Siz informatika va axborot texnologiyalarini fani ta’lim tizimiga kirib kelishi va rivojlanishi tarixi haqida ma’lumot

a-ga 1 sonini kiriting= (1 sonini kiritib Enter tugmasi bosiladi)

b -ga -5 sonini kiriting= (-5 sonini kiritib Enter tugmasi bosiladi)
Alt+F5 tugmasini baravar bossak ekranda

4- soni irrasional tenglama yechimi

1- soni irrasional tenglamaning chet ildizi
yozuv paydo bo’ladi.

Topshiriqlar:

1. Irratsional tenglama yechimlari topilsin va Paskal dasturlash tili yordamida dasturi tuzilib kompyuterda natija olinsin.(Excel elektron jadvali yordamida irratsional tenglama yechimi topilsin)

   
   

2. Irratsional tenglama yechimlari topilsin va Paskal dasturlash tili yordamida dasturi tuzilib kompyuterda natija olinsin. (Excel elektron jadvali yordamida irratsional tenglama yechimi topilsin)

   
   

Darsda kompyuterdan foydalanish katta xajmdagi hisoblarni tez yechishga va vaqtni tejashga imkoniyat tug’diradi. Matematik masalalarni yechishda hisoblash jarayoni ko’p vaqt talab etadi.
Matematikaning «Tenglamalar», «Trigonametriya» bo’limlari, geometriyanning «Uchburchaklar», “Parrallelogram”, “Konus” va boshqa shakllarni hisoblashda kompyutrdan foydalangan holda amaliy ishlar bajarib ko’rganda o’quvchilar buncha amin bo’ladi.
Masalalarni kompyuterdan foydalagan holda yechishda ko’p vaqtni tejash mumkin. O’quvchilar tejalgan vaqt hisobidan matematik tushunchalarining mazmunini teranroq tahlil qilishadi.
Ixtiyoriy matematik hisob-kitoblarni kompyuterda bajarish imkoniyati mavjud. Kompyuterda kalkulyator dasturi yordamida ko’plab hisob ishlarini bajarishimiz mumkin. Bu quyidagicha amalga oshiriladi:
Pusk → Vse programmы → Standartnыe → Kalkulyator. Kalkulyator ekranga chiqadi. Kalkulyator yordamida qo’shish, ko’paytirish, bo’lish, ayrish va boshqa amallarni to’liq bajarsa bo’ladi.
Matematika darslarida kompyuterdan foydalanish maqsadlari:
- O’quvchilarning ko’p sohali texnik bilimini oshirish, o’tilgan materiallarni takrorlash, olingan natijalarni tadqiq qilish, matematik masalalarni yechishga o’quvchilarni o’rgatish va h.k. Matematika darsida Algoritmik til bir tomonidan oddiy so’zlashish tiliga yaqin keladi.
Bu tildagi algoritmlar oddiy matnday bo’lib yoziladi va o’qiladi.
Masalalarni kompyuterning yechish jarayoni qo’yidagi bosqichlarni o’z ichiga oladi.

1. Masalaga tegishli dastlabki va natijali o’zgaruvchi va o’zgarmaslar belgilanadi – bu masalaning qo’yilishi.

   
   

2. Masalaning qo’yilishiga ko’ra formula orqali ko’rsatiladi va modeli tuziladi.

   
   

3. Masalaning modelidan foydalanib, uni yechish ketma-ketligi yasaladi – bu algoritmni tuzish.

   
   

4. Algoritmdagi ketma-ketlik kompyuter tushuna oladigan tilga aylantiriladi – bu dastur tuzish.

   
   

5. Tuzilgan dastur kompyuter xotirasiga kiritilib, amalga oshiriladi – bu dasturni kompyuterga kiritish va natija chiqarish.

   
   

6. Dasturning natijasi tahlil qilinadi va xatolar tuzatiladi – bu natija chiqarish va uni tahlil qilish.

   
   

Algoritmik tilning qoidalari kompyuter uchun dasturlashtirish tillariga asos qilib olinadi. Algoritmik tilni o’rganish, kompyuter uchun xohlagan dasturlashtirish tilini o’rganishda yordam beradi.

Algoritmik til ham o’z lug’atiga ega. Algoritmik tilda yozilgan algoritm atamaga ega bo’lishi kerak bo’ladi. Atama berilgan algoritm qanday masalaning yechilishini sifatlashi aniq bo’lishi uchun saylab olinadi.
Algoritmning kompyuterga tushunarli tilda yozilishi dastur deb ataladi. Kompyuterga tushunadigan til dasturlash tili deyiladi. Hozirgi kunda dunyoda mindan ortiq dasturlash tillari mavjud.
Maktablarda keng taralgan va o’rganish uchun qulay bo’lgan BASIC, PACKAL dasturlash tili o’rganiladi.
Paskal dasturlash tilida tuzilayotgan har qanday dastur ma’lum qonuniyatlarga asoslangan buladi va bu tildagi eng kichik dastur quyidagicha ko’rinishda bo’ladi.
Paskal algoritmik tilida tuzilayotgan har qanday dastur ma’lum bir strukturaga ega bo’ladi va bu tildagi eng kichik dastur quyidagi ko’rinishda bo’ladi.
begin
(Dasturning asosiy tanasi

end.
Demak, har qanday dastur yuqoridagi berilgan asosiy tuzilmaning xususiy holi bo’lishi mumkin va ular o’z navbatida Paskal tiliga xos bo’lgan asosiy tushunchalar asosida hosil qilinadi.