♦шарқ нашриёт-матбаа акциядорлик компанияси

198

---

О йбегим м е н и н г
нинг китоб нашрига муҳаррир этиб тайинланган эди. Мен 
унинг каттагина хонасига кириб, романни топширдим.
— Романдаги ёлғиз «ёр-ёр»ни Ойбек ҳали кўрмаган. 
М ен ун и н г истаги билан бу «ёр-ёр»ни Музайянахонимдан 
олиб, асарга киргиздим, — дедим унга.
Шароф Рашидов асар қўлёзмасини кўчириб чиққаним- 
ни эшитиб.
— Ярим муаллиф ўзингиз экансиз, — дея ҳазиллашди.
Кўп ўтмай, роман босилиб чикди. Ш ундан кейин Ой­
бек П окистон халқи хаётидан олинган янги киссасини ёзиш 
режасини тузди. Л е ки н шу йилларда ун и н г ижод учун 
вакти нихоят оз эдл. Ш у н и н г учун хам Ёзувчилар уюшма­
си ва академиядан ижодий таътил олиб, Ойбек Сочига 
кетадиган бўлди. У ер да асар устидаги иши унумли бўлур 
эди, албатта. Л е ки н у дастлаб М аскавга борганида, А .Ф а ­
деев уни тутиб олди-да, ўзининг ўрнида бир ойга қолди- 
риб, кайгадир кетди.
Омонбек Ломоносов номидаги М аскав давлат дорил- 
ф унунининг тарих факультетида ўқиш ни бошлаган кунлар 
эди. М ен Маскавда и кки хафта тургач, Тош кентга жўнаб 
кетдим. Ойбек СССР Ёзувчилар уюшмасида бир ярим ой 
мобайнида Фадеев ўрнига котиблик вазифасини бажарди. 
Ш ундан сўнггина у Сочига жўнади.
Аммо у жуда чарчаган эди. Б унинг устига, яна нотинч- 
лик бошланганлиги туфайли кайфияти хам яхши бўлмади.
Ўша кунларда мен О йбекнинг куйидаги хатини олдим:
« А зизим З а р и ф а !
7 н о я б р д а н б о ш л а б С о чи д а , « К а в к а з с к а я Ривьера»да 
д а м о л а ё т и р м а н . Ҳ а в о ём он эд и , ф а қа т 2 —3 к у н д а н  
буё н я н а о ч и л и б ке т ди . Ж у д а қ а т т и қ ч а р ч а га н э к а н - 
м а н , м а н а , бир ҳ а ф т а ў т д и , м е н ҳ а л и у зи м г а ке л га н и м  
й у қ , д а м о л а ё т г а н и м н и се зм а й м а н .
Д е р а з а м ост и д а денгиз. У б а ъ за н н о з и к ш и ви р л а й - 
д и , б а ъ за н к у п и р и б г у в у л л а й д и . Бирок, ч у м и л и ш м у м к и н  
э м а с , с ув совук,.
М е н фак,ат д е ч г и з суви в а н н а с и н и қ а б у л қ и л а м а н , 
б о ш қ а ҳ е ч қ а н д а й д а в о л а н и ш йук,. Ж у д а з е р и к а м а н , 
ф а қа т ҳ а р к у н — с а н а т о р и й к л у б и д а к и н о т е а т р бор — 
я х ш и -ё м о н ҳ а м м а ф ильм ла р ни к ў р а д и г а н б ўлд и м .
199

---

З а р и ф а С а и д н о с и р о в а
Ў з л а р и н г қа л а й с и зл а р ? Б е к ж о н ва С у ю н у з а р о а ҳ и л - 
м и? Х а м м о м қ а й ҳ о л д а , т ом т у н у к а с и б ў ял д и м и ?
Б у х а т н и де н ги з б ўй и д а ё з д и м ; Х о зи р Г у л р а н г г а со- 
п о л а к у ч у н чиройли м а й д а т о ш л а р к,идирам ан.
Х а м м а л а р и н г н и у п а м а н , қ у ч о қ л а й м а н .
К а р и н д о ш л а р г а , д ў с т л а р г а салом .
О й бе к.
1 4 / X I 50.
С очи».
Орадан ўн кун ўтгач, Ойбекдан болалар номига ёзил­
ган яна и кки хат олди к. Мана, улар:
« С ую кл и С у ю н оеа!
Х а т и н г н и ў қ и б , ж у д а х у р с а н д б ўл д и м . Х а р к у н си з- 
л а р д а н х а т к у т а р эдим . Д а р с л а р и н г д а у н ч а о қ с а м а б - 
са н — б у я х ш и , л е к и н «5» олмок,к,а и н т и л и ш и н г к е р а к. 
А х и р м е н сени ак,ли т ўл а ў е л и м , деб с у я м а н ва ф а хр л а - 
н а м а н .
Х а т и н г д а В а н я н и н г я р а м а сл и г и т ўе р и си д а ёзибсан. 
Н ега у н и м а ш и н а г а х ў ж а й и н қ и л и б қ ў й д и л а р и н г ? Х о зи р