Schyot tizimi va ikkiyoqlama yozuv

3.4. IKKIYOQLAMA YOZUVNING NAZORAT AHAMIYATI
Asosida amalga oshirilgan xo’jalik muomalalarining iqtisodiy mazmuni ustidan
ikkiyoqlama yozuv nazorat o’rnatiladi. Bunda schyotlar korrespondentsiyasidan
foydalaniladi. Buning uchun «Kassa» schyotini, unga nafaqat muomala raqamlari va
summalarini, balki har bir muomala bo’yicha korrespondentsiyalanuvchi schyotlar
nomlarini ham ko’rsatgan holda, ko’rib chiqamiz.
«Kassa» schyoti
D-t
K-t
Boshlang’ich
100

---

---

qoldiq
4)

D-t «Mehnatga haqi
bo’yicha xodimlar bilan hisob-
kitoblar» schyoti
1980
5)
D-t «Hisobdor shaxsdan
qarz» schyoti
70
6)
D-t «Hisob-kitob»
schyoti150
1)
K-t «Hisob-kitob 2120
schyoti» schyoti
2)
K-t
«Hisobdor 8 shaxs- lardan
qarz»
schyoti
30
3)
«Turli
debitorlarning» schyoti
Aylanma
2158
Aylanma
2200
Oxirgi qoldiq
58
Ko’rib turibmizki, «Kassa» schyotining debetiga quyidagi muomalalar yozilgan: 1)
2120 so’m - hisob-kitob schyotidan pullar kelib tushishi; 2) 8 so’m - hisobdor shaxs
tomonidan ilgari olingan bo’nakning qaytarilishi; 3) 30 so’m - debitorlardan birining
qarzi uzilganligi.
Kreditga yozilgan muomalalarning mazmuni quyidagicha: 4) 1980 so’m - ishchi va
xizmatchilarga ish haqi berilishi; 5) 70 so’m - hisobdor shaxslarga bo’nak berilishi;
6) 150 so’m
-
sarflanmay qolgan pullarning hisob-kitob schyotiga qaytarilishi.
-
Endi «Kassa» schyoti bo’yicha muomalalarning navbat raqamlari va
summalari keltirilib, schyotlar korrespondentsiyasi ko’rsatilmagan ekanligini
ko’z oldimizga keltiraylik. Tushunarliki, bunday yozuvlar bo’yicha mazkur
schyotda aks ettirilgan muomalalarning konkret mazmunini aniqlash mumkin
emas. Demak, muomalalarning iqtisodiy mazmunini nazorat qilish uchun
ularni schyotda yozish paytida shu schyot bilan ushbu muomalalar bo’yicha
korrespondentsiyada bo’lgan schyotlar nomini ham keltirish juda muhimdir.