Stomatologiya propedevtikasi

Qattiq tanglay. Qattiq tanglayning shilliq qavati har joyda 
turlicha tuzilgan. Tanglay chokida va alveolar o ‘simtaga o ‘tish 
qismida shilliq osti qavati yo‘q boiganligi uchun shilliq qavat 
bevosita suyak usti pardasiga birikkan. Qattiq tanglayning oldingi 
qismida y o g ii qavat rivojlangan b o isa , orqa qismida esa shilliq 
bezlar joylashadi. Qattiq tanglay oldingi qismining ikki tarafida 
3-4 burmalar hosil bo‘ladi.
Yumshoq tanglay. Yumshoq tanglay muguzlanmaydigan ko‘p 
qavatli yassi epiteliy bilan qoplangan. Shilliq qavatning xususiy 
plastinka va shilliq osti qavatining chegarasida ko‘p miqdorda 
elastik tolalar mavjud. Shilliq bezlar shilliq ostida ko‘p uchraydi. 
Yumshoq tanglay qattiq tanglayning davomi hisoblanadi va tilcha 
(uvula) bilan tugallanadi. Yumshoq tanglayning chap va o‘ng 
tomonida tilning ustki qismi bilan bogianuvchi orqa burmalari bor. 
bular orasida tanglay murtagi joylashadi.

---

6-rasm. Tanglay sohasi: 1-qattiq tanglay;2-yum shoq tanglay; 3 - qattiq 
tanglay ко ‘ndalang burm asi;4-tanglay с hold; 5 - kurak tish so 'rg ‘ichi;
6-tanglay chuqurchasi; 7-tanglay boiishi
7-rasm. O g'iz ichi (Halqum sohasi): l-q a ttiq tanglay; 2-yum shoq tanglay;
3-tanglay tilchasi; 4 -til; 5-tanglay murtagi; 6-halqum ning orqa devori;
7-tanglay-til burmasi; 8-tanglay-haIqum burmasi; 9-qanot-jag ‘ burmasi;
IO -qanot-jag' burmasi; 11-retromolar soha
O g iz bo‘shlig‘i tubi. O g iz bo ‘shlig‘ining tubi til-jag‘ osti 
mushaklari-diafragmadan tashkil topgan, lekin shilliq pardaning 
relefi bu yerda tekis boim aydi. Og‘iz diafragmasi ostida ja g ‘ osti 
so ia k bezi, limfa tugunlari, qon tomir va nervlar joylashgan. Pastki 
jag ‘ suyagi alveolar o‘sig‘ining o‘rta chizig‘idan til tomonga qarab 
shilliq pardaning burmasi joylashadi.

---

Jag‘ osti va til osti so‘lak bezlari y o ila ri til ostiga shilliq parda 
y u g a n c h a sin in g o ‘ng va chap y o n d a g i s o ‘r g ‘ich sim o n
do‘mboqchalarga ochiladi. S o ia k bezi yo‘llaridan orqaroqda til 
osti burmalari va til osti bezlari yotadi. Shilliq qavat shilliq osti 
q a v a tn in g m a v ju d lig i h iso b ig a h a ra k a tc h a n e p ite liy
muguzlanmaydi.
Til (lingua). T il-o g iz bo‘shlig‘ining mushakli a’zosi b o iib , 
chaynash, so‘rish, yutish, ta’m sezish va nutqda bevosita ishtirok 
etadi. Tilning chap va o ‘ng qismlarining tutashgan joyida uzun
4 
6 
9