Стилистика тилшуносликнинг ажралмас қисми бўлиб, у бадиий нутқнинг ифодаланиш услублари, уларнинг таъсирчанлиги ва умуман инсон нутқини ўрганадиган фандир

Exercises
I. Questions for discussion:
1. What is the character of the transferred meaning in metonymy? 2. Speak about the linguistic nature of trite metonymy. 3. Give the examples of genuine metonymy. 4. Enumerate the common cases of contiguity on which metonymy are based? 5. What is the difference between a metaphor and metonymy? 6. What are the sources of metonymy? 7. What is synecdoche? 8. What are the morphological types of metonymy? 4. Enumerate the leading functions of metonymy.
II. Differentiate between trite and original metonymy. Reveal the stylistic function of this SD.
1. The social and business words of Chicago, Cincinnati, the breaking of his relationshipwith Jennie ... (Th. D.). 2. The school came to Bledyards as to a festival or orgy, in the highest of spirits. (I. M.) 3. The school wasalready trooping into the gym. (I. M.) 4. I notice that most of oldriver hands are similarly retiring, whenever there is any stuff pulling to be done. You can always tell the old river hand by the way hestretches himself out upon cushions at the bottom of the boat. (J.K. J.) 5. ... heads muttering, whispering, heads full of eyes thatwatched Ralph. (W. G.) 6. I am not a good fisherman myself. I devoted a considerable amount of attention tothe subject at one time, and was getting one, as I thought, fairly well; but the oldhands told me that I should never be any real good at it. (J. K.J.) 7. Two striped pyjamas turned irritably as he put on his smalllight. (D. S). 8. I took a good look at this man accompanyingKathleen. It was her husband. The beard was unfamiliar, but Irecognized beneath it his enormous mouth, the bright sensuous lips,and the large brown eyes forever brimming with pathos. (M. S.)
1. Бошимнисилашгабирмехрибонқўл, бирoғизширинсўзнондекарзанда. (F.F.) 2. Икки кўзбирзумдатўқнашдиватездаузоқлашди. 3. Ёрматбошиникўтарди, бир қўлиниорқагатирабёнбошлади-да, чойданбириккихўплабсўзгакиришди. (О.) 4. Ҳар томонда баҳордан нишон, Далалардан чопар Зарафшон, (Ҳ.О.) 5. Юракларда, кўзларда баҳор, Ерда, кўкда баҳор юради. (3.) 6. Ҳар адабсизга адаб, фикр ила дониш ўргатиб, Эл ичида обрўсин хўб расо қилди қалам. (Ҳ. Ҳ)

Ironyisalsobasedontherealizationoftwologicalmeanings (dictionaryandcontextual), whichstandinopposition. It is the clash of two diametrically opposite meanings. E.g.: The man they had got now was a jolly, light-hearted, thick-headed sort of a chap, with about as much sensitiveness in him. In this utterance two words "thick-headed" and 'sensitiveness" exclude each other. The apposition is based on the interplay between the meanings of these two words; "thick-headed" means a stupid, dull person and "sensitiveness" means a sensitive person who is easily hurt in the spirit, easily offended.
Sometimes irony is mixed up with sarcasm. Sarcasm is a bitter or wounding remark, taunt, especially ironically worded. Usually socially or politically aimed irony is also called sarcasm: Onceupon a time in a scepter island ruled a Great White Queen and enchantress...
Beloved by her subjects, she ruled with a stern, but loving hand, disallowing anything that was not good for them…
In fact the majority of people did not have to work at all, only the rich, were punished, left with the worries that money brings.
In this text the author gives a sarcastic description of the former prime Minister of Great Britain — M. Thatcher. Sarcasm appears due to the use of contradictory notions: a stern, but loving hand; a Queen and enchantress disallow anything that was not good for them; only rich people had to work; rich people were punished; rich people were left with worries etc. Sarcasm is kept whole due to the use of such devices as periphrasis: "a scepter island" instead of Great Britain; litotes — disallowing anything that was not good for them; epithets — a sintered island, a stern and loving hand.
Irony largely depends on the environment. We ought to distinguish between irony and humour. Humour causes laughter. But the function of irony is not to produce a humorous effect only. In some cases it can express a feeling of irritation, displeasure, pity or regret. Richard Altick says "The effect of irony lies in the striking disparity between what is said and is meant" E.g.: Stoney smiled the sweet smile of an alligator.
The function of irony is to convey a negative meaning. Usually only positive concepts are used to convey a negative meaning.Very often irony is realized in several utterances. E.g.:What a noble illustration of the lender of this favoured country — they let the paupers go to sleep.
To mark out ironically used words in written language such graphic means as inverted commas and italicized words are used. Sometimes it is only the situations that can promptthe use of irony. In oral speech the main role in recognition of irony belongs to intonation and situation. The following phrase "There's gratitude for you!" (Thanks for you) may be said ironically, depending on the situation and the intonation with which you use it.
Besides the relations of two meanings, irony may be based on the opposition between two style levels. Elements of poetic diction or elevated vocabulary acquire the stylistic function of irony when used in colloquial speech.


Киноя. Бу стилистик усулда — асосий-мантиқий ва матний маънолар орасидаги муносабат "қарама-қаршиликка, зидликка асосланган бўлади. Бу икки маъно бир-бирини истисно қилиб келади. Масалан: Мана шунинг учун кўпчилик японлар бундай "ёқимли" таассуротларидан кўра ишлаш минг марта афзал дейдилар. (Рўзномадан)
Бу гапдаги "ёқимли" сўзўзининг асосий-мантиқий маъносигақарама-қарши маънода ишлатилган. Бу сўзнинг асосий маъноси матний маъно томонидан бартараф этилмайди, балки унинг билан очиққарама-қарши муносабатда бўлганлиги туфайли услуб хусусиятини ҳосил қилади.
Кинояни юмор ёки сарказм билан адаштириб юбормаслик керак. Юмор доим кулгили бўлади ва рухий ҳодиса ҳисобланади. Киноянинг кулгу туғдириши, кулгили бўлиши шарт эмас. Масалан, "ажойиб" деган сўз "жуда ҳам яхши, таърифга сиғмайдиган" маъноларига эга. Лекин "ажойиб ҳаво" деган сўз бирикмасини ёмғир ёғиб турган пайтда, махсус оҳанг билан айтилса, "ажойиб" сўзи қарама-қарши маънога эга бўлиши ажаб эмас. У "ёмон" сўзига синоним бўлиб келиши мумкин. Кинояда аччиғланиш, қониқмаслик, ачиниш, туйғулари ифодаланади.
Киноянинг асосий вазифаси маълум қилинган нарса ва ҳодисаларга нисбатан маълум муносабат туғдиришдир, чунки кулгили нарса ўринсиз кутиш, ижобий ва салбий нарсаларнинг айрим тўқнашуви натижасидир. Масалан, "Ҳали уйга келсанг, бошингни силаб, қўяман". Маълум бир вазиятни кўз олдимизга келтирсак, “бошингни силаб қўяман” сўз бирикмаси қарама-қарши маънода ишлатилганлигини кўришимиз мумкин. "Имтиҳонга жуда "яхши" тайёрланиб келибсиз, қизим, баҳоингиз "икки" — деди ўқитувчи. Бу гапда "яхши" сўзи ўзининг асосий маъносига қарама-қарши маънода ишлатилганлиги кўриниб турибди.
Қуйидаги мисолда ҳам шуни яққол кўришимиз мумкин: — "Карим қаерда?" — "Жаноблари китоб ўқияптилар" деб жавоб берди унинг синглиси. Бу гапда "жаноблари" деган сўз ўзининг асосий луғавий маъносида ишлатилмасдан балки кўчма маънода ишлатилган. "Жаноб" сўзи инқилобдан илгари даврларда амалдор ва унвони юқори кишиларни улуғлаш шакли бўлиб ишлатилган. Ҳозир ҳам чет давлатларда улуғ шахслар исми ёки мансабига қўшиб ишлатиладиган сўз. Албатта, бу матндан кўриниб турибдики, бу ўринда Карим оддий мактаб ўқувчиси...
Ўзбек тилида баъзан киноя морфологик шакллар ёрдами билан ифодаланади. Масалан, кўплик маъноси морфологикйўл билан ифодаланади: Сабоҳат хонага синчков кўз югуртираркан, нимадандир хурсанд бўлгандай оғзинингтаноби қочиб, истеҳзо билан илжаярди.
— Нега ақалли қизларингизни йўқлаб бормайсиз, десам туришларингиз шоҳона экан-да, — деди ниҳоят кесатиқ билан" (Т.П.).
Юқорида келтирилган мисоллардан кўриннб турибдики, киноянинг вазифаси тескари тушунчаниифодалашдир. Шунинг учун ҳам кинояда ижобий тушунчаларни ифодаловчи сўзлар қўлланилади. Киноя кўпинча матнда ёрқин сезилади. Бу стилистик усулнинг тезда англаб олинишида интонация, товуш оҳангининг аҳамияти катта. Ёзма нутқда киноя турли ифодалаш воситалари орқали ажратиб кўрсатилади.