- i - til oldi, lablanmagan, tor unli: bil, sakkiz, kirish.
- ы- "i"ning qattiq varianti.
- Til orqa, lablanmagan, tor unli bo‘lib, ayniqsa, singarmonizmli shevalar uchun harakterli: qo‘lo‘q (qөlөq), g‘o‘jo‘m (g‘өjөm).
- ъ–(’ ) juda qisqa talaffuz qilinadigan, bir oz ochiq "i" tovushni bildiradi: keld’, borinch. Bu "i" bilan "e" orasidagi ochiqlikka ega unli tovush.
- у–(u) til orqa, lablangan, tor unlini bildiradi: qush, tush, bulut.
- Y- (Y) old qator, yuqori-tor, lablangan unlini ifoda qiladi, singarmonizmli shevalarda va singormonizmini yo‘qotgan Buxoro, Navoiy, Samarqand shahar shevalarida qo‘llaniladi: kul, bugun, tun.
- o - o‘rta kenglikdagi til orqa, lablanmagan unli (adabiy tilda "o‘" shakli bilan ko‘rsatiladi): qol (qo‘l) g‘oza (g‘o‘za). Til oldi "u" unlisini ifodalash uchun "o" shaklidan foydalanish mumkin: gol, hol, koklam.
- ө - oldingi qator lablangan o‘ unlisi.
- e - bu unli so‘z va bo‘g‘in o‘rtasida keladigan "e" unlisini ifodalaydi: bel, kel, ter.
Do'stlaringiz bilan baham: |