Щзбекистон республикаси

Yo„l belgisining foydalanish joyi 
Aholi yashamaydigan 
punktlarda 
Aholi yashaydigan
punktlarda 
I-kichik 
Bitta harakat polosali yo„lda 
Mahalliy ahamiyatdagi 
yo„llarda 
II-normal 
Ikkita va uchta harakat polosali 
yo„llarda 
Magistral
yo„llarda 
III-katta 
To„rtta va undan ko„p polosali 
yo„llarda va avtomagistrallarda
Tez yurar
yo„llarda
IV-juda katta 
Avtomagistrallardagi tuzatish ishlari olib borilayotgan 
joylarda va boshqa yo„llarning xavfli bo„laklarida ishlatilish 
samaradorligi asoslangan hollarda 

---

131 
Uchburchak shaklidagi (teng tomonli) yo„l belgilarini o„lcham turlariga 
qarab quyidagicha qabul qilinadi 11.3-jadval. 
11.3-jadval
Belgining shakli 
Belgi guruhi
va nomeri 
Belgi 
turi 
A, mm 
1.1, 1.2, 1.5-1.7,
1.9-1.14, 1.16,
1.20-1.22, 1.24-1.30, 2.3, 2.4 
I 
II 
III 
700 
900 
1200 
1.8, 1.15, 1.17-1.19, 1.23 
I 
II 
III
700 
900 
1200 
1500 
Aylana shaklidagi belgilarning qiymatlari 11.4-jadvalda keltirilgan. 
11.4-jadval
Belgining shakli 
Belgi guruhi
va tartib raqami 
Belgi turi 
A, mm 
2.6, 3.1-3.9, 3.11-3.16, 3.18.1-
3.19, 103.19, 3.21-3.23, 3.25-
3.31, 4.1.1-4.4
I 
II 
III 
600 
700 
900 
3.10, 4.5, 4.6 
II
700 
3.17, 4.7, 4.8 
II 
III 
700 
900 
3.20, 3.24 
I 
II 
III 
IV 
600 
700 
900 
1200 
Ogohlantiruvchi to„g‟ri to„rtburchakli belgilarning o„lchamlari 11.5-jadvalda 
keltirilgan. 
D 
R=45 
60
0 

---

132 
11.5-jadval
Belgining shakli 
Belgi guruhi
va tartib raqami 
Belgi
turi 
N, mm 
V, mm 
V 
1.31.1, 1.31.2 
II 
III 
500 
700 
2250 
3150 
1.31.3 
II 
III 
500 
700 
3000 
4200 
Kvadrat formadagi belgilarning o„lchamlari 11.6-jadvalda keltirilgan. 
11.6-jadval
Belgining shakli 
Belgi guruhi
va tartib raqami 
Belgi turi 
V, mm 
2.1; 2.2; 2.7; 5.5; 5.6; 
5.15-5.16.2; 5.18-5.19.3; 
7.13
I 
II 
III 
600 
700 
900 
5.8.2-5.8.6; 5.9-5.11.2; 
7.1.2 
II
III 
700 
900 
5.17.1-5.17.4 
I 
II
600 
700 
Qo„shimcha axborot belgilarining o„lchamlarini birinchi tur uchun 
Н
=600 mm; 
В
=900 mm qabul qilinadi. Hamma belgilarning to„liq o„lchamlari 
GOST 10807-78 da keltirilgan. 
Tuproqqa belgilar tayanchini 1,2 m dan kam bo„lmagan chuqurlikda 
ko„miladi. Agar bu chuqurlik 1,2 m dan kam bo„lsa, tayanchning ko„milgan qismi 
atrofiga aylana shaklida beton quyiladi 11.7-jadval. 
В 
В 
R 
45 
Н 

---

133 
11.7-jadval
Belgi
turlari 
Tayanchda o„rnatilgan 
belgilar soni, dona 
Tayanchning 
chuqurlikda 
joylashtirilishi, m 
Tayanchning
uzunligi, m 
I 
II, III, IV 
1 
1 
1,2 
1,5 
3,5 
4,0-4,5 
I 
II, III, IV 
2 
2 
1,2 
1,5 
3,5-4,0 
4,0-4,5 
I 
II, III, IV 
2 
2 
1,2 
1,5 
4,5-5,0 
5,0-5,5 
III, IV 
2 
1,5 
5,5-6,0 
I 
II 
III, IV 
3 
3 
3 
1,5 
1,5 
1,5 
4,5-5,0 
5,0-5,5 
5,5-6,0 
 
Ogohlantiruvchi yo„l belgilari haydovchiga yo„lning oldingi uchastkalarida 
qanday xavfli joylar borligi haqida ko„rsatma beradi. 
Aholi yashamaydigan joylarda ogohlantiruvchi belgilarini (1.3.1-1.4.6; 
1.31.1-1.31.3 belgilardan tashqari) xavfli uchastkagacha 150-300 m masofada, 
aholi yashaydigan uchastkalarda esa 50-100 m masofada o„rnatish kerak. Ammo 
mana shu ko„rsatilgan oraliqda yo„l belgisini o„rnatilish masofasi ko„p faktorlarga, 
shu jumladan, tezlikka bog‟liq bo„ladi. Shuning uchun yo„l darajalarini hisobga 
olish zarur. 
Quyida har xil yo„l sharoitlarida ogohlantiruvchi belgilardan harakatni 
tashkil qilishda foydalanish haqida ba‟zi bir ko„rsatmalar beramiz. 
“Teng ahamiyatli yo„llar kesishmasi” 1.6 yo„l belgisi aholi yashamaydigan 
joylarda chorrahadagi ko„rish masofasi 150 m va aholi yashaydigan joylarda esa 
50 m dan kam bo„lgan holda o„rnatilishi kerak. 
“Aylanma harakat bilan kesishuv” 1.7 yo„l belgisi aholi yashamaydigan 
joylarda har bir aylanma harakat tashkil qilingan va 4.3 belgisi o„rnatilgan 
chorrahadan oldin, aholi yashaydigan joylarda chorrahani ko„rish masofasi 50 m 

---

134 
dan kam bo„lgan hollarda, shuningdek, yoritilmaydigan chorrahalardan oldin 
o„rnatilishi lozim. 
“Svetoforli tartibga solish” 1.8 yo„l belgisi aholi yashamaydigan joylarda 
svetofor bilan boshqariladigan har bir chorrahadan oldin, aholi yashaydigan 
joylarda svetoforning ko„rish masofasi 100 m dan kam bo„lsa, shuningdek, aholi 
punktidagi birinchi svetofor bilan boshqariladigan chorrahadan oldin o„rnatilishi 
kerak. 
“Xavfli burilish” 1.11.1 va 1.11.2 belgilari rejadagi egrilikdan oldin 
“Xavfsizlik koeffitsienti” 
xavf
К

0,6 bo„lsa, shuningdek, egrilik oldidagi 
qarshidan kelayotgan avtomobillarni ko„rish masofasi 11.8-jadvalda ko„rsatilgan 
qiymatdan kam bo„lsa o„rnatilishi zarur. 
11.8-jadval
Tezlik, km/soat 
30 
40 
50 
60 
80 
100 
120 
Ko„rsatilgan tezlikda xavf-siz 
harakatlanishni ta‟minlaydigan 
eng kichik ko„rish masofasi 
80 
100 
120 
150 
200 
280 
350 
“Xavfli burilishlar” 1.12.1 va 1.12.2 belgilari ikkita va undan ortiq bir-
biridan keyin keladigan rejadagi egriliklardan oldin (agarda ularning orasidagi 
masofa 300 m dan kam bo„lsa) o„rnatilishi kerak. 
“Tik nishablik” 1.13 va “Tik qiyalik" 1.14 belgilari 11.9-jadvaldagi 
nishablik uzunligidan katta bo„lgan hollarda o„rnatiladi. 
11.9-jadval
Nishablik, %
0
40 
50 
60 
70 
80 
80 katta 
Nishablik uzunligi, m 
600 
450 
350 
300 
270 
250 
“Yo„lning torayishi” 1.18.1-1.18.3 belgilari aholi yashamaydigan punktlarda 
yo„lning qatnov qismi 0,5 m. dan ortiqcha qisqarsa, aholi yashaydigan punktlarda 

---

135