T a’m irlashga yaroqlilik ko‘rsatkichlari g o st

Saqlanishga moslashganlik ko‘rsatkichi. 
M ashinalam i ishga yaroqli 
holatda tutib turish u c h u n saqlashga qo‘yish paytida, saqlash vaqtida 
va saqlashdan olgandan so ‘ng ularga texnik xizm at ko‘rsatiladi.
Saqlashga q o ‘yish ishlarini amalga oshirish, saqlash chog‘ida tex­
nik xizm at ko‘rsatish va saqlashdan olish uchun qilinadigan m ehnat 
sarfi saqlovchanlikning asosiy ko‘satkichlaridir.
Saqlovchanlikning asosiy iqtisodiy ko‘rsatkichi mashinani saqlashga 
q o ‘yishning solishtirm a narxidir:
c = £>ín 
*°m 
> 
(\ 
54)
" 
T„s
ish miqdori
bu yerda Dsn — m ashinani saqlashga qo‘yishning um um iy narxi, so‘m; 
T res — m ashinaning m avsum da bajargan ish m iqdori (hajmi).
Saqlovchanlik m iqdoriy jihatdan yillar, oylar va boshqa birliklarda 
o'lchanadigan ko‘rsatkichlar yordamidabaholanadi. Paxtaterish mashi- 
nalarinirig saqlashga qoniqarsiz moslashganligí sabablaridan biri ular- 
ni baholashga, m ateriallarni tahlil qilish va tizimga solishga doir aniq 
m iqdoriy ko'rsatkichlam ing yo‘qligidir. M ashinalam i loyihalashga oid 
texnik topshiriqlarda k o ‘pincha saqlashga moslashganlikning muayyan 
m iqdoriy ko‘rsatkichlari b o ‘lmaydi, natijada loyihalash, sinash va 
takom illashtirish jaray onid a ular e ’tibordan chetda qoladi.
Paxta terish m ashinalarining saqlashga moslashganligi quyidagi 
k o ‘rsatkichlar bilan t o ‘liq baholanishi m um kin: saqlashning solish­
tirm a m ehnat sarfi; olin ad ig an detallar soni; m ashinalam i saqlashga 
q o ‘yish uchun zarur b o ‘ladigan taglik va ostliklar; zichlashtiriladigan 
joylar va korroziyaga qarshi qoplamalar soni; saqlash amallari bo'yicha 
texnologiyaboplikning xususiy koeffitsienti.
A m m o paxta terish m ashinalarining yangi nam unalarini yaratish- 
da bu m uhim ko‘rsatkichga yetarli e ’tiborberilm aydi. Oqibatda paxta 
terish m ashinalarini saqlashga tayyorlash, saqlash davrida xizmat 
ko‘rsatish va saqlashdan olish ham on serm ehnat ishligicha qolmoqda. 
M ashinalam i uzoq vaqt saqlashga tayyorlashning m ehnat sari! m oy- 
lanadigan joylarning um u m iy soniga, olinadigan uzel va detallar 
m iqdoriga, zichlanadigan va korroziyaga qarshi qoplam alar surtila- 
digan joylari soniga, tayyorgarlik ishlarini bajarishning qulayligi, oson- 
ligi va yengilligiga, z a ru r tagliklar, ostliklar m iqdori ham da m u- 
rakkabligi va shu kabilarga ko ‘p jihatdan bog‘liq.