Samarqand veterenariya meditsina instituti «Ichki yuqumsiz kasalliklar va akusherlik kafedrasi» kafedrasi

Ionlovchi kameralar. Ulardan barcha turdagi yadroviy nurlanishlarni o’lchashda foydalaniladi. Ulaning yassi, silindrsimon va sferik turlari farqlanadi va ularning havo hajmi 0.5...5 l ni tashkil etadi.
Bulardan tashqari individual dozimetrlar (ID-1 (DK-0,2), KID-2, DP-22V, DP-24 va b.lar) ham mavjud.
Xususan, yassi ionlovchi kamerada elektrodlar plstinka shaklida bshladi. Ular korpusga mahkamlangan bo’lib, o’zaro gaz qavati bilan ajraltb turadi.
Silindrsimon ionlovchi kamera yarimsilindrdan iborat bo’lib uning o’rtasidan yig’uvchi elektrod o’tgan bo’ladi. Yuqori kuchlanish yig’uvchi elektrodga haydaladi, silindrsimon korpum yerga ulanadi (zazemleniye).
Yuqori darajada sezuvchan silindrsimon kameralar tok kuchi 1(G¹⁴...10-¹⁵A gacha bo’lgan ionlangan tokni o’lchaydi.
Ionlovchi kameralar o’zining maqsadiga qarab impulsli yoki tokli rejimda ishlashi mumkin.
Impulsli kameralar ayrim og’ir zaryadli zarrachalarni (al­fa-zarrachalar, protonlar va h.z.)
Tokli kameralar undan o’tuvchi tok o’rtacha kuchiga proporsional bo’lgan barcha turdagi nurlanishlar intensivligini o’lchaydi.
P roporsional o’lchagichlar. Bunday o’lchagichlarning ionlovchi o’lchagichlardan shunday ustunligi borki, dastlabki ionlashning boshlang’ich kuchayishi o’lchagichning (KGU = 10³...10⁴) o’zining ichida ro’y beradi.
Ris. 18
Ionizasionnaya kamera
Geyger-Myuller o’lchagichi. Gazzaryadli o’lchagichlar bo’lib, ularning asosiy farqi shundaki, Geyer o’lchagichining ichi past bosimli (15...75 gPa) inert gaz bilan to’ldiriladi va mustaqil gazli razryad rejimida ishlaydi.
O’rtacha va katta energiyali beta-nurlanishlarni o’lchash uchun silindrsimon o’lchagichlardan (SBM-19, SBM-20 i dr.) foydalaniladi. Bunday o’lchagichlarning devori zanglamaydigan po’lat yoki qalinligi 40...45 mg/sm² alyuminiydan yasaladi.
Gamma-nurlanishlarni o’lchash uchun GS, MS-4, MS-6, MS-17, VS-7, VS-9 va boshqa o’lchagichlar ishlatiladi.