Shaxs kamolotidagi roli

Hatti-harakatlar  –  bu  faoliyatning  nisbatan  tugallangan  elementi  bo‗lib,  u 

umumiy motivga bo‗ysingan oraliq maqsadga erishishni nazarda tugadi. Masalan. 

Talabaning  o‗quv  faoliyatidagi  hatti-harakatlariga,  ma‘ruza  eshitish,  laboratoriya 

ishlarini  bajarish,  yozma  ish  yozish  va  h.k  kirishi  mumkin.  Har  qanday  hatti-

harakat operatsiyalar tizimidan iborat bo‗lib, u ma‘lum vaziyatda ma‘lum masalani 

echishga qaratilgandir. Predmetli hatti-harakatlarni tahlili shuni ko‗rsatadiki, ularni 

har  biri  o‗z  ichiga  uchta  harakatni  qamrab  oladi:  olmoq  (ko‗tarmoq)  bir  joydan 

ikkinchi  joyga  qo‗ymoq,  tushirmoq.    Psixologiyada  hatti-harakatlarining  boshqa 

turlari ham mavjuddir: nutqiy (nutq jarayonida nutq organlarining harkati), sematik 

(og‗iz harakati, ochiq saylovda qo‗l harakati, tasdiqlovchi va inkor qiluvchi bosh 

harakati  va  h.k  ),  mimika,  pantomimika,  emotsiyalarni  namoyon  bo‗lishi, 

lokomotor  harakatlar  –  tananing  fazodagi harakati  (odamning  yurish, yugurish  va 

h.k)  

Zamonaviy  psixologiyada  quyidagi  aqliy  hatti-harakatlar  ajratiladi: