Samarqand iqtisodiyot va servis instituti bektemirov a. B., Ruzibayeva n. X., Аzimova r. I

Joriy aktivlar rentabelligi ko„rsatkichi (ROA) – bir so‗mlik korxona joriy 
aktiviga to‗g‗ri keladigan sof foydani ko‗rsatadi. Kar=Sof foyda (270-satr 2-shakl) / 
Joriy aktivlar (390 satr,1-shakl).

---

293 
Xususiy kapital rentabelligi ko„rsatkichlari (ROE) – bir so‗mlik korxona 
xususiy kapitaliga to‗g‗ri keladigan sof foydani aks ettiradi. Kar=Sof foyda / Xususiy 
capital.
Sotish rentabellik ko„rsatkichi (ROS) – korxona savdo faoliyati 
samaradorligini ko‗rsatadi. Kar=Yalpi foyda / mahsulot sotishdan sof tushum.
Moliyaviy barqarorlik ko‗rsatkichlari tahlili. Bu ko‗rsatkich korxona moliyaviy 
mustaqil yoki qaramliligini ifodalaydi. Mablag‗lar tarkibida qarz mablag‗lari ulushi 
yuqori bo‗lishi, moliyaviy barqarorlik pasayishiga olib keladi. Korxonaning kreditga 
layoqatligini baholashda foydalaniladigan asosiy ko‗rsatkichlar qo‗yidagilar:

mustaqillik koeffitsiyenti.

qarz va o‗z mablag‗lari o‗rtasidagi nisbat koeffitsiyenti.

xususiy kapital harakatchanlik koeffitsiyenti.
Mustaqillik koeffitsiyenti – jami mol-mulk qiymatida xususiy kapital ulushini 
ko‗rsatadi. Ushbu koeffitsiyentning 0,5 dan yuqori bo‗lishi korxonaning moliyaviy 
barqarorligini 0,5 dan past bo‗lishi moliyaviy qaramligini bildiradi. Kmus = Xususiy 
kapital / jami mol mulk qiymati.
Qarz va o„z mablag„lari o„rtasidagi nisbat koeffitsiyenti – xususiy kapital 
va qarz mablag‗lari o‗rtasidagi nisbatni ko‗rsatadi. Kqo‗mn = Majburiyatlar / Xususiy 
kapital. 
Xususiy kapital harakatchanlik koeffitsiyenti – xususiy kapital tarkibida o‗z 
oborot mablag‗lar ulushini ko‗rsatadi. Bu koeffitsiyent normativi Kxkxk > 0,2 yuqori 
bo‗lish kerak. Kqo‗mn = O‗z oborot mablag‗lari. 
Yuqorida keltirib o‗tilgan koeffitsiyentlardan oqilona foydalanish orqali 
korxonalarni moliyaviy layoqatliligini aniqlash va tahlil qilish maqsadga muvofiqdir.