Saralash mashinalarning o‘ziga xos turlari 2 nazariy qism 5

t/r	Ko‘rsatkichlar nomi va o‘lchov birliglari
Son qiymati
1	Elaklar soni	2
2	Qabul qilish mumkin bo‘lgan eng katta material: mm	150
3	Elaklar o‘lchami: mm	1500x3950
4	Foydali elash yuzasi: m^3	7,8
5	Ish unumdorligi: m^3/soat	200
6	Elak valning burchak tezligi ayl/min	800
7	Val essuentriteti: mm	4
8	Elektromotor quvvati: kVt	13
9	O‘rnatish burchagi: gradus	0-30
10	Vazni. T	3,2

Oxirgi groxot xisobi

Bizga ma’lumki tayyor mahsulot 3 ta fraksiyaga ajratiladi. Shuning uchun unda teshik diametrlari 20 va 10 mm bo‘lgani ikkita elak mavjud.
Elakka tushayotgan maxsulot.
Q=344 m³/soat
Mahsulotni bir tekisda tushmasligini xisobga oluvchi koeffitsent.
=0,4
Elakning solishtirma ish unumdorligi.
20 mm uchun q=70 m³/soat.
Pastki qismini xisobga oluvchi koeffitsent.
49% uchun R₁=0,98
Elak tekislik diametri yarmidan kichik maxsulotni oluvchi koeffitsent.
49% 100%
34% x

69% uchun R₂=1,19
Elakning foydali elash yuzasi.

Teshik dametri 10 mm bo‘lgan pastki elak hisobi.
Elanayotgan mahsulot miqdori.
Q=394*0,49=193 m³/soat
Mahsulotni bir tekislikda yuklamasligini xisobga oluvchi koeffitsent
=0,4
Elakning solishtirma ish unumdorligi.
10 mm uchun q=70 m³/soat.
Pastki qismini xisobga oluvchi koeffitsent.
24 mm uchun R₁=0,7
24% - 100%
12% - x
50% uchun R₂=1,02
Elakning foydali elash yuzasi.

SMD-40 turli titrab ishlovchi g‘alvir mashinadan 3 ta qabul qilamiz.
Foydali ish yuzasi.
F=7,8*3=23,4 m²
SMD-40 g‘alvir mashinaning texnik xarakteristikasi 5-jadvalda ko‘rsatilgan.

TAJRIBAVIY QISM

G’alvirni mustahkamlikka va unumdorlikka hisoblash
Groxot effektivligi elak teshiklari optimal bo‘lgan xolda ish unumdorligiga qarab quyidagi formula bilan topiladi:

Bu yerda, ye-groxot effektivligining etolok kttaligi (o‘rtacha sharoit uchun) material elanayotgan material kvarsiy bo‘lganda ye=873%.
R₁-groxoning egilishga bo‘lgan gorizontga nisbatan burchagini hisobga oluvchi koeffitsent, L=10⁰ da R₁=0,86.
R₂-groxotga elash uchun tushayotgan material tarkibidagi elakdan o‘tadigan material ulushini hisobga oluvchi koeffitsent. Hisoblar bo‘yicha pastki sinf 75% ni tashkil etadi: R₂=1,1
R₃-groxot elagidan o‘tgan pastki sinf tarkibidagi o‘lchamlari elak teshiklari o‘lchamlaridan 2 barobar kichik bo‘lgan material ulushini xisobga oluvchi koeffitsent 50% shu sinf bo‘lganda R₂=1,102 qiymatlarni formulaga qo‘yibb groxot effektivligini topamiz.
Titragich –alvirlari sochiluvchi materiallarni saralash uchun ishlatiladi. U quyidagi materiallarni saralaydi: xom-ashyo graviyl qumlari og‘irligi va boshqalar. Tiragich g‘alviri titrash natijasida materiallarni saralaydi. Mashina ma’lum L gradus ostida qiya joylashtiriladi. Bunga turli o‘lchamdagi panjaralar o‘rnatiladi. Panjaralar shunday joylashtiriladiki, bularning o‘lchamlari bir-biridan farqliroq esa kichik panjara o‘rnatiladi. Eng pastki qismidagi panjara kerakli o‘lchamdagi material diametriga mos holda o‘rnatiladi. Titragich g‘alvirlari titrash natijasida material ketma-ket panjaralardan maydalanib tusha boshlaydi. Oxirgi panjaradan esa kerakli o‘lchamdagi tayyor matreial tushadi. G‘alvirlash samaradorligi quyidagi formuladan topamiz.

Bu yerda: U-g‘alvirlash samaradorligi %
G-yuklanayotgan matreial pastki sinfi.
D=(A-A¹)*/A¹-pastki sinfning solishtirma ulushi. A panjara ostidagi mahsulotni og‘irligi.
Ye=ye*R₁*R₂*R₃=87*0.86*1,1*1,02=87%
Groxotning ish unumdorligi topiladi:
Q=q * F * R₁ * R₂ * R₃ * m, m³/soat
Bu yerda: q-groxotning solishtirma ish unumdorligib groxotning elak teshiklariga bog‘liq xoldagi kattalik. Elak teshiklari o‘lchami d=40mm q=70 m³/soat.
F-groxotning fodali maydon kattaligi. SMD-40 turidagi groxotning foydali maydoni F=7,8m².
R₁-groxotning qiyali burchagini hisobga oluvchi koeffitsent, qiyali burchagini 75⁰ qabul qilamiz, bunda R₂-groxotga yuklanayotgan material tartibidagi pastki sinfga qarashli, o‘lchamlari elak teshiklari o‘lchamidan 2 barobar kichik bo‘lgan material unumini xisobga oluvchi koeffitsent 50% da R₃=1,02.
m-graxotga tushayotgan materialni bir tekisda tushmasligini xisobga oluvchi koeffitsent, o‘rtacha sharoitda m=0,4.
Qiymatlarni qo‘yib, ish unumdorligini topamiz.
Q=q * F * R₁ * R₂ * R₃*m=70*7,8*0,72 1,1*1,02*0,4=156 m³/soat.
G‘alvir
(Groxot) tebranish chastotasi va amplitudasini aniqlash.
Groxot chastotasi va amplitudasini topish uchun bir necha emtirik formulalar bilan aniqlanadi.
m/sek
bu yerda: e-elak teshiklari o‘lchami, L=40 mm=0,04m
a-tebranishlaramplitudasi, a-40mm.

Tebranishlaramplitudasinitezliginitopamiz:

Buerda: a-tebranishamplitudasi.
A=4,0 mm =0,004 m.
-groxot valikning burchakli tezligi, bu kattalik quyidagi formula bilan topiladi.

Bu yerda p-groxot valikning aylanish soni, p=800 ^ayl/_min
Yuqoridagi formulaga qo‘yamiz:

Groxot ish sharoitida mustaxkamlik sharti bajarilishi uchun ......dan oshmasligi kerak.
Groxot elagi o‘z-o‘zini tozalash sharoitida material tushishi balandligi quyidagiga teng bo‘ladi:

Bu yerda –elak teshiklari o‘lchami


Groxotga tushayotgan material boshlang‘ich tezligi quyidagiga teng bo‘ladi.

G‘alvirga tushayotgan dinamik og‘irliklar xisobi.

Groxotga tushayotgan dinamik og‘irliklar groxot korpusi og‘irligi (tebranuvchi bo‘lishi) va elak ustidagi material og‘irligidan iborat bo‘ladi.
Elakdagi material og‘irligi quyidagiga bo‘ladi:

bu yerda -materialning hajmi og‘irligi, ^kg/m³
Q-ish unumdorligi xisobidagi

-groxot uzunligi, =3,75 m
T-yuklanayotgan material tarkibidagipastkisinfuzulishi, % T=0,75
-materialning elak bo‘ylab tezligi, m/sek.
Materilning elaklar bo‘ylab tezligi quyidagi formula bilan topiladi.

Bu yerda R_q –groxoning 1m enini ish unumdorligigi xisobga oluvchi koeffitsenti.
Ish unumdorligi 9=60-200 m³/soat.
Bo‘lganda R₉=0,9-1,2
-tebranish amplitudasi, =4mm
P-valningburchaktezligi. p=800
-Groxotningqiyaliburchaginixisobgaoluvchikoeffitsenti
Materialning groxot bo‘ylabtezliginitopamiz:

Groxotda joylashgan material og‘irligi topamiz:

Elektromotor quvvati xisobi.

Groxotning saralash (materialni)luchun sarf etadigan ishni quyidagi formula bilan topiladi:

Bu yerda –groxotga tushadigan dinamik og‘irliklar:

groxot tezligi,
Qiymatlarni formulaga qo‘yib, bajariladigan ishni topamiz:

Elektromotorga zarur quvvat quyidagi formula bilan topiladi:

Bu yerda –groxot valining aylanishlar soni,
Formulaga birlikda qo‘yish kerak.


Mustahkamlik hisobi.
Detal valdagi burovchi moment quyidagi formula bilan topiladi6

-tebranayotgan bo‘limlar og‘irlik kuchi.
–tebranish amplitudasi,

Buralishdagi xosil bo‘luvchi kuchlanish quyidagicha bo‘ladi:

Bu yerda Mg-burovchi moment, kg sm W-ko‘ndalang kesim yuzasining qarshilik momenti, sm³
Valning ko‘ndalang kesim yuzasi doiradan iborat, shuning uchun

-buralishdagi ruxsat etilgan kuchlanishlar, kg/sm²

U holda

Val diametri: