Shokosimov bahodirning


Download 165.65 Kb.
bet4/5
Sana04.02.2023
Hajmi165.65 Kb.
#1163006
1   2   3   4   5
Bog'liq
9 sinf irratsional tenglama

Tushunchalar

Bilaman (+;-)

Bilib oldim (+;-)

Bilishni hohlayman

1

burchaklar sinusini topish










2

burchaklar kosinusini topish










3

burchaklar tangensini topish










4

burchaklar kotangensini topish










π sonining jozibasi
π xarfi yunoncha περιφιρεια-periferena so’zining bosh harfi bo’lib, chegara, chekka ma’nosini bildiradi.Ya’ni aylana, doiraning chegarasi ekaniga ishoradir.
π harfini o’rnida belgilash L.Eylerdan so’ng urf bo’lgan. π ning qiymatini aniqroq hisoblashbobida eng yaxshi natijani Ulug’bek maktabining yetakchi vakillaridan biri G’iyosiddin Jamshid al-Koshiy “Aylana haqida risola” asarida, verguldan so’ng 17ta xona aniqligida keltirgan.
Angliyalik Shenks 1873 yilda π ni 707 xona aniqligida hisoblaganini e’lon qiladi. U bu ishga umrining yigirma yilini sarflagan ekan! Biroq EHM yordamida hisoblash jarayonida (1945y) Shenks 520-xonada yanglishganini payqashgan. 1963 yilda EHM 8 soatu43 daqiqada π ni 100625 xona aniqligida hisoblagan.
Kimga kerak bu aniqlik deysizmi?!
π ning verguldan so’ng 40 xona aniqlikdagi qiymati, Yerdan kuzatiladigan eng olis yulduzgacha bo’lgan masofani L desak, radiusi L ga teng aylana uzunligini 1mm aniqlikda hisoblash uchun π ni 40 xona aniqlikda olish kerak ekan!!
π soniga atab turli tillarda yuzlab asarlar yaratilgan, sha’niga she’rlar –“maxsus” she’rlar yozilgan. Ular shunday tuzilganki, har bir so’zdagi harflar soni π yoyilmasidagi raqamga tengdir.
Masalan:
Это я знаю и помни прекрасно,
Пи многие цифры нам нужны напрасно,..”


IV. Xulosa. Dars so’nggida o’qituvchi tomonidan yangi mavzu bo’yicha guruhlar bilimini umumlashtirib, xulosa qiladi. Darsda ko’p ball to’plagan g’olib jamoani aniqlaydi, guruhlarda faol ishtirok etgan o’quvchilarning baholarini e’lon qiladi so’nga uyga vazifa beradi, uning bajarish usullari haqida qisqacha izoh beradi.
Uyga vazifa: darslikdan, 321-misol.

Ilova
Tarqatma materiallar


Aytaylik, birlik aylananing M1 va M2 nuqtalari P(1; 0) nuqtasi mos ravishda  va - burchaklarga burish natijasida hosil qilingan bo’lsin. U holda Ox o’q M1OM2 burchakni teng ikkiga bo’ladi va shuning uchun M1 va M2 nuqtalar Ox o’qqa nisbatan simmetrik joylashgan. Bu nuqtalarning abssissalari bir xil bo’ladi, ordinatalari esa faqat ishoralari bilan farq qiladi. M1 nuqta (cos; sin) koordinatalarga, M2 nuqta (cos(-); sin(-)) koordinatalarga ega. Shuning uchun


(1)

Tangensning ta’rifidan foydalanib, hosil qilamiz:





Demak,
(2)


Shunga o’xshash


(3)
(1) formula ning istalgan qiymatida o’rinli bo’ladi, (2) formula esa bo’lganda o’rinlidir.
Agar bo’lsa, u holda bo’lishini ko’rsatish mumkin.
(1) va (2) formulalar manfiy burchaklar uchun sinus, kosinus va tangensning qiymatlarini topishga imkon beradi.
Masalan:



O’tilgan mavzu yuzasidan minitest:
1. Ifodani soddalashtiring:
A) 0 B) 1 C) D)
2. Qaysi tenglik to’g’ri yozilgan?
A) B) C) D) A va C
3. Hisoblang:
A) 0 B) -1 C) 1 D) To’g’ri javob yo’q
4. Agar bo’lsa quyidagi javoblarning qaysi biri bo’lishi mumkin?
A) B) C) D)
5. Agar bo’lsa, qaysi chorakka tegishli bo’lishi mumkin?
A) I va II B) II va III C) III va IV D) I va III
Kalit



Savol

1

2

3

4

5

Javob

A

B

C

A

D



BBB jadvalini to’ldiring:






Download 165.65 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling