Suyuqlikning teshik va naychalardan oqib chiqishi

Suyuqlikning silindrik naychadan oqishi

Idish devoridagi teshikka o`rnatilgan kalta trubalar nayshalar deb ataladi. Odatda,

naychalardan sarfini ko`paytirish yoki ixcham oqimchalar olish uchun foydalaniladi.
Ko`p hollarda idish devori qalin bo`lib, u parma bilan teshilganda naycha shaklida
teshik paydo bo`ladi.
Nayshalardan oqadigan suyuqlikni hisoblashda yuqorida keltirilgan tezlik va
sarf formulalardan foydalanamiz, lekin , , m koeffisientlarning qiymatlari bosh-
qacha bo`ladi.
Silindrik naychalardan suyuqlik oqayotganda kirishda u devordan ajraladi va
torayadi. Bu hodisa xuddi yupqa devordagi teshikdan oqish holidagi kabi bo`ladi.
Lekin bu torayish to`xtab, toraygan oqimsha bilan naycha devori orasida uyurmali
harakat vujudga kelganligi sababli kengayish boshlanadi va oqim naychaning butun
kesimini egallab olguncha davom etadi. Natijada oqimsha naychaning ko`ndalnag
kesimiga teng kesimda shiqib ketadi. Bu hodisa nayshaning uzunligi l uning
diametridan 3 4 marta katta bo`lganda to`liq amalga oshadi (2-rasm, a).
Bu holda oqimcha diametri naysha diametriga teng bo`lgani uchun siqilish
koeffisienti = 1, binobarin, m = bo`ladi.
Agaur naycha l_n = (3 4)D_n dan kalta bo`lsa? Bu holda toraygan oqimcha
naycha kesimigacha kengayib ulgurmaydi va oqim teshikdan oqayotgan suyuqlik

kabi bo`ladi (2-rasm, b). Naycha uzunligining uning diametriga nisbati
l_n va
D_n

Reynolds soni tezlik hamda sarf koeffisientlariga ta'sir ko`rsatadi. Bu ta'sirni
tajribalarda ko`p tekshirilgan bo`lib, , m va larning o`rtacha qiymatlari silindrik
naychalar uchun quydagicha bo`ladi:

m 0,80
0,55