Samarqand davlat universiteti b. Sh. Safarov kadrlar konsaltingi

Asosiy yо‘nalishlar bо‘yicha mablag‘ladan foydalanish 
№ 
Kо‘rsatkichlar 
Bazis 
davr 
Hisobot davr 
Reja 
Haqiqat 
1. 
Ishlangan vaqt uchun haq, jami 
29290,3 36876,9 60967,7 
1.1. 
Tarif stavkalari bо‘yicha haq 
tо‘lash (oklad) 
12543 
16258,5 21582,8 
1.2. 
Rag‘batlantirish uchun tо‘lovlar 
11986 
13950,2 26432,9 
1.2.1 Asosiy natijalar uchun mukofotlar 7245,7 
7832,9 
16592,4 
1.2.2. Meyerlarni 
ortig‘i 
bilan 
bajarganligi uchun haq (ishlab 
chiqarish, vaqt) 
2985,4 
3975,0 
6855,0 
1.2.3. Ustama va qо‘shimcha haqlar 
1754,9 
2142,3 
2985,5 
1.3. 
Mehnat 
qilish 
sharoitlaridagi 
farqlar uchun kompensastiyalar 
4571,3 
6408,2 
12641 
1.3.1 Mehnat sharoitidagi farq 
320,5 
560,7 
1120,5 
1.3.2 Ish 
haqini 
hududiy 
tartibga 
solishdagi farq 
4250,8 
5847,5 
11520,5 
1.4. 
Ishlangan vaqt uchun boshqa 
tо‘lovlar 
190,0 
260,0 
320,0 
2. 
Ishlanmagan vaqt uchun haqlar 
4863,3 
5104,3 
10423,4 
2.1. 
Navbatdagi tatillar 
2895,5 
4025,5 
6583,2 
2.2. 
О‘qish bо‘yicha tatillar 
195,3 
280,5 
490,8 
2.3. 
Ishlovchilarning aybi bilan ish 
vaqti yо‘qotishlari 
1592,5 
592,5 
3058,9 
2.4. 
Ishlanmagan vaqt uchun boshqa 
tо‘lovlar 
180,3 
205,8 
290,5 
3. 
Bir 
martalik 
rag‘batlantirish 
tо‘lovlar, jami 
3371,4 
5676 
112614,2 
3.1. 
О‘ta muhim ishlab chiqarish 
vazifalarini bajarganlik uchun 
590,7 
980,5 
2900,5 
3.2. 
Ishlab chiqarish musobaqalari uchun - 
850,0 
1340,5 
3.3. 
Yillik ish natijalari bо‘yicha 
taqdirlash 
1950,7 
2600,5 
6517,9 
3.4. 
Moddiy yordam 
830,0 
1245,0 
1855,3 
4. 
Ovqatlanish, 
uy-joy, 
yonilg‘i 
uchun tо‘lov, jami 
625,9 
730,9 
980,5 

---

160 
4.1. 
Qonunchilikda kо‘zda tutilmagan 
tо‘lovlar 
625,9 
730,9 
980,5 
5. 
Ijtimoiy tо‘lovlar, jami 
20616,3 38233,4 2854,0 
5.1. 
Ishlovchilarni ijtimoiy himoyalash 
uchun tо‘lovlar 
18649,5 34990,5 2854,0 
5.1.1 Ishlovchilarning 
sug‘urta 
tо‘lovlari 
17459,1 32959,7 - 
5.1.2. Nodavlat 
sug‘urta 
jamg‘armalariga badallar 
1190,4 
2030,8 
2854,0 
5.2. 
Kо‘zda 
tutilmagan 
xollardagi 
moddiy yordam 
101,3 
145,7 
234,5 
5.3. 
Ishdan bо‘shashdagi tо‘lovlar 
235,5 
379,5 
498,6 
5.4. 
Kasbiy 
tayyorgarlik 
uchun 
xarajatlar 
290,9 
489,2 
675,7 
5.5. 
Madaniy-maishiy 
maqsadlar 
uchun xarajatlar 
1248,9 
2100,0 
2580,9 
5.6. 
Boshqa ijtimoiy tо‘lovlar 
90,2 
128,5 
210,5 
Tо‘rtta yо‘nalish mehnatga haq tо‘lash jamg‘armasi yо‘nalishi 
bо‘yicha ishlatilishini kо‘rsatsa, oxirgi yо‘nalish ijtimoiy tо‘lovlar 
uchun mablag‘larni ishlatilishini kо‘rsatadi. Ushbu yо‘nalishlar 
bо‘yicha о‘zgarishlarning nisbati ish beruvchi va ishlovchi о‘rtasidagi 
mehnat bahosi bо‘yicha о‘zgarishlarni aks ettiradi. Tahlilning asosiy 
vazifasi ushbu о‘zgarishlarni ishlab chiqarish faoliyati yoki bir guruh 
xodimlarning faoliyati natijalari bilan bog‘liqligini aniqlash va
baholashdan iborat. 14.2-jadvaldagi axborot bazasidan foydalanib, 
mehnatga haq tо‘lash va ijtimoiy tо‘lovlar uchun sarflangan 
harajatlarni tahlil qilamiz. 
Mehnatga haq tо‘lash va ijtimoiy tо‘lov mablag‘larining sarfla-
nishini tahlilini asosiy yо‘nalishlar bо‘yicha ularning strukturasidagi 
о‘zgarishlarni о‘rganishdan boshlash zarur (14.3- jadval). 
14.3- jadvalda keltirilgan ma’lumotlardan quyidagi xulosalarni 
qilish mumkin. Mehnatga haq tо‘lash va ijtimoiy xarakterdagi 
tо‘lovlarning hamma yо‘nalishlari bо‘yicha mablag‘larni ishlatilishida 
tarkibga katta ta’sir etuvchi о‘zgarishlar yuz berdi. Oziq-ovqat, uy joy,
yoqilg‘iuchun tо‘lovlarning ulushi 0.8%- 1,1% bо‘lib yetarli darajada 
mustahkam bо‘lib qolmoqda. 

---

161 
Mablag‘larni ishlatilish tarkibidagi о‘zgarishlar, shuni namoyon 
qildiki, ishlavdgan vaqt uchun haq tо‘lashdagi mablag‘larning ulushi 
oshdi (55,9% о‘rniga 66,2%ga etdi). Haqiqatda ishlangan vaqt uchun 
haq tо‘lash xodimlarning mehnat natijalari bо‘yicha manfaatdorligini, 
kasb mahoratini va qobiliyatini oshirish imkonini beradi, ishlab 
chiqarish faoliyatida xodimlarning moddiy manfaatdorligini rivojlan-
tirish yuzasidan kompleks vazifalarni hal qilishga yordam beradi. Bir 
martalik rag‘batlantirish ulushining oshishi mehnat natijalari va haq 
tо‘lashning oqilona bog‘liqligini kо‘rsatmoqda (rejaga asosan 5,7% 
dan 6,6%gacha, aslida esa ushbu ulush 13,7 %ni tashkil etgan).