Стратегический анализ и прогнозирование

Qiymat zanjiri - bu strategik tahlil usuli bo'lib, u mahsulot ishlab chiqarish va etkazib berishning eng foydali operatsiyalari yoki bosqichlarini aniqlash uchun, keyinchalik kompaniyaga diqqatni jozibador sohalarga qaratishga yordam berish va kerak bo'lganda foydasiz biznesdan xalos bo'lish uchun ishlatiladi.
Qiymat yaratish zanjiri tahlili
Algoritm quyidagicha ko'rinadi: mahsulot yoki xizmatni ishlab chiqish, xom ashyo va butlovchi qismlar, asosiy ishlab chiqarish, sotish, tashish va xizmat ko'rsatishni o'z ichiga olgan butun biznes jarayoni bir qator bosqichlarga bo'linadi. Keyinchalik, ular har bir bosqich mahsulot tannarxini qanchalik oshirishini va ushbu bosqichda biznes qanday muhim xususiyatlarga ega ekanligini tahlil qiladilar. Natijada, ko'plab mahsulotlar uchun kompaniya foydasining muhim qismi bog'liq bo'lgan asosiy aloqalarni aniqlash mumkin. Ushbu jarayonlar biznesning asosiy qismiga aylanadi va unchalik muhim bo'lmagan bosqichlar autsorsingga topshirilishi mumkin yoki kompaniyaning rejalarida hal qiluvchi rol o'ynamaydi.
Компанияда юзага келган вазиятни энг аниқ кўрсатадиган индикаторлардан бири - унинг ўз рақобатчиларига нисбатан нарх позициясидир. Бу айниқса махсулоти кам дифференциялашган тармоқларга таъаллуқли бўлиб, компания ҳар қандай шароитда ҳам ўз рақиблардан орқада қолмаслиги керак, акс ҳолда рақобатли позицияни қўлдан бой бериб қўйиши мумкин.
Рақобатчиларнинг харажатларидаги фарқларга қуйидагилар сабаб бўлиши мумкин:
- хом ашё, материаллар, таркибий қисмлар, энергия ва шу кабиларнинг нархларидаги фарқлар;
- асосий технологиялар, асбоб-ускуналарнинг ёшидаги фарқлар;
- ишлаб чиқариш бирликларининг катталиги турлича булганлиги, ишлаб чиқаришнинг кумулятив таъсири, ишлаб чиқариш унумдорлик даражалари, турли солиқ шароитлари, ишлаб чиқаришни ташкил қилиш даражаси ва хоказолар туфайли ички таннархлардаги фарқлар;
- инфляция ва валюта курсларининг узгаришига кучли боғлиқлик;
- транспорт харажатларидаги фарқлар;
- тақсимот каналларига сарфланадиган харажатлардаги фарқлар.
Стратегик қийматли таҳлилда асосий эътибор фирманинг ўз рақибларига нисбатан қиймат позициясига қаратилади. Бундай таҳлилнинг бирламчи таҳлилий ёндашуви қиймат занжирини ясаш бўлиб, ушбу занжир хом ашёдан пировард истеъмолчиларнинг нархларигача бўлган қиймат манзарасини акс эттиради.