Shaxs kamolotidagi roli

Interiorizatsiya jarayoni harakatlarni jismoniy predmetlilikdan halos etibgina 

qolmay,  faoliyat  samaradorligiga  uni  umumlashtirishga  va  bir  faoliyat  turidan 

ikkinchi  faoliyat  turiga  o‗tishga  yordam  beradi.  Aniq  faoliyat  turlarining  rang-

barangligini  hisobga  oladigan  bo‗lsak,  ularni  har  birini  o‗ziga  xos  qismlarining 

tizimi mavjud. Bular: maqsad, motivlar, hatti-harakatlar, operatsiyalardir.  

Tizim (struktura) – ob‘ektning barqaror bog‗lanishlari yig‗indisi bo‗lib, turli 

tashqi va ichki o‗zgarishlardan qat‘iy nazar o‗z maqsadi va butunligini saqlaydi.  

Faoliyat  tizimini  ko‗rib  chiqaylik.  Bu  –maqsaddir,  u  inson  ehtiyojlarini 

amalga oshiradi va faoliyatning oxirgi natijasining obrazi sifatida namoyon bo‗ladi 

---

(uy qurish, universitetni bitirish, masalani echish va h.k ) lekin maqsadni aniqlash 

bilan masala hal bo‗ladi deb bo‗lmaydi, aksincha buni odam nima uchun qilayapti? 

Degan savolga yuzaga keladi. Masalan, universitetni tamomlash.  

Maqsad  –  tamomlash.  Tamomlash  motivlari  turlicha  bo‗lishi  mumkin  – 

diplom olish, bilim olish, o‗z obro‗sini mustahkamlash, o‗z o‗rnini tasdiqlash.  

Motiv  –  bu  birinchidan,  insonni  faoliyatga  undaydi,  ikkinchidan  faoliyatda 

o‗ziga  xos  jihatlarni  namoyon  etadi  va  maqsadga  erishish  uchun  zarur  yo‗l  va 

usullarni  tanlashga  yordam  beradi. Motivlarga  ehtiyojlar, qiziqishlar, emotsiya  va 

xislar,  e‘tiqod  va  ideallar,  ustanovka  va  odatlar  kirishi  mumkin.  Maqsadlar  kabi 

motivlar ham uzoq va yaqin, shaxsiy va umumiy bo‗lishi mumkin.