Sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish

2004 yilning 31 dekabrida tugaydigan hisobot davri uchun
ISHCHI JADVAL

Schyotlarning nomi	schyot raqami	Sinov balansi		Tuzatuvchi yozuvlar			Tuzatilgan sinov balansi				Moliyaviy natijalar to’g’risidagi hisobot 2-shakl, 9910 hisobvaragi- ning tarxi			Taqsimlanma gan foyda to’g’risidagi hisobot, 8710-hisobvaragi- ning tarxi			Balans, 1-shakl uchun
		debet	kredit	Debet	kredit			debet	kredit		debet		kredit	debet		kredit		debet		kredit
Bino	0120	20000000					20000000										20000000
Uskuna	0130	16700000					16700000										16700000
Binoning eskirishi	0220		180000							180000									180000
Uskunaning eskirishi	0230		345000			2)14986				359986									359986
Asosiy ishlab chiqarish xarajatlari	2010			2)14986			14986										14986
Oldindan qilingan xara-jatlar	3190	26000		3)32000			58000										58000
Olinadigan schyot-lar	4010	153000					153000										153000
Hisob-kitob varag’i	5110	160000					160000										160000
To’lanadigani hisobvara-qalar	6010		145000							145000									145000
Muddati uzaytirilgan daromad	6230		120000	1)30000						90000									90000
To’lanadigan foizlar	6920					4)169863				169863									169863
Uzoq muddatli bank krediti	7810		20000000							20000000									20000000
Oddiy aktsiyalar -xususiy kapital	8511		15900000							15900000									15900000
Taqsimlanmagan foyda	8720		134000							134000					134000				7)233115
Sotishdan tushum	9010		900000							900000		900000
Sotilgan mahsulotlar tannarxi	9110	478000					478000				478000
Reklama xarajatlari	9419	34000					34000				34000
Ish haqi xarajatlari	9421	125000					125000				125000
Boshqa xarajatlar	9429	48000				3)32000	16000				16000
Ijara bo’yicha daromad	9350					1)30000				30000		30000
Foiz ko’rinishidagi xarajatlar	9610			4)169863			169863				169863
JAMI		37724000	37724000	246849		246849	37908849			37908849	822849	930000
Foyda (daromad) solig’i to’langunga qadar foyda (faqat hisob uchun)											(107151)
Foyda solig’i bo’yicha xarajatlar	9810			5) 8036			8036				8036
To’lanadigan foyda solig’i	6410					5) 8036													8036
Barcha xarajatlar va da-romadlar(faqat hisob uchun)											(830885)	(930000)
SOF FOYDA											6) 99115				6)99115
Hammasi				266136		266136	37940994			37940994	930000	930000		7) 233115	233115		37085986		37085986

Aniqlangan sof foyda summasini “Moliyaviy natijalar to’g’risidagi hiso-bot” stunining debetiga yozamiz. Nima uchun bu yozuvni amalga oshirishimizni tu-shunish uchun yopiladigan buxgalteriya o’tkazmalarining mohiyati va amalga oshiri-lishi tartibi bilan tanishtirib chiqamiz.
Ishchi jadvalning “Moliyaviy natijalar to’g’risidagi hisobot” nomli stu-nini to’ldirishni yakunlash uchun ushbu ustunning debet va kredit stunlaridagi umu-miy summalarni aniqlaymiz:
822849 + 8036 + 99115 = 930000 co’m.
SHunday qilib, tuzatilgan sinov balansi 0110 schyotdan boshlab to 9810 schyotgacha bo’lgan barcha schyotlar qoldig’ini o’z ichiga oladi. Demak, ishchi jadvalda 1-shakldagi balans hisobotiga tegishli 0110-8990 schyotlar va 2-shakl “Moliyaviy natijalar to’g’risidagi hisobot”ni tuzish uchun tegishli bo’lgan 9010-9900 schyotlarni bir biridan ajratilibgina moliyaviy natijalar hisoblab topilar ekan. Bu qadamni amalga oshirishning sababi moliyaviy hisobot shakllarining bir-biriga bog’liqligidir. Gap shundaki, 1-shakl - balansning 8710 schyot “Taqsimlanmagan foyda” deb nomlangan moddasini faqatgina “Moliyaviy natijalar to’g’risidagi” hisobotni tuzib, foyda summasini aniqlab bo’lgandan so’ng yozish mumkin. SHu sababli tuzatilgan balansdan 9010 hisob-varaqdan boshlab to 9810 schyotgacha bo’lgan schyotlarning qoldiqlarini ajratib ishchi jadvalning “Moliyaviy natijalar to’g’risidagi” hisobot nomli stu-niga yozib olinadi va ana shu stunda moliyaviy natija - foyda yoki zarar daromad-lar va xarajatlarni solishtirish orqali aniqlanadi. Buni biz yuqorida batafsil ko’rib chiqdik. Mana shu stun yordamida amalga oshiriladigan jarayon yopiladigan buxgalteriya yozuvlari deyiladi va u 9910 schyot “Yakuniy moliyaviy natija” schyotining tarxini o’zida mujassam etadi. Buxgalteriya balansi esa soliq hisob-kitobi va taqsimlanmagan foyda aniqlangandan so’ng nihoyasiga etkaziladi va tegishli shaklga ko’chirib yozilishi mumkin.