Samarqand iqtisodiyot va servis instituti hudayberdiev umar

1. Xizmat ko‘rsatish turlari 
 
Bozor munosabatlari sharoitida xizmat ko‘rsatish iqtisodiyotning asosiy 
tarmoqlaridan bo‘lib, iqtisodiyotni yanada rivojlantirishda vositachi rolini 
o‘ynamoqda.
SHu bilan bir vaqtda, xizmat turlari ko‘payib, uning mamlakat yalpi ichki 
mahsulotida hissasi ortib bormoqda, xizmat sohasida yangi ish o‘rinlari ochilib, xizmat 
ko‘rsatish sifati yaxshilanib, aholi turmush faravonligi yaxshilanmoqda.
O‘zbekiston mustaqil bo‘lib, BMTga a’zo (1992 yil 2 mart) bo‘lib, xalqaro 
iqtisodiy aloqalarni yo‘lga qo‘ygach, makroiqtisodiy ko‘rsatkichlarni hisoblash va 
statistika ishlarini xalqaro hisob va statistikada qo‘llanayotgan uslubiyotga 
moslashtirdi. Xalq xo‘jaligi tarmoqlari umumdavlat tasniflagichi (XXTUT), korxona-
tashkilotlarning umumdavlat tasniflagichi (KTUT); iqtisodiy faoliyat turlarining 
umumdavlat tasniflagichi (IFTUT) va faoliyat turlari bo‘yicha xizmatlarning 
umumdavlat tasniflagichi (FTBXUT) ishlab chiqildi.
Xizmat turlari juda ko‘p va turli-tuman bo‘lib, iqtisodiy adabiyotlarda ular turli 
belgilari (moddiyligi, ishlab chiqarishga yondoshishi, taqdim etish shakllari va shu 
kabilar) bo‘yicha tasniflangan. SHuning uchun ham O‘zbekiston Respublikasi Davlat 
Statistika qo‘mitasi tomonidan ishlab chiqilgan va «O‘zstandart» agentligining 2006 
yil 12 maydagi 05-15-sonli qaroriga asosan tasdiqlanib, amaliyotga joriy etilgan, 

---

229 
FTBXUT muhim ahamiyatga ega bo‘ldi. FTBXUT tuzilishiga ko‘ra faoliyat turlari 
bo‘yicha xizmatlar tasniflagichi identifikatsiyasi (kodi) va nomlanishidan iborat. 
Identifikatsiyalash bloki tasniflashning bosqichma-bosqich tizimiga va harfli-raqamli 
koddan foydalanilgan izchil kodlashtirish tizimiga ega. Eng avvalo harflar bilan 
seksiyalar va qo‘shimcha seksiyalar guruhlangan. Seksiyalar (qo‘shimcha seksiyalar)