Statistikasi

Koydalanilgan milliy daromadning
V
0
.
9
Й
54
0,9741
1,0090
milliy mahsulotdagi hissasi 
Oavlat budjeti daramadining milliy
G
0,7891
0,8017
1,0159
daromaddagi hi.ssasi
D
0.3774
0.4253
1,1269
4.6-jadval ma’lumotlaridan ko'rinib luribdiki, birinchi omildaii 
tashqari barcha omillar davlat budjetining daroniadlar summasi- 
ning 
0‘zgarishiga ijobiy ta’sir qilgati. Yuqorida keltirilgan formula- 
lardan foydalanib, omillarning ta’sirini hisobga olgan holda joriy 
davr uchun davlat budjeti daromadlari summasini aniqlaymiz.
1. Yalpi ishlab chiqarilgan mahsulot va ko‘rsatilgan xizmatlar:
Y|3 = Yo * 
= 822 * 0,8735 = 718,0 mlrd. so‘m
2. Birinchi va ikkinchi omillarning ta’siri;
Y, H= Y, M = 718,0 * 1,0199 = 732,29 mlrd. so'ni
3, Birinchi, ikkinchi va uchinchi omillarning ta ’siri:
Y,^hv = Y,^^ * 
= 732,29 * 1,009 = 738,89 mlrd. so‘m
4, Birinchi to‘rt omitning ta ’siri;
Y 
=
* lab v g
Y, , * J = 738,89 * 1,0159 = 750,64 mlrd. so‘m
_ 
labv 
_
5. Barcha omillarning ta ’siri:
* J, = 750,64 * 1,1269 = 845,88 mlrd. so‘m 
Endi davlat budjeti daromadlari ning omillar hisobidan mutlaq 
0‘zgarishini hisoblaymiz:
1. Yalpi ishlab chiqarilgan mahsulot va ko‘rsati)gan xizmatlar: 
Y, = Y|, - Y„ = 718,0 - 822,0 = -104.0 mlrd. so‘m.
10

---

2. Yalpi ichki mahsulotning yalpi ishlab cliicjarilgan malisulot 
va xi/.rtiaiiardagi Iiissasiniag o'zgarishi:
= 
= 732,29 - 718,0 = 14,29 mlrd. so‘m.
3. Yalpi milliy va ichki mahsuloi nisbatining o'zgarishi:
- Y,^, = 738.89 - 732,29 = 6,60 mlrd, so‘m.
4. 
Foydalanilgan milliy daromadning yalpi milliy mahsulot- 
dagi hissasining oYgarishi:
AY^ = 
= 750,64 - 738,89 = 1,75 mlrd. so‘m.
5. 
Davlat biidjeti daromadintng foydatanilgan milliy daromad- 
dagi his,4asi:
A Y ,= Y ,, , - Y , „ = 846,0 - 750,64 = 95,36 mlrd. so‘m.
d 
I Jhvjgu 
I :ibm
» 
' 
'
I Jhv(i;
Davlat budjet daromadlarining umuiniy mutlaq o'zgarishi quyi- 
dagiga tcng:
Д Y = Y, - Y„ = 846 - 822 = 24 mlrd. so‘m. yoki 
AY = AY^ + AY^ +AY^ + AY^ + AY^
AY = -
104
"o + 14,29 + 6,60 + 11,75 + 95,36 = 24 mlrd. so‘m.
Yuqorida bajarilgan hi.sob-kitob!arni nisbiy ko‘rsatkich!arda ham 
bajarish (qo'sliimcha o'zgarish sur’allari orqali) nuimkin.
Masalan, AJ^^ = 
— 1. Bu i.shni o'quvchining o‘zi mustaqil
amalga oshiradi, degan umiddamiz.
Stati.stik tahlilda daromadlaniing jami, turlari, kcsimlari bo‘yicha 
rcjaning bajarilishi va yo‘nalishlar bo‘yicha sarOar rejasining ba- 
jarilishi hisoblanadi. Daromadlar va sarflaming strukturasi va staik- 
turaviy siljishlarini miqdoriy baholash, strukturaviy siljishlarning 
sabab va iqtisodiy-ijtimoiy oqibatlarini miqdoriy taxminlash va boshqa 
tahliliy ishlanii bajarish amaliyot uchun juda muhim. Masalan, soliq 
daromadlarining (SD) omiliar hisobidan o'zgarishi. Bunda soliq 
bazasi (B), soliq stavkasi (S) va soliqning yig'ilish darajasi (d) deb 
olimsa, unda;
-  o'tgan davrda:
— joriy davrda;
^SD =SD ^-SD ^ soliq daromadi hajmining o'zgarishi. 
Unga ta ’sir ctuvchi omiliar ta ’sirini miqdoriy baholash: 
a) soliq bazasining kengayishi (qisqarishi) sababli
A S D ,„= (B ,-B ,rS„d„;