Стратегический анализ и прогнозирование

“IQTISODIY TAHLIL” KAFEDRASI kata o‘qituvchi R.r.Jumamatov TOMONIDAN TAYYORLANGAN “STRATEGIK TAHLIL VA PROGNOZLASH” FANIDAN TAQDIMOT

TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI

IQTISODIY TAHLIL” KAFEDRASI

2-MAVZU. Xo ‘jalik yurituvchi sub’ektlarda strategik tahlil turlari. Vaziyatli tahlil.

Ma’ruza: 4 soat

Amaliy mashg’ulot: 4 soat

Ma’ruzachi: Jumamatov R.R.

REJA

1. XYUSda strategik tahlil turlari. Vaziyatli tahlil mohiyati

2. Vaziyatli tahlil: SWOT tahlil, muhit profilini tuzish metodi, muhit noaniqligi tahlili, XYUS ichki muhiti tahlili va uni baholash, SNW- ichki resurslar tahliliga yondashuv, qiymat yaratish zanjiri tahlili.

VAZIYATNI TAHLIL QILISH - BU KOMPANIYANING ATROFDAGI BIZNES MUHITIDAGI O'RNINI ANIQLASH, UNING KUCHLI VA ZAIF TOMONLARINI ANIQLASH, ISHLAB CHIQARILAYOTGAN MAHSULOTNING BIZNES RIVOJLANISHIGA TA'SIR QILUVCHI XUSUSIYATLARINI ANIQLASH USULLARI TO'PLAMI.

VAZIYATNI TAHLIL QILISH - BU KOMPANIYANING ATROFDAGI BIZNES MUHITIDAGI O'RNINI ANIQLASH, UNING KUCHLI VA ZAIF TOMONLARINI ANIQLASH, ISHLAB CHIQARILAYOTGAN MAHSULOTNING BIZNES RIVOJLANISHIGA TA'SIR QILUVCHI XUSUSIYATLARINI ANIQLASH USULLARI TO'PLAMI.

Boston maslahat guruhi (BCG) matritsasi

Boston maslahat guruhi tomonidan ishlab chiqilgan ikki o'lchovli matritsa strategik tanlov amaliyotida keng qo'llanildi. Shuning uchun, bu matritsa Boston Consulting Group matritsasi yoki BCG matritsasi sifatida yaxshiroq tanilgan. Ushbu matritsa biznesga mahsulotlarni asosiy raqobatchilarga va sanoatdagi yillik o'sish sur'atlariga nisbatan bozor ulushi bo'yicha toifalarga ajratish imkonini beradi. Matritsa korxonaning qaysi mahsuloti raqobatchilarga nisbatan etakchi o'rinni egallashini, uning bozorlari dinamikasi qanday ekanligini aniqlashga imkon beradi va strategik moliyaviy resurslarni mahsulotlar o'rtasida oldindan taqsimlashga imkon beradi.
Matritsa ma'lum bir shartga asoslanadi — bozorda tovarlarning ulushi qanchalik katta bo'lsa (ishlab chiqarish hajmi qanchalik katta bo'lsa), mahsulot birligiga ketgan xarajatlari shunchalik past bo'ladi va ishlab chiqarish hajmidan nisbiy tejash natijasida foyda shuncha yuqori bo'ladi.
BCG matritsasi butun portfel uchun tuzilgan bo‘lib va har bir mahsulot uchun quyidagi ma'lumotlar mavjud bo'lishi kerak:
- qiymat ko'rinishida sotish hajmi, u doira shaklida matritsasida ifodalanadi;
- matritsadagi doiraning gorizontal holatini belgilovchi eng yirik raqobatchiga nisbatan mahsulotning bozordagi ulushi;
- korxona o'z mahsuloti bilan ishlaydigan bozorning o'sish sur'ati matritsadagi aylananing vertikal tarkibiy qismini belgilaydi.
BCG matritsalaridan, agar ular turli vaqt oralig'ida bajarilgan bo'lsa, har bir mahsulot bozorida harakat qonuniyatlari, bozorda tovarlarni ilgari surish yo'nalishlari va sur'atlari to'g'risida vizual tasavvur beradigan o'ziga xos dinamik qatorni qurish mumkin.