MS DOS -16 razryadli mikroprotsessorlar uchun;
СР/M-8 razryadli mikroprotsessorlar uchun;
UNIX-32 razryadli mikroprotsessorlar uchun;
Windows 95, 97, ..., XP — 32 razryadli mikroprotsessorlar uchun. Operatsion sistemalar orasida Digital Research kompaniyasi prezidenti Geri Ki1de1 tomonidan yaratilgan СР/M (Control Programm for Microcomputers) — shaxsiy kompyuterlar uchun ishlab chigarilganlarining dastlabkisidir. U 1974- yilda 8 razryadli kompyuterlarga ko`plab o'rnatilgan va katta hajmdagi dasturiy ta'minot uchun tuzilgan. Masalan, Beysik, Paskal, Si, Kobo1, Ada tillari translatorlari; matnli, grafikli va jadvalli paketlar uchun moljallangan.
UNIX operatsion sistemasi tarmogda ishlash uchun tuzilgan. UNIX operatsion sistemasida bitta kompyuter boshgaruvchi, golganlari unga tobe bo`1adi.
Operatsion sistema odatda kompyuterning tashgi xotirasi - diskda saglanadi. Kompyuter ishga tushirilganda u kompyuterning tezkor xotirasiga o'qiladi. Ви jaroyon operatsion sistemaning yuk- lanishi deyiladi.
Operatsion sistema quyidagi asosiy gismlardan iborat:
ma'lumotlarni xotiraga kiritish va chigarish dasturi (BIOS nomi bilan ifodalangan);
operatsion sistemani faollashtiruvchi dastur (Boot Record);
ma'lumotlarni kiritish-chigarish sistemasini kengaytirish moduli;
amallar bajarishda yuzaga kelishi manikin bo`lgan uzilishlarni tahlil gilish moduli;
buyruq protsessori.
Shunday gilib, operatsion sistemalar kompyuter dasturlari orasida eng murakkabi bo`libgina golmay, ular kompyuterni nafagat amal bajarishga, balki o'zi bajarayotgan ishlarni ham nazorat gilishga majbur etadi. Bunday dasturlar bizning vazifa- larimizni bajarish uchun emas, balki bizning ko`rsatmalarimizni bajarishda kompyuter qurilmalarida biror kmchilik, muammo yuzaga kelmasligi uchun ishlab chigariladi va go`11ani1adi.
Tekshirildi:__________________direktor o’rinbosari:_____________
Do'stlaringiz bilan baham: |