Samarqand davlat chet tillar instituti tarjima nazariyasi va amaliyoti kafedrasi

The – aniq artiklining turdosh otlar bilan ishlatilishi 
1. Boshqalaridan ajratib ko’rsatilgan turdosh otlar the bilan ish-di: Aziz, give me the book 
that I gave you yesterday. Aziz kecha bergan kitobimni bergin. The apples on this tree are very red 
and big. Bu daraxtdagi olmalar juda qip-qizil va katta-katta ekan.
2. Ertak va hikoyalarda birinchi marta gap ketayotgan narsa, predmet va odamlarga ham the 
artikli ishlatiladi: The woman opened the gate and looked thoughtfully at the house. Ayol darvozani 
ochib uyga o’ychan nazar soldi. The girl from the farm came to the house once a week and helped 
the woman. Qiz fermadan haftada bir marta kelar va ayolga yordam berib ketardi.
3. Vaziyatdan bizga ma’lum va xona ichidagi narsalarga the artikli ish-di. Agarda qaysi narsa 
haqida gapirayotganimiz aniq bo’lsa: Open the door. Turn off the light. Turn on the light. Give me 
the salt, please.
Lekin: Xonada birdan ortiq eshik yoki deraza bo’lsa ularga a/an artikllarini ishlatish holati ham 
mavjud: Ikrom, open a window please. Ikrom derazalardan birini ochib yuboring, iltimos.
4. “of” predlogi bilan kelgan turdosh otlar the artikli bilan ishlatiladi: the Leaning Tower of 
Pisa. The music of this film is very pleasant. Bu filmning musiqasi juda yoqimli ekan. Lekin: I like 
music.
5. the police, the fire-brigade, the army, the bank, the post office, the doctor, the dentist 
so’zlari vaziyatga ko’ra asosan the bilan ish-di: I must go to the bank to change some money.
Lekin, alohida bino yoki shaxs nazarda tutilganda a/an ishlatiladi: There was a bank next to 
our house. I saw a doctor in the yard.
6. Oldin gapirilgan ot qayta takrorlanganda the bilan ish-di: For lunch I had a sandwich and 
an apple. The sandwich wasn’t very nice, but the apple was very nice.
7. Dunyoda yagona narsalar oldidan the ish-di: the moon, the world, the sun, the universe-
koinot, the Eiffel Tower,
8. Sifatning orttirma darajalari oldida boshqa ko’rsatgichlar bo’lmasa deyarli hamisha the 
ish-di: The longest river in the world is the Nile. Dunyoda eng uzun daryo Nil daryosidir.
Lekin: Boshqa ko’rsatgichlar (my, his, their, some, any, much) bo’lsa artikl ishlatilmaydi. My 
best friend. Her eldest son. Their best shoes. Our worst mistakes.

---

70 
9. the sea, the seaside, the sky, the ground, the countryside, the country, the equator, the