Sana 20 yil. Ko’rdim matibdo’ Mavzu: To’g’ri chiziqli tekis harakatda tezlik

Ft=m-m₀
O`zaro ta`sir jarayonida jism impulsining o`zgarishi ta`sir kuchi impulsiga teng.


IV. Mavzuni mustahkamlash


1. Jism impulsi deb nimaga aytiladi?
2. Kuch impulsi deb nimaga aytiladi?
Masala. Massasi 0,1 kg li tosh 5 m/s tezlik bilan gorizontal otildi. Otilish vaqtida toshning impulsi qancha bo`lgan?



Berilgan: formulasi Yechilishi
P=0,1 kg * ּ5 m/s = 0,5 kgּm/s
m=0,1 kg P=m
=5 m/s




P-?


Uyga vazifa: Masalalarni ishlab kelish, mavzuni o’qib kelish
Sana ____ ______ 20___-yil. Ko’rdim MATIBDO’ ______________


Mavzu: Energiya turlari

Jism massasining uning tezligi kvadratiga ko`paytmasining yermi shu jismning kinetik energiyasi deyiladi, ya`ni:

E_k= mυ₂²/2
Jismga qo'yilgan kuchning yo'nalishi harakat yo'nalishida bo‘lsa, musbat ish bajariladi va E_k2 > E_k1 bo‘ladi, ya’ni jismning kinetik energiyasi ortadi. Musbat ish bajarildi degani - bu jism ustida ish bajarildi demakdir. Jism ustida ish bajarilganda uning tezligi va binobarin, kinetik energiyasi ortadi. Jismga qo‘yilgan kuch harakat yo‘nalishiga qarama-qarshi yo‘nalgan bo'lsa, manfiy ish bajariladi va E_k2< E_k1 boiadi, ya’ni jismning kinetik energiyasi kamayadi. Manfiy ish bajarildi degani — bu jismning o'zi ish bajardi demakdir. Jism ish bajarganda uning tezligi va, binobarin, kinetik energiyasi kamayadi. Aytish mumkinki, ma’lum v tezlik bilan harakatlanayotgan m massali jismni to'xtatish uchun manfiy ishorali shuncha miqdordagi ish bajarish kerak.


0‘zaro ta’sir qiluvchi jismlarning yoki jism qismlarining bir-biriga nisbatan vaziyatiga bogiiq energiya potensial energiya deb ataladi.
Yer sirtidan h balandlikda m massali jismning potensial energiyasi quyidagicha ifodalanishini bilasiz: