Samarqand davlat chet tillar instituti tarjima nazariyasi va amaliyoti kafedrasi

close down – yopib tashlamoq (ishlamaydigan qilib), clear up – ochilmoq (ob-havo), show off – 
maqtanmoq, o’zini ko’rsatmoq, grow up – voyaga yetmoq, move in – ko’chmoq (yangi uyga), move to 
– ko’chmoq (biror shaharga), fall off – yiqilib tushmoq, look up – 1) lug’atdan soz’ qidirmoq, 2) yuqoriga 
qaramoq, pick up – yerdan olmoq, turn down – pasaytirmoq, turn up – ovozni ko’tarmoq, turn off 
(switch off)– ochirmoq, turn on (switch on)– yoqmoq, cross out – o’chirib tashlamoq, wake up – 
uyg’otmoq, knock down – urib yiqitmoq, buzib tashlamoq, knock out – xushidan ketkazmoq, shave off 
– soqolini olib tashlamoq, try on – kiyib ko’rmoq, come on – bo’la qoling, hold on – kutib turing, carry 
on – davom ettrimoq, go on/walk on/drive on – davom etmoq, wash up – idish tavoq yuvmoq, hurry 
up – shoshilmoq, give up – voz kechmoq, slow down – pasaytirmoq (mashinani), break down – buzilib 
qolmoq , fill in – bo’sh blanka to’ldirmoq, ring up – telefon qilmoq, knock over – turtib yubormoq, show 
round – atrofni tomosha qildirmoq.
QO’SHIMCHA MA’LUMOTLAR 
 
To be on duty – navbatchi bo’lmoq, you are wanted on the telephone – sizni telefonga 
chaqirishyapti, on weekdays – ish kunlarida, on an average yoki on the average – o’rtacha, to see 
in/into – kutib olmoq, to see off/out – kuzatib qo’ymoq, “Macbeth” is on today – bugun “Makbet” 
qo’yilmoqda, Macbeth is in today – bugun Makbet uyda, to have an eye on somebody – birovga ko’z-
quloq bo’lib turmoq, try to call him on this number – shu raqamdan unga telefon qilib ko’rmoq, spy on 
somebody – birovni kuzatmoq, poylamoq, helping of salad – saladdan qo’shimcha (dabavka), popular 
with – bilan mashhur bo’lmoq, popular among – orsida mashhur bo’lmoq, popular between – ikki kishi 
orasida mashhur bo’lmoq, with the exception of – dan tashqari, at peace-tinchlikda, in peace-
tinchlikda, at dawn-tongda. to be an expert on sth – da mutaxassis bo’lmoq, to shout for – uchun 
muxlislik qilmoq. I shout for Paxtakor. Men Paxtakorga muxlislik qilaman.  
 
Except for: (-dan tashqari, -ni hisobga olmaganda) Bosh gapdagi fikrning tamoman to’g’ri 
ekanligi ergash gapda inkor qilinsa ushbu predlogni ishlatish lozim: The room was completely dark 
except for the light coming under the door.Xona tamoman qorong’u edi eshik pastidan tushib turgan 
yorig’likdan tashqari. The car was undamaged in the accident except for a broken headlight. Mashina 
avariyada zararlanmagandi oldingi chirog’ini hiusobga olmaganda. 

---

118 
 
INVERSION (INVERSIYA) 
 
Ega va kesimni inversiyaga uchrashining 2 yo’li mavjud:
1) Yordamchi va modal fe’llar egadan oldinga chiqadi. Bu quyidagi holatlarda kuzatiladi:
a) so’roq gaplarda inversiya yuz beradi: Is Peter taking an exam today?
b) Agar quyidagi so’z va iboralar gap boshida kelsa inversiya yuz beradi: Seldom, rarely, 
little, barely, nowhere (else), never (before), not (even) once, on no account, only by, only in this 
way, only then, hardly (ever) … when, no sooner … than, not only but (also), not until/till, in no 
way, in/under no circumstance, not since va hokazolar.
 
Never (before) have I seen such a beautiful girl. Not only did they make a donation but 
they (also) promised to build a shelter for the homeless. Seldom do we go out since the baby was 
born.
Lekin: We seldom go out since the baby was born. Chunki bu gapda “seldom” so’zi gap boshida 
emas.
c) Agar only after, only by, only if, only when, not until/till kabilar gapning boshida 
kelganda inversiya bosh gapda yuz beradi: Only after she started working was she able to save 
some money. Only if you follow my advice will you succeed.
d) Shart ergash gaplarda (If li gaplarda): Should he call tell him I’m out. = If he should call 
tell him I’m out.
e), so, neither nor, as kabi so’zlar “ham” ma’nosida kelganda: I speak English. So do I. She 
was a talented musician, as was her sister/and so was her sister.
2). Asosiy fe’l egadan oldinga chiqadi. Bu quyidagi holatlarda kuzatiladi: