Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov

V I B 0 ‘ L I M
JADIDLAR HARAKATI VA UNING TURKISTON 
IJTIM OIY-SIYOSIY VA M ADANIY 
HAYOTIDAGI AHAMIYATI
Bo‘limni o‘rganish natijasida:
► ja d id c h ilik h arak atin in g p aydo boMish sabablari;
► ja d id la rn in g m aqsad v a vazifalari;
► T u rk isto n ijtim o iy -siy o siy v a m ad an iy h a y o tid a ja d id c h ilik harak ati 
n am o y an d alarin in g o ‘m i;
► T u rk isto n d a m a ’rifatparvarlik h arak atin in g natijalari v a aham iyati 
h aq id a b ilib olasiz.
25-§. JADIDCHILIK HARAKATINING 
VUJUDGA KELISHI
R o ssiy a im periyasi to m o n id a n 0 ‘rta O siyo x o n lik la­
rin in g za b t etilish i u sh b u h u d u d n in g ta n a zzu lg a y uz 
tu tish ig a, ja h o n n in g riv o jlan g an d av latlarid an k o ‘p 
so h alard a o rq ad a qolib ketish ig a, m illiy qadriyat- 
larn in g to p talish ig a olib keldi. M a o rif so h asid a h am
im p eriy a m an faatlarid an k elib chiqib, m ah alliy ah o ­
lini savodsizlikda, q o lo q lik d a tu tib tu rish g a q aratilg an siyosat olib borildi.
T u rk isto n d a m u stam lak ach ilik k a qarshi m illiy -o zo d lik h arak atlari b i­
la n b ir q ato rd a m a h alliy ah o lin in g ak sariy at qism i o ‘zlik n i saqlab qolish, 
m illiy m ad an iy atn i asrash v a riv o jlan tirish n i b ir k u n b o T sa h a m unutm adi. 
0 ‘rta O siy o g a n isb atan R o ssiy a im p eriy asin in g harb iy jih a td a n ustu n lig i 
m ah alliy ah o lin in g o ch iq d a n ochiq k u rash olib b o rish ig a im k o n berm adi. 
S huning u ch u n h a m V atan, m illat, x a lq q a y g ‘usini tu sh u n g an k ish ilar, ay ­
n iqsa, z iy o lila r xalqni o z o d lik k a eltuvchi y o ‘1 b u — x alq n i m a ’rifatli q ilish
deb bildi. U la r x alq n i m a ’rifatli q ilm asd an turib, m u staq illik n i q o T g a kiritib 
b oT m ay d i, deb hisoblaganlar. Z iy o lilar x a lq o rasid a ilg ‘o r g ‘o yalarni tarqa- 
tish d a m a o rif tiz im in i aso siy v o sita deb bildilar. O T k a m illiy ziy o lilarin in g
ja m iy a tn i y a n g ilash g a v a islo h q ilish g a qaratilgan harak ati ja d id c h ilik no m i 
b ila n m ayd o n g a chiqdi.