Suv va eritmalar. Tabiatda suv. Suvni tozalash. Suvning fizik va kimyoviy xossalari. Dispers

Masalalar
1. 1m³ suvda 222g (Ca(HCO₃)₂ va 175g Mg(HCO₃)₂ bo’lsa, suvning qattiqligini aniqlang.
Yechish: = =81g/mol; = = 73g/mol.
1m³ suvda: 222/1000 = 0,222 g Ca(HCO₃)₂;
175/1000 = 0,175 g Mg(HCO₃)₂.
= 0,222 ∙ 1000/88 = 2,7 mekv/l; = 0,175 ∙ 1000/73 = 2,4mekv/l.
Umumiy qattiqlik = 2,7 + 2,4 = 5,1 mekv/l.
2. Agar suvning qattiqligi 5 mekv/dm³ bo’lsa, 1 m³ suvda necha gramm MgSO₄ bo’ladi. Bu qattiqlikni yo’qotish uchun necha gramm Na₂CO₃ kerak bo’ladi ?
Yechish: h 120/2 = 60g/mol; 1m³ suvda 5 ∙ 1000 ∙ 60 = 300 000 mg = 300g MgSO₄ bo’ladi.
MgSO₄ + Na₂CO₃ = MgCO₃↓ + Na₂SO₄
Reaksiya tenglamasidan MgSO₄ va Na₂CO₃ ekvivalent miqdorda reaksiyaga kirishadi: = 53 g /mol. 1 m³ eritmada magniy sulfat ekvivalentlar soni;
5 ∙ 1000 = 5000 mekv, demak, suvning qattiqligini yo’qotish uchun 5 ekv Na₂CO₃ yoki 5 ∙ 53 = 265 g Na₂CO₃ kerak bo’ladi.
3. 100 ml suvni neytrallash uchun 0,08 N 6,25 ml xlorid kislota sarflangan bo’lsa, suvning karbonatli qattiqligini aniqlang.
Yechish: V₁ ∙ N₁ = V₂ ∙ N₂ dan N₁ = = 0,005 mol/l.
Demak, 1 l suvda 0,005 ∙ 1000 = 5 mekv Ca⁺² bo’ladi. Bundan karbonatli qattiqlik 5 mekv/l ekanligi kelib chiqadi. Q = dan foydalanib masalani yechamiz.
4. 200 ml suv tarkibidagi kalsiy gidrokarbonat bilan reaksiyaga kirishishi uchun 15 ml 0,08 n xlorid kislota talab etilsa, suvning karbonatli qattiqligini aniqlang.
J: 6 mekv/l.
5. 1 l suvda a) 1 l CaCl₂; b) 0,01 mol Ca(HCO₃)₂; c) 102 mg Mg(HCO₃)₂ bo’lgan suvning qattiqligini hisoblang. J: a) 18 mekv/l; b) 20 mekv/l; c) 1,39 mekv/l.