♦шарқ нашриёт-матбаа акциядорлик компанияси


Download 6.46 Mb.
Pdf ko'rish
bet49/129
Sana25.08.2023
Hajmi6.46 Mb.
#1670115
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   129
Bog'liq
saidnosirova z oybegim mening

К и ф т и м га ч ў к м и ш д и р , н о зл и се вги л и м !
С евгинг с а ҳ р о с и д а к ў р м а г а ч сени,
Ё н е и н д а ж и з е а н а к бўлд и ёш д и л и м ...
Ё ш л и к ў з л а р и м д а н сира ке т м а й д и .
К о в у ш г а н к у н л а р н и н г у о лт ин изи.
Ч о л е и м н и н г и н г р а ш и сенга е т м айди,
М а н г у л и к қ о ч д и н г м и , эй хаёл к,изи?
Бу шеърнинг биринчи бандини М у ке ид Қориев баъзи 
ўтиришларда ёддан айтиб қўярди. М ен уялардим, ранжир-
102


О йбе гим м е н и н г
дим, О йбек эса куларди. (Б у шеър унинг китобларига кир- 
ганда, мен баъзи сатрларни ўзгартирганман.)
Хуллас, Ойбек Ленинградда таҳсил олар экан, мени 
бир кун бўлса ҳам унутмади. Аксинча, унинг менга бўлган 
севгиси шу йилларда синовдан яна бир бор ўтиб, яна хам 
гулхан олди.
(Агар Ойбек улуғ адибгина эмас, улуғ инсон ҳам бўлма- 
ганида, у севги можароларидан ҳориб, ўз бахтини, ороми- 
ни бошка кимсалардан излагай бўлармиди? У улуғ инсон 
бўлгани учун муқаддас инсоний туйғуларни теран хис этар, 
бизнинг қалбимиз пайқай олмаган севги ва севинч, ғам ва 
алам пардаларидан кўтарилган нозик оҳангларни зуккол и к 
билан илғаб олар эди.)
21 декабрда у яна бир шеърий мактубни йўллади. Бу 
шеър, афтидан, кўл чил икнинг назарига тушмаган. Мана, 
ўша шеър:
Қ а л б и м н и н г ф арёди қ а л а м д а н т ў к и л д и ,
М е н сенга, г ў за л и м , ш у х а т н и ё за р к а н . 
Ё н е и н н и н г т ил лари с и й н а м н и к у п ю л ди ,
Ш о и р ҳе ч к,ут улм ас бу ў к с и з и ш қ д а н .
Б о е ч а да сен т а н ҳ о б е ки н и б , н о м а м н и

Ў қ и г а ч , қ а л б и м г а бир и м и д б а е и ш л а !
К,ора, ш ў х к ў з и м г а ч ў к к а н ш у м о т а м н и  
Й ў қ о т , эй севгилим , бир ю л д у з б а г и ш л а !
Қандай илиқ, самимий ва латиф мактублар! На кадар 
тотли ва табаррук зди, улар!
Ойбек шу даврда Тош кентга, менга соғинч ва мухаббат 
билан яшади. М ен эсам соф шеърият денгизида, Ойбек 
яратган эзгулик ва гўзаллик денгизида нафас олди м. Тун- 
лари ширин орзулар оғушида, оромбахш хислар, ёкимли 
соғинчлар билан у й қуга кетганимни сезмасдим. Қалбим 
унинг ўзи билан, соф севгимиз билан, қайғуларим кўлан- 
касини таркатиб юборадиган латиф шеърияти билан тўла 
бўлди. Бу шеърлар кунларим ва тунларимни ёритиб юбора­
диган мухаббат машъаласи эди!
Билмадим, менинг ёзган мактубларим кандай эди? Уни 
суюнтирадиган, мухаббатим чечакларини унга етказадиган 
бирор фазилати бўлганми, йўқми?..
103


З а р и ф а С а и д н о с и р о в а
* * *
Ойбекнинг дўстлари унга ҳам, менга ҳам мехрибон, хай- 
рихоҳлик истайдиган, самимий йигитлар эди. М енга синф- 
дош йигитлар хам яхши инсонлар эди. Б и ро к мен уларнинг 
биттаси хусусида қа т т и қ янглишганман.
У русчадан нўноқ. Ўқишда хам заифгина, судралиб юрар- 
ди. М ен кимё, у биология факультетида ўқирдик. Баъзи 
лекцияларни эса бирга эшитардик. У кўпинча имтиҳон ол- 
дида менга ялиниб келар, «Бирга топш ирсак, бирга такрор- 
ласак», — дер эди.
1927 йили Ойбек Ленинградга кетган эмасми, балки 
унинг кўнглида ўзга ният бўлгандир?.. М енга я кин юриши 
балки бежиз эмасдир?.. Аммо менинг кўнглимда асло шуб- 
ха й ўк, бепарво эдим.
Эсимда, биз у билан зоологиядан имтиҳонни бирга топ- 
ширдик. Д иалектик материализмдан менинг конспектларим 
асосида тайёрлангач, имтиҳон топширгали яна у билан 
бирга бордик. Муаллим аввал мендан имтиҳон олди. С ўнг 
«Қайси миллатдан бўласиз?» деб сўради. М ен «Узбек кизи- 
ман», деб жавоб берганимда, у: «Рус тилини яхши билар 
экансиз», — деди. «Олти синфни рус тилида тугатган- 
ман»,— деди м. Рус тилини мукаммал билмасам-да, бошка 
ўзбек талабалари орасида т у зу кр о к кўринар эдим.
Муаллим мендан кейин уни сўроклай бошлади. У би- 
рорта саволга жавоб беролмади. «Ш еригингиз билмайди, 
тайёр эмас», — деди муаллим менга караб. «Билади, менга 
инонинг, фа кат русча айтиб беролмаяпти», — дедим мен. 
«Яхши, йўкса у ўзбекча жавоб қилсин, сиз таржима қи- 
л и н г» ,— деди муаллим...
Биз у билан шу тарзда имтиҳон топширганмиз.
У академиянинг раҳбарларидан бири бўлганида ҳам рус 
тилида ту зу кр о к гапира олмас, ўзбекча н утки хам ёмон 
эди. Бир куни курсдошларимиздан профессор Ҳасан М ур- 
тазоев мени кўчада учратиб колди: «Зарифа, фалончи кат- 
та бўлибди. Сиз билан мен ун и н г ким лигини яхши била- 
миз». Биз икковимиз роса кулишдик.
М ана шу одам: «Ш у кизни САГУдан, албатта, ҳайдат- 
тираман», деган. Парткомга: «Бу ки зн и н г отаси камалган. 
Ҳозир сургунда. У бой бўлган, ундай-бундай бўлган», деб 
ариза берган. Ш ундан сўнг мени парткомга чакириб, да дам

Download 6.46 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   129




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling