Samarqand davlat meditsina instituti biologik kimyo kafedrasi Biologik kimyo 2-kurs moddalar almashinuviga kirish biologik membranalar ma'ruzachi: dots. Xalikov K. M. Ko'Rib chiqiladigan savollar


Download 1.41 Mb.
bet5/8
Sana30.04.2023
Hajmi1.41 Mb.
#1411703
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Moddalar almahsinuviga kirish (2)

MEMBRANA LIPIDLARI

  • Membrana lipidlarining 90% qismini:
  • Fosfolipidlar,
  • Glikolipidlar va
  • Xolesterin tashkil qiladi
  • .

FOSFOLIPIDLAR

  • Membranalarda 2 turdagi fosfolipidlar bo‘ladi:
  • glitserofosfolipidlar va
  • Sfingofosfolipidlar

1. Glitserofosfolipidlar

  •  
  • Ular fosfatid kislota hosi-lasi bo‘lib, ularni diatsil-glitserofosfat ham deyiladi.

Glitserofosfolipidlar vakillari

2. Sfingofosfolipidlar

  • Bu guruh lipidlar tarkibida glitse-rin o‘rniga sfingozin nomli amino-spirtning hosilasi seramid bo‘ladi. (N-atsilsfingozinlar)

Glikolipidlar

  • Tarkibida uglevod saqlovchi birikmalar bo‘lib, uning uglevod qismi lipid qismi bilan kovalent bog‘ bilan birikkan bo‘ladi.
  • Membranalar tarkibida asosan seramid hosilalari bo‘ladi. Bunday glikolipidlar glikozil-seramidlar, glikosfingolipid-lar (yoki serebrozilar) degan umumiy nom bilan yuritiladi.

Масалан, лактозилцерамид

3. Холестерин

Membrananing lipid qo‘shqavati

Membranalar oqsillari

  • Membrana oqillari o‘zining membranadagi holatiga qarab farqlanadi. Oqsillar membrananing lipid qo‘shqavatiga qisman yoki butunlay botib turishi mumkin. Bunga integral oqsillar deyiladi.
  • Oqsillar membrana yuzasida joylashgan bo‘lishi mumkin, unga pereferik oqsillar deyiladi.

MEMBRANALARNING XARAKTERLI XUSUSIYaTLARI

  • 1. Membrana asimmetriyasi
  • Har bir membrananing ichki va tashqi yuzasi bo‘lib, ular o‘zlarining lipidlari, oqsillari va uglevodlarining tarkibi jihatidan farq qiladi, bunga ko‘ndalang asimmetriya
  • .

2. Membranalarning suyuq tabiatliligi

  • Lipid qo‘shqavat suyuq kristall tuzilishli. Shuning uchun lipid molekulalari qavat doirasida membrana yuzasiga parallel ravishda diffuziya-lanishi mumkin (lateral diffuziya).

Download 1.41 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling