМЭ ва УБ –КМЭваУБ – ДЛ – 12716 Варақ
26
kv.m kv.m A 1 1 Savdo
maydoni 3,65
4,7 x 4 18,8
18,8
1 1 Savdo
maydoni 3,65
4,7 x 4 18,8
18,8
1 2 Omborxo
na 3,65
2 x 4 8 8 1 2 Omborxo na
3,65 2 x 4
8 8
Jami 37,6 53,6
2.3. Hayotiy faoliyat xavfsizligi va mehnat muhofazasi Diplom loyiha ishi “Savdo xarakteridagi ko‘chmas mulk ob’ektlarini baholashning o‘ziga xos xususiyatlari” mavzusida bo‘lib, unda savdo xarakteridagi ko‘chmas mulk ekspertizasi va uni bozor qiymatini baholash echimi masalasi qarab chiqilgan.
Regionning o‘ziga xos meteorologik va klimatik xususiyatlariga ko‘ra, yil davomida atmosfera havosiga zararli aralashmalarni tarqalib-yoyilib binova inshootlarga katta ziyon etkazadi. Arxitektura – me’moriy echimida shamol yo‘nalishi, quyoshning tushishi va yog‘ingarchilik vaqtida suvlarning ketish yo‘li, xavoning isib ketishi, havoning sovib ketishi, er rel’eflari, havoning tezligi eng muhim o‘rinni egallaydi. Quyida xar bir korxona uchun me’yori loyihani tayyorlashda ishlatilgan klimatik parametrlar keltirilgan.
СамДАҚИ – ҚБ – 402-КМЭ ва УБ –КМЭваУБ – ДЛ – 12716 Варақ
27
SHuning uchun ham diplom loyiha ishining “Hayotiy faoliyat xavfsizligi va mehnat muxofazasi” bo‘limida biz asosiy e’tiborni har qanday joyda ham, istalgan paytda ham sodir bo‘lish ehtimoli bo‘lgan tez-tez yuz beradigan yong‘in, portlash, elektr xavfsizligi, havo haroratining keskin sovub va isib ketishi, kuchli qor va yomg‘ir yog‘ishi, zilzilaga va sanitariya-gigiena talablari hamda tizimlarining ishdan chiqishi, suv bosishi kabi ofatlarga qaratiladi.
Qish mavsumida binolar ko‘proq zarar ko‘radi. Sababi namgarchilik vaqtida pishiq g‘ishtlar o‘ziga namlikni oladi va qishda muzlaydi. Muzlagan g‘ishtlar yorila boshlaydi. Tabiiy ofatlar ichida eng xavflisi va dahshatlisi bu – er silkinishi(zilzila)dir. Er silkinishi – er osti zarbasi va er ustki qatlamining tebranishi bo‘lib, tabiiy ofatlar, texnologik jarayonlar tufayli vujudga keladi. Er ostki zarbasining paydo bo‘lish o‘chog‘i, erning ostki qatlamida uzoq vaqt yig‘ilib qolgan energiyaning yuzaga otilib chiqish jarayoni tufayli yuzaga keladi. O‘choqning ichki qismi markazi gipotsentr deyiladi, erning ustki qismidagi markazi epitsentr deyiladi. Er silkinishi yuzaga kelish sabablariga ko‘ra quyidagi guruhlarga bo‘linadi: - Tektonik zilzilalar; - Vulqon zilzilalari; - Ag‘darilish, o‘pirilish zilzilalari; - Texnogen(insonning muhandislik faoliyati bilan bog‘liq) zilzilalar. YUqorida aytib o‘tilgan er silkinishi turlari ichida katta maydonga tarqaladigani va eng ko‘p talofat keltiradigani tektonik er silkinishidir. Ma’lumki, har
yili planetamizda 100 000 dan
ortiq er
silkinishlarini seysmik
asboblar(seysmograflar) qayd etadi. Bulardan 100 tasi vayron qiluvchi fojia bo‘lib, imorat va inshootlarning buzilishiga, er yuzasida yoriqlarning paydo bo‘lishiga, ming-minglab insonlar yostig‘ining qurishiga olib keladi.
СамДАҚИ – ҚБ – 402-КМЭ ва УБ –КМЭваУБ – ДЛ – 12716 Варақ
28
Er silkinish o‘chog‘i gipotsentrning joylashgan chuqurligi bo‘yicha zilzilalarni: yuzaki – 70 km.gacha, o‘rta – 70-300 km. va chuqur – 300 km.dan pastda “mantiya” qatlamida vujudga keladigan turlarga ajratish mumkin. Respublikamizda kuzatiladigan zilzilalarning o‘chog‘i asosan 70 km.gacha chuqurliklarda joylashganligi qayd etilgan. Kuchli er silkinishi oqibatida erning yaxlitligi, butunligi o‘zgaradi, inshootlar, jihozlar buziladi, kommunal-energetik qismlar ishdan chiqishi, insonlar o‘limi yuz beradi. Er qimirlashning asosiy ko‘rsatkichlari quyidagilardan iborat: er silkinish o‘chog‘ining chuqurligi, silkinish amplitudasi va er silkinishining intensiv energiyasi. Er silkinishining kishilar ruhiy holatiga bo‘lgan ta’siri, imorat va inshootlarning buzilishi, vayron qilinishi, er yuzasida vujudga kelgan o‘zgarishlar (er sathida yoriqlar va buloqlarning paydo bo‘lishi) insonlarga yuz bergan hodisalarning kuchini baholashga o‘rgatgan. Natijada nisbiy baholash shkalasi paydo bo‘lgan. Er silkinishining oqibatlarini tugatishda ishga yaroqli har bir kishi ishtirok etishi zarur va quyidagi ishlar birlamchi hisoblanadi: - Er tagida, buzilgan va yonayotgan uyda qolgan odamlarni qutqarish; - Ishlab chiqarish, kommunal-energetik tizimlarda sodir
bo‘ladigan avariyalarning oldini olish va to‘g‘rilash (chunki, bular inson hayotiga xavf soladi); - Buzilgan uylarni, inshootlarni tiklash; - Talofat ko‘rganlarga tibbiy yordam ko‘rsatish shahobchalarini tayyorlash; - Er silkinish o‘chog‘ida suv ta’minotini tiklash. SHuning uchun har bir korxona rahbari er silkinishi oqibatlarini kamaytirishning asosiy tadbirlarini bilishi zarur. Bular quyidagilardan iborat:
СамДАҚИ – ҚБ – 402-КМЭ ва УБ –КМЭваУБ – ДЛ – 12716 Варақ
29
- Hududning seysmik xaritasi, unda zilzila bo‘lish ehtimoli bor joylar va uning kuchi ko‘rsatiladi; - Zilzilaga bardosh beradigan uylar va sanoat inshootlarini qurish; - Zilzila sodir bo‘lib qolgan holda aholi o‘zini qanday tutishi va hatti-harakatlari haqida tushuntirish. Sel xavfi va suv toshqini sodir bo‘lganda ishchi xodim va talabalarning harakati Turar joylarni sel va suv toshqinlaridan zarar etmaydiga joylarga qurish maqsadga muofiq bo‘ladi. SHuning uchun quyidagi hollarda aholini harakatini hisobga olgan ma’qul. Suv toshqini – daryo, ko‘l yoki boshqa suv havzalari suv sathining keskin ko‘tarilishi natijasida joyning vaqtinchalik suv ostida qolishi. Sel- tog‘ daryolari o‘zanlarida to‘satdan yuzaga keluvchi, suv, tog‘ jinslari bo‘laklari aralashmasidan iborat loyqa yoki loy toshli oqim. Sel xavfi va suv toshqini bo‘lgangacha xarakat Sel kelishi va suv toshqin bo‘lishi mumkin bo‘lgan joylarni bilib oling. Qurilish ishlarini faqat davlat organlari ruxsati bilan olib boring. Sel kelishi va suv toshqin bo‘lishi to‘g‘risidagi xabarni olgach, gaz, elektr tarmoqlarini o‘chiring va qimmatbaho buyumlarningizni xavsiz joylarga olib chiqing. Oldindan xavfsiz joylarni va u erga chiqish yo‘llarini belgilab qo‘ying. Oziq – ovqat, kiyim kechak, dori dormonlarni va qutqaruv vositalarini tayyorlab qo‘ying. Avvaldan belgilab qo‘yilgan yo‘nalish bo‘yicha tezlikda xavfsiz joy (tepalik, yuqori qavat, boloxona, tom)ga chiqing. Evakuatsiya to‘g‘risidagi xabarni olgach, rejaga asosan harakat qiling.
СамДАҚИ – ҚБ – 402-КМЭ ва УБ –КМЭваУБ – ДЛ – 12716 Варақ
30
Samarqand shahri tog‘ga yaqin hududda joylashgani uchun yomg‘ir tez tez yog‘ib turadi. YOzda esa qurg‘oqchilik bo‘ladi. SHuning uchun yomg‘ir, yong‘in xavfsizligini ko‘rib chiqamiz. Turar joy bosh tarxini loyihalashda, ulardagi me’moriy landshaft ketma-ketligi va iqtisodiy afzalligi bilan birga, sanitariya va yong‘in xavfsizligi masalalari, echilishi shart. Buning uchun, moddiy sarf-xarajatni yuqori darajada samaradorligini ta’minlash va er hududini unumli foydalanish bilan bir qatorda quyidagi muammolarni echilishi zarur hisoblanadi:
yo‘nalishini hisobga olgan holda joylashtirish;
- yog‘ingarchilik ko‘p bo‘lgani uchun suvni ketish yo‘llarini ko‘paytirish;
-vazifasi nuqtai nazaridan bino ichidagi xonalarni yong‘in va portlash xavfi alomatlari bo‘yicha alohida ichki hududlarga ajratish;
xavfsiz masofada joylanishini ta’minlash;
-bino va inshootlarni joylashtirishda, yong‘in xavfsizligi me’yorlari talabi asosida yong‘inga qarshi xavfsiz oraliqlarni to‘g‘ri qo‘yilishini ta’minlash;
ta’minlash;
-yong‘inga qarshi, o‘tni o‘chirish maqsadida ishlatish uchun suv ta’minoti masalasini hal etish. YOng‘in – insonlar hayoti va sog‘lig‘iga tahdid soluvchi, moddiy va madaniy boyliklarni yo‘q qiluvchi ofat, nazoratdan chiqib ketgan yonish jarayoni.
YOng‘in kelib chiqishi uchun quyidagi uch omilning bir vaqtning o‘zida bir joyda bo‘lishi etarlidir. YA’ni: - yonuvchi moda (kog‘oz, yog‘och-taxta, neft va uning mahsulotlari); - yonish manbai (gugurt, uchqun, alanga); - oksidlovchi (kislorod, havo);
СамДАҚИ – ҚБ – 402-КМЭ ва УБ –КМЭваУБ – ДЛ – 12716 Варақ
31
YOnginning oldini olish uni uchirishdan kura osonrokdir. Kuyida yongin xavfi paydo bulganda va yuz berganda axolining xarakatlari kanday bulishligi xakida fikr yuritamiz:
Barcha qurilish materiallari o‘tga chidamliligi jihatidan uch toifagabo‘linadi: -yonmaydigan – beton, pishiq g‘isht, marmar kabilar olovning ta’sirida yoki yuqori haroratda yonmaydi, tutamaydi va erimaydi; -qiyin yonuvchan – bu materiallar yuqori harorat ta’sirida qiyinchilik bilan uchqunlanadi, tutaydi va ko‘mirlanadi hamda olov manbai bo‘lgandagina yonishda davom etadi. Bularga DVP, DSP va boshqalar kiradi; -yonadigan – bularga yog‘och materiallari, sellyuloza, plastmassa, tol, kog‘oz, bitumlar kiradi. Amaldagi tartib va qoidalarga ko‘ra yonadigan va engil yonadigan qurilish materiallarining jamoat joylarida, bolalar muassasalari va shifoxonalarda ishlatilishi qat’iyan man etiladi. Ko‘pchilikka ma’lumki, yong‘in va portlashlar o‘zaro uzviy bog‘liq. YOng‘in bo‘lgan joyda portlash va aksincha portlash bo‘lgan joyda yong‘in sodir bo‘lishi mumkin. Binolarda sodir bo‘lgan yong‘inni tarqalashini cheklaydigan moslamalar- yong‘inga qarshi tusiq devorlar o‘rnatiladi. Bu devorlar brondmaerlar deb ataladi. Bu devorlar yong‘inlarni bir korxonadan ikkinchi yoki sexdan sexga o‘tishini chegaralaydi. Bundan tashqari, yo‘laklar, to‘siqlar, tanbur, shlyuz, eshik, deraza, lyuk, klapan, suv, pardasi, portlashga qarshi moslamalar ham cheklovchi moslamalar toifasiga kiradi.
YOng‘inga qarshi to‘siqlar yonmaydigan materiallardan tayyorlanadi va o‘tga chidamlilik darajasi talabga muvofiq bo‘lishi kerak.
СамДАҚИ – ҚБ – 402-КМЭ ва УБ –КМЭваУБ – ДЛ – 12716 Варақ
32
QIYMATINI KREDIT OLISH UCHUN GAROV TA’MINOTI SIFATIDA BOZOR BAHOSINI ANIQLASH VA UNI BOSHQARISH 3.1. Baholanayotgan ob’ekt bozor qiymatini baholashda xarajat yondashuvi. 3.1.1. Xarajat yondashuvi asosida ko’chmas mulk ob’ektining bozor qiymatini hisoblash uslubiyati. Xarajat yondashuvining moxiyati shundan iboratkim, ya’ni sotib oluvchining ko’chmas mulkka to’laydigan summasi binoning iste’mol xususiyatlariga o’xshash analogik er uchastkasi va unga qurilgan ko’chmas mulkni sotib olish uchun sarflanadigan xarajatlardan ziyod bo’lmaydi. Xarajat yondashuvi natijalarining ob’ektivligi binoning to’liq tiklanish qiymati baholayotgan bino qiymatining barcha mumkin bo’lgan sabablar bo’yicha pasayishi baholanayotgan ob’ekt joylashgan er uchastkasi bozor qiymatining baholanish sanasidagi aniq hisob-kitobiga bog’liq.
hisobining umumiy blok-sxemasi 1-rasmda keltirilgan:
2-Bosqich YAxshilanish qiymatini aniqlash (S yaxshilash )
6- Bosqich Er uchastkasi qiymatini aniqlash (S er )
5-Bosqich Ob’ektning qoldiq qiymatini hisoblash (S qol )
7- Bosqich Ob’ektning bozor qiymatini aniqlash S xarajat
Geologik va texnik ekspertizalarni o‘tkazish asosida jismoniy eskirishni baholash (S j )
3-Bosqich Muvozanat daromadi hisobi (P muvoz )
1-Bosqich YAngi qurilish qiymatini aniqlash (∑ xarajat )
СамДАҚИ – ҚБ – 402-КМЭ ва УБ –КМЭваУБ – ДЛ – 12716 Варақ
33
S Xar.yon. baholanayotgan ko’chmas mulk ob’ektining bozor qiymati I eskirish yig’ilishini S
er uchaskasi qiymatiga qo’shilishini hisobga olib S T.tiklan baholanayotgan binoning to’liq tiklanish qiymati sifatida aniqlanadi: S Xar. yon. Download 1 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling