Sh. R. Sharipov jdpi kimyo fanlari nomzodi D. K. Muradova
Academic Research in Educational Sciences
Download 0.61 Mb. Pdf ko'rish
|
1291-1306
- Bu sahifa navigatsiya:
- Scientific Library of Uzbekistan Academic Research, Uzbekistan 1301 www.ares.uz
Academic Research in Educational Sciences
VOLUME 2 | ISSUE 11 | 2021 ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89 DOI: 10.24412/2181-1385-2021-11-1291-1306 Google Scholar Scientific Library of Uzbekistan Academic Research, Uzbekistan 1301 www.ares.uz probirkaga 5 ml dan quying. Probirkaning biriga bir necha tomchi glitserin qo‗shing. Ikkala probirkani 60 0 C ga qadar isitilgan suvli stakanga botiring. Probirkalar orqali baravar hajmda (30-40 pufakcha) kislorod o‗tkazing (kislorodni gazometrdan yuborish kerak). So‗ngra ikkala probirkaga baravar miqdorda bariy xlorid eritmasi soling (bariy xlorid eritmasiga bir necha tomchi HNO 3 qo‗shilgan bo‗lishi kerak). Glitserin qo‗shilgan probirkada kam miqdorda loyqa paydo bo‗lganini kuzatasiz. Bajarilgan tajribada sodir bo‗lgan reaksiyalar tenglamalarini yozib bering. Talabalarga katalizatorlarga oid tajribalarini yanada rivojlantirish uchun ularga avtokatalizatorlar haqida ma‘lumotlar keltirish orqali quydagi tajribalarni bajarishlarini taklif etiladi. 8. Konus shaklidagi kolbaga 10 ml oksalat kislotaning (H 2 C 2 O 4 ) 5% li eritmasidan solib, uning ustiga H 2 SO 4 ning 0,1 n eritmasidan 5 ml qo‗shing. So‗ngra bu eritmaga byuretkadagi KMnO 4 eritmasidan 1 ml soling. KMnO 4 eritmasi ancha uzoq vaqtdan keyin rangsizlanadi (rangsizlangan vaqtni sekundlar hisobida yozib oling). So‗ngra yana 1 ml KMnO 4 eritmasini qo‗shing; u ancha tez rangsizlanadi, yana 1 ml qo‗shsangiz, u yanada tez rangsizlanadi va hokazo. Buning sababi shundaki, bu tajribada sodir bo‗ladigan: 5H 2 C 2 O 4 + 2KMnO 4 +3H 2 SO 4 10 CO 2 + K 2 SO 4 + 2MnSO 4 + 8H 2 O reaksiyada hosil bo‗ladigan Mn 2+ ionlari katalizatorlik vazifasini bajaradi. Bunga ishonch hosil qilish maqsadida probirkaga avval MnSO 4 eritmasi solib, yuqoridagi reaksiyani amalga oshiring. Bu yerda ham avtokataliz ro‗y beradimi? Talabalarda kimyoviy reaksiya tezliklar va ularga tasir etuvchi faktor, temperatura, katalizator va moddalarni tabiati ta‘sirlarida kimyoviy reaksiyalarlarda qanday jarayonlar sodir bo‗lishini nazariyalarini tajribalar bajarishlari orqali nazariya o‗rganilgandan so‗ng ularga shu muvozanatda chiqib ketgan kimyoviy reaksiyalarni muvozanatga keltirish shartlarini bilishlari uchun metodist o‗qituvchi talabalarga oldin muvozanat va uni siljitish omillarini va qonuniyatlarini tushuntirgandan so‗ng, ularni tajribalar orqali ko‗rishlari uchun ko‗zlari bilan his qiladigan tajribalarni ko‗rsatishlari orqali shakllantiradi. Kimyoviy muvozanatda qanday sodir bo‘lishligi quyidagi qoidalarni keltirish orqali amalga oshiriladi: - sistemada hech qanday tashqi o‘zgarish kuzatilmaganda ham to‘g‘ri va teskari reaksiyalar to‘xtamaydi; |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling