Savollar: Protsessorga kiruvchi va chiquvchi boshqarish signallari qanday?

BILET 11
1. Magnit disklar - vinchesterlarning mexanik strukturasi qanday?
2. Kompyuterning tashqi qurilmalari haqida ma’lumotlar bering.
3. Kompyuter avlodlari va ularning farqlari
1. Magnit disk magnit qatlam bilan qoplangan bir yoki bir nechta alyuminiy sirtlardan iborat. Dastlab ularning diametri 50 sm edi, hozir 3 dan 9 sm gacha, portativ kompyuterlar uchun 3 sm dan kam, va bu qiymat pasayishda davom etmoqda. Indüksiyon bobinini o'z ichiga olgan disk boshi, havo yostig'ida yotgan holda, disk yuzasi bo'ylab harakatlanadi. Musbat yoki manfiy oqim bosh orqali oqib kelganda, u boshning ostidagi sirtni magnitlaydi. Bunday holda, magnit zarrachalar oqimning polaritesiga qarab o'ngga yoki chapga magnitlanadi. Bosh magnitlangan maydondan o'tib ketganda, unda (boshida) ijobiy yoki salbiy oqim hosil bo'ladi, bu esa ilgari yozilgan bitlarni o'qishga imkon beradi. Disk bosh ostida aylanar ekan, bit oqimi yozilishi va keyin o'qilishi mumkin. Disk trekining konfiguratsiyasi sek. 2.112. Trek - bu diskda to'liq aylanish paytida yozilgan bitlarning doiraviy ketma-ketligi. Har bir yo'l doimiy
uzunlikdagi tarmoqlarga bo'lingan. Odatda har bir sektorda 512 bayt ma'lumotlar
mavjud. Oldin ma'lumotlar bu o'qish yoki yozishdan oldin boshni sinxronlashtirishga imkon beradigan muqaddima. Ma'lumotlardan so'ng Hamming kodi yoki ko'pincha bitta xatolarni emas, balki bir nechta xatolarni tuzatishga imkon beruvchi Reed-Solomon kodi - Xatolarni to'g'irlash kodi (ECC) keladi. Qo'shni tarmoqlar o'rtasida tarmoqlararo bo'shliq mavjud.
Bugungi kunda disklar santimetrda taxminan 50 000 trekka ega, ya'ni har bir trekning kengligi 200 nanometrga teng (1 nanometr = 1 / 1,000,000 mm).

2. 6-bilet 1-javobi

3. Kompyuter avlodlari va ularning klassifikasiyasi, kompyuterning arxitekturasi
Kompyuterlar o'zining elementlar bazalari bo ‘yicha avlodlarga ajratilgan. I avlod (1945— 1956) kompyuterlari elementlar bazalari elektron 1ampalar ekanligi bilan harakterlanadi. Bu avlod mashinalari katta zallarni egallagani holda, yuzlab kilovatt elektr energiya sarf qilar va tonnalab ogirlikka ega hamda sekundiga 1-2 ming amal bajarar, xotirasining hajmi 1-2 ming so‘zni(maiumotni) saqlashga qodir edi. Bu avlod mashinalariga “Ural-1”,"Ural-2", “BESM-1”, “BESM-2”,”M-1",”M-2",”M -20" kabi mashinalarni misol qilib keltirish mumkin. II avlod (1957—1968) kompyuterlari elementlar bazalari tranzistorlardan iborat edi, tezkorligi sekundiga 10-20 ming amal bajarish, xotirasining hajmi 4-8 ming so‘zni saqlashga qodir edi. Ikkinchi avlod kompyuterlari hisoblash ishidan ishlab chiqarish jarayonlarini boshqarish, iqtisodiy masalalarni yechish, harflar bilan ishlay olish “qobiliyati”ga ham ega bo‘ldi. Bu
avlod mashinalariga “BESM-3”,”BESM-4", “Ural-16”, “Minsk-22”, “IBM-608”, “BESM-6” mashinalarini misol qilib keltirish mumkin. III avlod (1969— 1980) kompyuterlarining elementlar bazalari integral sxemalardan iborat bo‘lib, tezkorligi sekundiga 10 mingdan boshlab, shu avlodning eng oxirgi mashinalari 2-2.5 million amal bajarishgacha yetdi

BILET 12
1. Mashina takti va mashina sikllari nima?
2. RISC va CISC tizimlari haqida ma’lumot bering
3. Doimiy xotira qurilmasi nima?
1. Mashina sikllari qabul qilingan har bir mashina tili bo'yicha ko'rsatma uchun kompyuter protsessori tomonidan bajariladigan qadamlar. Mashina sikli to'rt jarayonli sikl bo'lib, u mashina tilini o'qish va sharhlashni, kodni bajarishni va keyin ushbu kodni saqlashni o'z ichiga oladi