Сборник V международной

“SOLAS” TABLETKASINI TARKIB VA TEXNOLOGIYASINI ISHLAB CHIQISH
Ernazarov A.M., Qarshiboev Sh.O‘.
Toshkent farmatsevtika institute 
e-mail: [e-mail]
Dolzarbligi. Farmatsevtik korxonalarida tabletka ishlab chiqarish jarayonlarini amlga oshirishda, 
ta’sir etuvchi moddalarga yordamchi moddalarni qo‘llab tabletka massasini tayyorlash va ularni texnologik 
xossalarini o ‘rganish ularni to ‘g ‘ridan-to‘g ‘ri presslash va nam donadorlash usullarini qo‘llagan holda 
tabletkalar olish. Farmatsevtik ishlab chiqarishda maqsadga muvoffiq tarkib va texnologiyani tanlash 
hozirgi kunning dolzarb masalalaridan biridir. “Sol-As” tabletka dori shakllarini ishlab chiqishda yordamchi 
moddalardan to ‘ldiruvchi, bog‘lovchi, g ‘avaklashtiruvchi, sirpantiruvchi va moylovchi moddalardan 
foydalanib, tarkiblar o ‘rganilib chiqildi.
Tadqiqot maqsadi. Hozirgi kunda texnika va qurilish inshoatlarni keskin ko‘payishi, ekologiyani 
o ‘zgarishi va tashqi omillar ta’sirida inson organizmiga salbiy ta ’sir ko‘rsatmoqda. Aholi o ‘rtasida 
shamolash va yallig‘lanish kasalligi ko‘p uchramoqda. Bu kassaliklarni davolashda va oldini olishda 
immunostimulyator xossalarini namoyon qilish xususiyatiga ega bo‘lgan dori shakllarini yaratish maqsadga 
muvoffiq buladi. Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda chuchukmiya quruq ekstrakti va askarbin kislota 
saqlovchi mexanik aralashmadan tabletka texnologiyasini ishlab chiqish maqsad qilindi.
Usul va uslublar: “ Sol-As” tabletkasini maqsadga muvofiq tarkib va texnologiyasini ishlab chiqishda 
yordamchi moddalar sifatida to ‘ldiruvchi, g ‘ovaklashtiruvchi, sirpantiruvchi, moylovchi moddalardan 
foydalanildi. To‘ldiruvchi moddalar sifatida laktoza, saxaroza, glyukoza, natriy xlorid, kalsiy digidrofosfat, 
karboksimetil selyuloza, natriy karboksi metilselyuloza, kraxmal, pavidon, kalsiy stearat kabi yordamchi 
moddalar qo‘llanilib 20 dan ortiq tabletka tarkiblari tanlab olindi.
Natijalar: Tabletka texnologiyasini ishlab chiqishda maqsadga muvoffiq tarkib va texnologiyalar 
tanlab olindi. Parasetamol va askorbin kislota saqlovchi biofaol moddalar elab olindi, olingan mexanik 
aralashmaga yordamchi moddalardan karboksi metil sellyuloza, glyukoza, natriy gidrokorbonat, kms, 
kraxmal moddalar qo‘shib aralashtirildi, hosil bo‘lgan aralashmaga kalsiy stearat qo‘shib massa hosil 
qilindi.
Olingan tarkib asosida, to ‘g ‘ridan-to‘g ‘ri presslash hamda nam donodorlash usullarida tabletka 
massasi taxtakachlab tabletkalar olindi. Olingan tabletkalarga sifat ko‘rsatkichlari ilmiy izlanishlar davom 
etmoqda.