Samarqand davlat chet tillar instituti tarjima nazariyasi va amaliyoti kafedrasi


Download 1.72 Mb.
Pdf ko'rish
bet142/201
Sana05.01.2023
Hajmi1.72 Mb.
#1080028
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   201
Bog'liq
Qo\'ldoshev grammar

 
Clauses (Qo’shma gaplar) 
1. Qo’shma gaplar ikkiga bo’linadi: 1) Compound sentences (Bog’langan qo’shma gap). 2) 
Complex sentences (Ergashgan qo’shma gap).
The Time Clauses (Payt ergash gaplar) O TYPE
1. Bu turdagi payt ergash gapalar umumiy zamonga tegishli bo’ladi, ya’ni har doim sodir 
bo’ladigan ish-harakatlarni ifodalaydi. Gapning har ikkala qismida Present Simple zamoni ishlatiladi. 
Payt ergash gaplar asosan When va boshqa bog’lovchilar bilan bog’lanadi: I eat food when I want to 
eat. Qachon yegim kelsa ovqat yeyman. When we put the water on the fire it boils. Suvni olovga 
qo’ysak u qaynaydi. I go to bed early when I am tired. Qachon charchasam erta yotaman.
S + V
1
+ SPS + when + S + V
1
+ SPS 
I wash my face when I get up in the morning. Ertalab turganda yuzimni yuvaman. 
When + S + V
1
+ SPS +S + V
1
+ SPS
When he eats ice-cream he always catches a cold. Qachonki u muzqaymoq yesa hamisha shamollab 
qoladi. 
1 TYPE (Birinchi tur Payt ergash gap) 
S + shall/will + V
1
+ SPS + when + S + V

 
1. Birinchi tur payt ergash gaplar kelasi yoki hozirgi zamonga tegishli bo’ladi. Birinchi tur payt 
ergash gapning bosh gapida Future Simple (kelasi oddiy) zamoni ishlatiladi, ergash gapda esa, ya’ni 
gapning When va boshqa bog’lovchilar qatnashgan qismida Present Simple (hozirgi oddiy) zamoni 
ishlatiladi. Lekin Present Simple ishlatilsa ham gapning ma’nosi kelasi zamonda bo’ladi: I shall study 
history, when I go home. Uyga borsam tarix o’qiyman. We shall go out when it rains stops. Yomg’ir 
to’xtasa tashqariga chiqamiz.
2. Payt ergash gaplarda when bog’lovchisidan tashqari yana quyidagi bo’glovchilar ham 
ishlatiladi: until, till (-gacha), as soon as (-gach), before (oldin), after (keyin), whenver (qachonki), as 
(-da), as long as (-gach), directly (-gacha), by the time (that) (paytgacha), the moment (paytda) kabi 
bog’lovchilar ham ishlatilishi mumkin va bu bog’lovchilardan keyin ham will, shall ishlatilmaydi: I shall 
wait for you until you come back. Qaytib kelguningcha kutib turaman. we shall shut the door before 
we go home. Uyga ketishdan oldin eshikni yopamiz. I shall watch TV as soon as I finish my lessons. 
Darslarimni tugatgach TV tomosha qilaman.

Download 1.72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   201




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling