Sog’liqni saqlash iqtisodiyoti qo'llanma

Ehtiyoj - bu shaxsning madaniy darajasi va shaxsiyatiga mos ravishda o'ziga xos shaklni olgan ehtiyoj. Masalan, kasal odamning ma'lum bir doriga ehtiyoji bor.
Talab - bu xarid qobiliyati bilan qo'llab-quvvatlanadigan ehtiyoj. Ehtiyojni qondirish uchun resurslar odatda cheklangan. Inson o'zining moliyaviy imkoniyatlari doirasida unga eng katta qoniqish keltiradigan tovarlar va xizmatlarni tanlaydi. Sog'liqni saqlashda ehtiyojlarni qondirish nafaqat bemorning to'lov qobiliyatiga, balki tibbiy yordamning mavjudligi, tibbiy muassasaning jihozlari va shifokorlarning malakasiga ham bog'liq.
Mahsulot - bu ehtiyoj yoki ehtiyojni qondira oladigan va e'tiborni jalb qilish, sotib olish, foydalanish yoki iste'mol qilish maqsadida bozorni taklif qiladigan har qanday narsa.
Sog'liqni saqlash sohasida xizmatlar asosiy tovar hisoblanadi.
Xizmat - bu bir tomon boshqasiga taklif qilishi mumkin bo'lgan faoliyat yoki foyda. Xizmat mahsulot sifatida bir qator xususiyatlarga ega, ular orasida:
−nomoddiylik: tibbiy xizmatni sotib olinmaguncha ko'rish, eshitish, teginish, hidlash mumkin emas; ular boshqa sezgilar bilan ko'rilmaydi, sezilmaydi.
−xizmat ko'rsatish manbasidan ajralmasligi : tibbiy xizmat ko'rsatish ishlab chiqaruvchi va iste'molchi o'rtasidagi shaxsiy aloqalarni talab qiladi;
−xizmatning tez buziladiganligi : avval ishlab chiqarilgan, keyin omborda saqlanishi va keyin sotilishi mumkin bo'lgan mahsulotdan farqli o'laroq, tibbiy xizmat ishlab chiqarish jarayoni savdo jarayoniga to'g'ri kelishi bilan farq qiladi;
−tibbiy xizmatlar sifatining nomutanosibligi: bu bemorga yuqori individuallik va nostandart tibbiy yondashuv bilan tavsiflanadi va natijada - klinik oldindan aytib bo'lmaydi. Tibbiy xizmatning sifati shifokorning malakasiga, tibbiyot muassasasining jihozlanishiga, xizmat ko'rsatish vaqti va joyiga, shuningdek uning iste'molchisi kimligiga bog'liq.

Guruch. 4. Marketingning asosiy elementlari (Lisitsin Yu.P., 2002 y.)

Xizmatning asosiy elementlari quyidagilardir:
−xizmat ko'rsatish sub'ektlari (bemor - tibbiyot xodimi);
−xizmat psixologiyasi (sub'ektlarning o'zaro munosabatlari);
−muhimlik (xarajat va xarajatlarning moddiy ifodasi);
−hujjatlar (xizmat ko'rsatish to'g'risidagi qat'iy ma'lumot).
Xizmat turi bo'yicha ular quyidagilar bo'lishi mumkin: oddiy ( qon bosimini o'lchash), murakkab (ambulatoriya yordami holati), kombinatsiyalangan (ikki yoki undan ortiq oddiy, bog'liq bo'lmagan xizmatlarning kombinatsiyasi, masalan, o'tkir faringitli bemorda ko'rish keskinligini aniqlash. ).
Xizmatlar passiv (talab mavjud bo'lganda talab mavjud) va faol (talab bo'lmaganda xizmat ko'rsatish) bo'lishi mumkin. Masalan, bemor tibbiy yordamga murojaat qilganda (passiv xizmat) va ishga borishdan oldin profilaktik tekshiruv vaqtida (xodimning xohishidan qat'i nazar, bir qator sohalarda majburiydir) kasallikning aniqlanishi - faol xizmat.
Tibbiy xizmatlar, bozorga kiradigan boshqa tovarlar singari, o'zining iste'mol qiymatida bir qator bosqichlardan o'tadi, ular hayot aylanish bosqichlari deb ataladi : joriy etish, o'sish, etuklik va to'yinganlik, pasayish.
Amalga oshirish bosqichida katta xarajatlar talab etiladi va foydaga ishonish mumkin emas. Ushbu bosqichning vazifasi keyingi bosqichlar uchun asos yaratishdir.
O'sish bosqichi samarali faoliyatning boshlanishi bilan tavsiflanadi. Xarajatlar barqarorlashadi, foyda paydo bo'ladi. Ushbu bosqichni tezroq engib o'tish maqsadga muvofiqdir, buning uchun savdo bozorini kengaytirish kerak.
Barqarorlik etuklik bosqichiga kirishni anglatadi. Maqsad - bu bosqichda imkon qadar uzoq vaqt qolish.
Ertami-kechmi, xizmatning foydaliligi pasayadi, retsessiya boshlanadi. Iqtisodiy samaradorlikning pasayishi. Agar pasayishni to'xtatib bo'lmasa (masalan, yangi bozorlarga chiqish orqali), yangi xizmatni taklif qilish orqali xizmatni ishlab chiqarishni to'xtatish tavsiya etiladi.