Щзбекистон республикаси

 
Vertikal egrilar va ularni radiuslarini belgilash 
 
Bo„ylama kesimning nishabligi o„zgarganda hosil bo„ladigan siniq joylar 
harakatlanish uchun qator noqulayliklarni keltirib chiqaradi. Yo„ldagi qabariq 
joylar yo„lning oldinda joylashgan qismini ko„rintirmay qo„yadi, egrilik radiusi 
nisbatan kichik bo„lgan siniq joylarda esa katta tezlikda yurilganida avtomobilning 
oldingi o„qi engillashib, uni boshqarish mumkin bo„lmay qoladi. Botiq siniq 
joylarda harakat yo„nalishi to„satdan o„zgarganligi sababli yo„lovchilarni bezovta 

---

84 
qiladigan va avtomobil osmasini zo„riqtiradigan turtki hosil bo„ladi. Shuning 
uchun bo„ylama kesimning siniq joylari tutashtiruvchi vertikal egriliklar kiritish 
yo„li bilan ravonlashtiriladi. Bo„ylama kesimning ravonlashtirilgan siniq joylari 
punktir chiziq bilan ko„rsatiladi. Qavslar ichidagi raqamlar vertikal egriliklar 
yo„qligida mavjud bo„lgan ishchi belgilarni, qavssiz raqamlar esa haqiqiy 
belgilarni ifodalaydi. 
Bo„ylama kesimning grafik tasviri asosiy loyiha hujjatlaridan biri bo„lib, bu 
hujjatlar asosida yo„l quriladi. 
Yo„l bo„ylama kesimida botiq va qabariq egriliklar kuzatiladi va ularni 
loyihalashda egrilik radiusini 8.6-jadvalda keltirilgan me‟yorlarga asosan 
loyihalaymiz. Bunda botiq egrilik uzunligi 100 m dan qabariq egrilik uzunligi 300 
m dan kam bo„lmasligi kerak.
 
Yo„lni ko„tarma va o„ymada ifodalanishi 
 
 
Yo„l bo„ylama kesimini loyihalashda er satxi chizig‟iga nisbatan loyiha 
chizig‟ini joylashishiga qarab yo„l ko„tarmada va o„ymada o„tadi. Agarda loyiha 
chizig‟i er chizig‟iga nisbatan balandda o„tsa yo„l ko„tarmada, aksincha loyiha 
chizig‟i er chizig‟iga nisbatan pastda o„tsa yo„l o„ymada ifodalanadi 8.8-rasm.  
8.8-rasm. Yo„l poyining ishchi belgisi: 
a - o„ymada; b - ko„tarmada.