Stomatologiya propedevtikasi

O G ‘IZ B O ‘S H L IG ‘ID A G I A ’Z O VA T O ‘Q IM A L A R  
TUZILISHI
O g‘iz b o ‘sh lig ‘i (cavitas oris) yoki o g ‘iz (stoma) hazm 
tuzilm alarining boshlan g ‘ich qism i hisoblanib, old va yon 
tom onlardan-lab va lunj bilan, yuqoridan-qattiq va yumshoq 
tan g la y b ilan , p a s td a n - o g ‘iz tu b in in g d iafrag m a si bilan
chegaraiangan. Lablarberk boiganda, og‘iz bo‘shlig‘i yopiq holatda 
bo‘lsa, ochilganda yumaloq shaklda boiadi.
OgHz bo‘shlig‘i ikki qismga boiinadi: og‘iz dahlizi va asl og‘iz 
bo‘shlig‘i.Og‘iz dahlizi (vestibulum oris) old tomondan-lablar, 
yon tomondan-lunjlar bilan, orqa va ichkaridan-tishlar hamda 
yuqori va pastki jagiarn in g alveolar o ‘simtalarining shilliq qavati 
bilan chegaraiangan. Asl og‘iz bo ‘shlig‘i esa tomoq orqali halqum 
bilan bogianadi.
2-rasm. Labning tuzilishi (Tashqi k o ‘rinishi)
1-yuqori lab, 2—pastki lab; 3 -o g 'iz y o r ig i; 4 -lab burchagi; 5—teri; 6 - o ‘tuv 
qismi; 7-qizil hoshiya; 9 -8 - burun osti qismi; 10—yuqori lab do ‘mbog
7; 
11-burun-lab burmasi; 12— lab osti burmasi
6 7 
12

---

а
/■ 
-тт
3-rasm. O g ‘iz dahlizi
I - s o 'lak bezlari; 2-seroz- shilliq bezlari; 3 -so ‘lak bezlari ochilislt qismi;
4 - limfatik follikulalar; 5-m ilk; 6 - tishlararo so 'rg ‘ich; 7 - pastki lab 
burmasi; 8-og ‘iz dahlizi
O g‘iz bo‘shlig‘i shakllanishi homilaning ikkinchi oylaridan 
boshlanadi va yuz suyaklarini hosil qiluvchi beshta o ‘simtaning 
riv o jla n ish i b ila n c h a m b a rc h a s b o g iiq d ir . R iv o jla n ish
anatomiyalaming hosil b o iish i ayni shu davrda bunyod boiadi.
O g ‘iz dahlizi va asl o g i z b o ‘sh lig ‘i shilliq qavat bilan 
qoplangan.
Og‘iz bo‘shlig‘ining shilliq qavati (tunica mucosa oris) 3 ta 
qavatdan tuzilgan: epitelial, xususiy va shilliq osti qavatlaridan.
O g iz b o‘shligining shilliq qavati ko ‘p qavatli yassi epiteliy 
bilan qoplangan. Uning tuzilishi o g iz bo‘shlig‘ining har joyida 
turlicha. Lablarda, lunj va yumshoq tanglayda, o gizning tubida 
normal holatda epiteliy muguzlanmaydi va bazal tikanaksimon 
qavatdan tuzilgan. Qattiq tanglay va milklardagi epiteliy normal 
hollarda muguzlanadi va yana ikkita qavatlar-donador va shox 
qavatlardan tuzilgan. Epiteliyning m uguzlanishi m exanik va 
boshqa ta’sirlarga javob reaksiyasi hisoblanadi. Bazal qavatning 
hujayralar oraligida leykotsitlar joylashadi, ular og‘iz bo‘shlig‘iga 
epiteliy orqali, ayniqsa, milk egatchasi orqali o g iz suyuqligiga 
tushadi.
Shilliq qavatning xususiy plastinkasida (lamina mucosa 
propria) epiteliy qavati b o iib , zich biriktiruvchi to ‘qimalari

---

23
16
14
15
21
22