Sh. X. Xushmurodov atom yadrosi va zarralar fizikasi

ET = f jp 2c2 + ni^c4 = J p 2c 2 + EQ va
E0 = m0c 2 form ulalar orqali
aniqlanadi. Haqiqatan, bu form ulaga				binoan		energiya m uvozanati
(to ‘qnashuvdan	oldingi	va keyingi	toMa energiyaning				ten g lig i)

to‘qnashuvchi zarralarning kinetik energiyasi va tinch holatdagi massasiga to‘g‘ri keladigan energiyasidan iborat boMib, zarralar to‘qnashuvida bu ikki xil energiya bir-biriga o'tishi mumkin. Masalan, n -mezonning tinch holatdagi massasi 135 MeV. Demak, л’-тегоп tugMlishi uchun shuncha energiya sarf qilinishi kerak. Shuning uchun ham 150 MeV kinetik

energiyali ikki protonning o‘zaro to‘qnashuvida ;r°-mezon tugMlishi
mumkin:
p+p —>p+p+ 71 °'
T o ‘q n ash u v d an av v alg i p ro to n la rn in g 150 M eV k in e tik
e n e rg iy a sin in g 135 M eV q isnii n ° -m e z o n n in g tin c h h o la t
energiyasiga o ‘tadi, qolgan qismi bu uch zarralar o ‘rtasida ularning kinetik energiyasi sifatida taqsim lanadi.

Ultra qisqa m asofalarda sodir boMayotgan hodisa va elem entar zarralarning tuzilishini o ‘rganish uchun elem entar zarralarni katta

energiyalargacha tezlatish kerak. YorugMik tezligiga yaqin tezlik bilan harakatlanayotgan zarralarning energiyasi uning impulsiga proporsional E = cP. U holda (7.1.3) ko‘ra, biror kichik masofaga erishish uchun qancha energiya kerakligini aniqlaymiz: