Siydik ayirish a’zolari

Siydik pufagi - vesica urinaria Siydik pufagi - vesica urinaria 500-700 ml hajmga ega boMib, kichik chanoq bo‘shligMda joylashgan. Siydik yigMlishi natijasida, siydik pufagi qorin bo‘shligMga ko‘tariladi. Qopchaning tubi - fundus vesicae orqa va past tarafga yo‘nalgan boMadi. Bo‘yin qismi - cervix vesicae siydik chiqaruv nayiga davom etadi. Qorin oldi devori sohasida joylashgan uchi - apex vesicae bilan tubi - fundus orasida siydik qopchasining tanasi - corpus vesicae joylashadi. Siydik qopchasining uchidan qorin oldi devorining ichki yuzasi bo‘ylab kindik sohasigacha lig.umbilicale m edianuni yo'naladi. Siydik qopchasining tashqi yuzasi tunica serosa qavati bilan o‘ralgan. Uning ostida tunica m uscularis boMib, tashqi bo‘ylama, o ‘rta-ko‘ndalang, ichki bokylama va ko‘ndalang tutamlardan tashkil topgan. Bu mushaklar silliq mushak tolalaridan hosil boMib, umumiy vazifasi siydikni pufakdan chiqarish boMganligi sababli siydik chiqaruvchi mushaklar - m. detrusor urinae deyiladi. Siydik chiqaruv teshigi - ostium urethrae internum sohasida halqasimon mushak tolalari yaxshi rivojlangan boMib, m. sphincter vesica mushagini tashkil etadi. Mushak tolalarining ostida shilliq osti qavat - tela submucosa yaxshi taraqqiy etgan. Bu qavat qopchaning uchburchakli yuzasi - trigonum vesicae sohasida uchramaydi (bu sohada ichki shilliq qavat mushak qavati bilan birlashadi). Siydik qopchasining uchburchak sohasi ikkita siydik nayi teshigi - ostia uretere hamda bitta siydik chiqaruv nayi teshigi - ostium urethra internum orasida joylashadi. Siydik pufagining ichki yuzasi shilliq qavat - tunica mucosa deyilib, bu sohada glangulae vesicalis bezlari uchraydi. Shilliq qavat pufakning bo‘sh holatida burmalar bilan qoplangan boMadi. Siydik qopchasi devorining tashqi qavati tunica serosa - seroz parda bilan o lralgan. Uning ostida tunica subrerosa qavati joylashadi. Mushak qavati - tunica muscularis quyidagi mushaklardan hosil boMadi: 1) m.m. trigoni vesicae - buyrakning uchburchak sohasidagi mushak, o ‘z navbatida, chuqur - m. trigoni vesicae profundus va yuza - m. trigoni vesicae su p erficial mushaklaridan tashkil topgan; 2) m. detrusor vesicae - siydikni siqib chiqaruvchi mushak. M ushak qavatining ostida shilliq osti qavati - tela submucosa joylashadi. Bu qavat siydik qopchasining uchburchak sohasida boMmaydi. Siydik qopchasining ichki yuzasida tunica mucosa shilliq qavati joylashadi. Siydik qopchasining tashqi tarafiga quyidagi mushaklar birikadi: 1) m. pubovesicalis - qov suyagi bilan siydik qopchasi orasida tortilgan; 2) m. rectovesicalis - to‘g ‘ri ichak bilan siydik qopchasi orasida tortilgan; 3) erkaklarda prostata bezi bilan siydik qopchasi orasida m. vesicoprostaticus joylashadi; 4) ayollarda siydik qopchasi va qin orasida m. vesicovaginalis boMadi.

• Siydik pufagi - vesica urinaria Siydik pufagi - vesica urinaria 500-700 ml hajmga ega boMib, kichik chanoq bo‘shligMda joylashgan. Siydik yigMlishi natijasida, siydik pufagi qorin bo‘shligMga ko‘tariladi. Qopchaning tubi - fundus vesicae orqa va past tarafga yo‘nalgan boMadi. Bo‘yin qismi - cervix vesicae siydik chiqaruv nayiga davom etadi. Qorin oldi devori sohasida joylashgan uchi - apex vesicae bilan tubi - fundus orasida siydik qopchasining tanasi - corpus vesicae joylashadi. Siydik qopchasining uchidan qorin oldi devorining ichki yuzasi bo‘ylab kindik sohasigacha lig.umbilicale m edianuni yo'naladi. Siydik qopchasining tashqi yuzasi tunica serosa qavati bilan o‘ralgan. Uning ostida tunica m uscularis boMib, tashqi bo‘ylama, o ‘rta-ko‘ndalang, ichki bokylama va ko‘ndalang tutamlardan tashkil topgan. Bu mushaklar silliq mushak tolalaridan hosil boMib, umumiy vazifasi siydikni pufakdan chiqarish boMganligi sababli siydik chiqaruvchi mushaklar - m. detrusor urinae deyiladi. Siydik chiqaruv teshigi - ostium urethrae internum sohasida halqasimon mushak tolalari yaxshi rivojlangan boMib, m. sphincter vesica mushagini tashkil etadi. Mushak tolalarining ostida shilliq osti qavat - tela submucosa yaxshi taraqqiy etgan. Bu qavat qopchaning uchburchakli yuzasi - trigonum vesicae sohasida uchramaydi (bu sohada ichki shilliq qavat mushak qavati bilan birlashadi). Siydik qopchasining uchburchak sohasi ikkita siydik nayi teshigi - ostia uretere hamda bitta siydik chiqaruv nayi teshigi - ostium urethra internum orasida joylashadi. Siydik pufagining ichki yuzasi shilliq qavat - tunica mucosa deyilib, bu sohada glangulae vesicalis bezlari uchraydi. Shilliq qavat pufakning bo‘sh holatida burmalar bilan qoplangan boMadi. Siydik qopchasi devorining tashqi qavati tunica serosa - seroz parda bilan o lralgan. Uning ostida tunica subrerosa qavati joylashadi. Mushak qavati - tunica muscularis quyidagi mushaklardan hosil boMadi: 1) m.m. trigoni vesicae - buyrakning uchburchak sohasidagi mushak, o ‘z navbatida, chuqur - m. trigoni vesicae profundus va yuza - m. trigoni vesicae su p erficial mushaklaridan tashkil topgan; 2) m. detrusor vesicae - siydikni siqib chiqaruvchi mushak. M ushak qavatining ostida shilliq osti qavati - tela submucosa joylashadi. Bu qavat siydik qopchasining uchburchak sohasida boMmaydi. Siydik qopchasining ichki yuzasida tunica mucosa shilliq qavati joylashadi. Siydik qopchasining tashqi tarafiga quyidagi mushaklar birikadi: 1) m. pubovesicalis - qov suyagi bilan siydik qopchasi orasida tortilgan; 2) m. rectovesicalis - to‘g ‘ri ichak bilan siydik qopchasi orasida tortilgan; 3) erkaklarda prostata bezi bilan siydik qopchasi orasida m. vesicoprostaticus joylashadi; 4) ayollarda siydik qopchasi va qin orasida m. vesicovaginalis boMadi.