Шахс инсоний муносабатлар тизимида. Муомала техникаси ва стратегияси. Психологияда ижтимоий таьсир масаласи. Самарали таьсир сирлари

Мулоқот ва унинг ўзига хос воситалари

• Мулоқот кўп қиррали жараён:
• А) индивидларнинг ўзаро таъсир жараёни;
• Б) индивидлар ўртасида ахборот алмашинуви жараёни;
• В) бир шахснинг бошқа шахсга муносабати жараёни;
• Г) бир кишининг бошқаларга таъсир кўрсатиш жараёни;
• Д) бир бирига хамдардлик билдириш имконияти;
• Е) шахсларнинг бир бирини тушуниши жараёни.

• Психологик таъсир - бу турли воситалар ёрдамида инсонларнинг фикрлари, ҳиссиётлари ва ҳатти-ҳаракатларига таъсир кўрсата олишдир.

• Психологик таъсирнинг уч воситаси

• 1. Вербал таъсир - бу сўз ва нутқимиз орқали кўрсатадиган таъсиримиздир. Бундаги асосий воситалар сўзлардир.

• 2. Паралингвистик таъсир - бу нутқнинг атрофидаги нутқни безовчи, уни кучайтирувчи ёки сусайтирувчи омиллар: товушлар, тўхташлар, дудуқланиш, йўтал, тил билан амалга ошириладиган ҳаракатлар, нидолар киради

• 3. Новербал таъсир - Бунга суҳбатдошларнинг фазода бир-бирларига нисбатан тутган ўринлари, ҳолатлари (яқин, узоқ, интим), қилиқлари, мимика, пантомимика, қарашлар, бир-бирини бевосита ҳис қилишлар, ташқи қиёфа ва сигналлар киради

• Профессионал тинглаш техникаси

• Профессионал тинглаш техникаси

• 1. Актив ҳолат. Бу - агар кресло ёки диван каби мебель бўлса, унга бемалол ястаниб ёки ётиб олмаслик, суҳбатдошнинг юзидан ташқари жойларига қарамаслик, мимика, бош чайқаш каби ҳаракатлар билан унинг ҳар бир сўзига қизиқишни билдиради

• 2. Самимий қизиқиш билдириш. Бу нафақат суҳбатдошни ўзига жалб қилиб, балки кейин навбат келганда ўзининг ҳар бир сўзига уни ҳам кўндиришнинг самарали йўлидир

• 3. Ўйчан жимлик. Бу суҳбатдош гапираётган пайтда юзда масъулият билан тинглаётгандай тасаввур қолдириш орқали ўзингизнинг суҳбатдан манфаатдорлигингизни билдириш йўли

• Гуруҳ ва унинг турлари

• Кичик гуруҳларнинг турлари

• Шартли (номинал)

• Реал (хақиқий)

• Табиий;
• Лаборатория типли

• Расмий ва норасмий;
• Кучсиз ривожланган ва кучли ривожланган;
• Корпорация ва жамоалар;
• Референт ва нореферент.

• Гуруҳдаги психологик муҳит

• Ижтимоий психологик муҳит деганда, ўша гуруҳнинг аъзолари фикрлари, ҳиссиётлари, дунёқараши, установкалар ва ўзаро муносабатларидан иборат бўлган эмоционал-интеллектуал ҳолати тушунилди.

• Гуруҳнинг шахсга ижобий таъсири ҳодисасини фасцилитация деб аталади. Бунда шахс ўзидаги қобилият ва фазилатларини, ишчанлик хусусиятларини намоён қила олиши кузатилади.

• Шахс ўзидаги қобилият, имконият ва лаёқатини юзага чиқара олмаса, бунда гуруҳ унга салбий таъсир кўрсатса, шахсда тормозланиш намоён бўлади, бу ҳодисани ингибиция деб аталади.