Shomaksudova, M. Israil \ oav da yozma matn. Nutq va munozara

MAQOLA YOZISH USULLARI BO‘YICHA AMALIY MASHG‘ULOT
1. Ma’lum mavzu asosida maqola yaratish;
2. Matnlami o‘qib eshittirish;
3. Matnlami tahlil etish.
Topshiriq
“SCORE” metodi asosida matn yaratish: 5 ta guruhga alohida topshiriq 
beriladi. Talabalar ushbu topshiriqni bajarish davomida matn yaratishda nimalarga 
ahamiyat berish kerakligini o‘rganadilar.
S - SIMPTOM (MUAMMONING BELGILARI)
С - CAUSE (MUAMMONING KELIB CHIQISH SABABLARI) 
O-OUTCOME 
(MUAMMO 
YECHIMIDAN 
KUTILADIGAN 
NATIJALAR)
R - RESOURCES (QAYERDA? QACHON? NIMA? QANDAY? 
SAVOLLAR1GA 
JAVOB 
TOPISH 
ORQALI 
MUAMMO 
YECHIMI MANBALARI)
E - EFFECT (MUAMMO YECHIMINI TOPISH, MAQSAD SARI 
YO'NALTIRILGAN AMALIY TAVSIYALARM ISHLAB CHIQISH 
ORQALI SAMARADORLIKKA ERISHISH)
Mavzu yuzasidan tavsiya etiladigan adabiyotlar
1. Bretislav Turecek. Effective writing for today's media. Czech Republic 
Praha, 2010. 3-10 P.
2. Tohirov Z.T. Adabiy tahrir. Т.: Tafakkur bo‘stoni, Choipon NNMIU,
2012. 12-16 b.
YANGILIK RELIZLARNI YOZISH BO‘YICHA 
AMALIY MASHG‘ULOT
1. Mavzu bo'yicha savol-javob;
2. Berilgan relizlar tahlili,
3. Reliz yozish.
168

---

“BAHS-MUNOZARA” METOD1
Metod ikki yoki undan ortiq shaxslar tomonidan muayyan vaqt oralig‘i va 
qat’iy qoidalarga muvofiq tashkil etiladigan og'zaki bahs boiib, o'quvchi 
(talaba)larda o'rganilayotgan mavzu bo'yicha erkin, asosli fikrlami bildirish 
qobiliyatlarini shakllantirishga xizmat qiladi. 0 ‘quv mashg‘ulotlarida bahs- 
munozaradan foydalanishda mavzuga doir ma’lum masalalar hal qilinadi.
Metodni qollashda quyidagi tartibda ish ko‘riladi:
Bahs-m unozara uchun tanlangan mavzu o'quvchi (talaha)larga oldindan m a'luin qilinadi Bahs-m unozara uchun tanlangan m avzu o ‘quvchi
(lalaba)larga oldinilan m a luin qilinaili
Jarayon o'q ituvchi (yoki boshlovchi) tom onidan boshqarilib boriadi Jarayon o'qituvchi (yoki boshlovchi) tomonidan
boshqahlib boriadi
------------ -—
....
—rz n
- 
ii— 
... 
■...... : :
0 ‘quvchi (talaba)lar individual, guruh (juftlik) nom dan bahs 
Y untilayo tg anm asala bo 'y ich a shaxsiym ulohazalam i bayon qiladi 0 ‘quvchi (talaba)lar individual, guruh (juftlik) nomdan 
bahs Yuritilayotgan m asala bo'yicha shaxsiy mulohazalam i bayon qiladi
r
B ahsda m asalan in g mohiyati, echim i b o 'y ic h a bir-b irig a zid fik rlar ilgari suriladi B ahsda m asalaning
m ohiyati, echim i b o S ic h a b ir-b in g a zid fik rlar ilg a n suriladi
/
1 
1
Echimi bo'yicha asosiy fikmi bayon etadigan o £quvchi (talaba)larga 10 daqiqa,
Qo‘shimcha qilish istagida bo‘lganlarga esa 5 daqiqadan vaqt beriladi Echimi bo'yicha asosiy fikmi bayon 
eladigan o‘quvchi (talaba)larga 10 daqiqa, Qo'shimcha qilish islagida bolgaiilarga esa
\
\
5 daqiqadan vaqt beriladi
)
I 
I
/
0 ‘qituvchi (boshlovchi) tomonidan bahs-munozara yuzasidan yakuniy xulosa bildiriladi
4
<
0 ‘qituvchi (boshlovchi) tomonidan bahs-munozara yuzasidan yakuniy xulosa bildiriladi
✓