T. C. Fatih sultan mehmet vakif üNİversitesi LİsansüSTÜ EĞİTİm enstiTÜSÜ tarih anabiLİM DALI tarih programi yüksek lisans tezi

Oruç Beğ Tarihi, haz. Necdet Öztürk, Çamlıca Basım Yayın, İstanbul, 2007, s. 81. Hayatı 
hakkında pek fazla bilgi olmayan Oruç b. Âdil’in Oruç Beğ Tarihi olarak bilinen Tevârih-i Âl-i 
Osman adlı eserinin te’lif tarihi tam olarak bilinmemekle beraber II. Bayezid döneminde yazıldığı ve 
1494 tarihine kadar geldiği düşünülmektedir. Zira eserin bitiş tarihi yazmalarda faklılık 
göstermektedir. En erken olanı 1467/8 tarihli Oxford nüshası, en geç olanı ise 1502 tarihli Paris 
nüshasıdır. Eser, Franz Babinger tarafından Honnover’de 1925 yılında neşredilmiştir. Nihal Atsız 
tarafından 1972 (İstanbul) tarihinde Oruç Beğ Tarihi adıyla günümüz Türkçesine aktarılmıştır. Oruç 
Beğ Tarihi üzerine son çalışmayı ise 2007 (İstanbul) yılında Necdet Öztürk gerçekleştirmiştir. 
76
Muhammed İbrahim Yıldırım, Heşt Behişt VII. Ketîbe Fatih Sultan Mehmed Devri (1451-1481), 
Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2013, s. 114-117. Heşt Behişt adlı eser Osmanlı Devlet’nin 

---

35 
İlk dönem Osmanlı kaynaklarında Kostantiniyye ve Ayasofya anlatımı Kudüs 
ve Süleyman Peygamber vurgusu etrafında şekillenmiştir. Kaynaklarda İstanbul’un 
kurucusu olarak tanıtılan Yanko ibn Madyan rivayete göre kendi zamanının 
Süleyman’ıdır. Süleyman Peygamber’in Aydıncık’ta (Kyzikos) cinlere yaptırdığı 
köşkü görüp beğenir ve dünyada isminin anılması için çok daha büyük bir eser 
yaptırmaya karar verir.
77
Kaynaklarda İbn Madyan’ın iştişarede bulunduğu 
vezirlerden birinin Süleyman Peygamber’in Kuds-i Mübarek’de inşa ettiği Mescid-i 
Aksa’yı gördüğü ve ondan daha büyük bir eser yaptırırsa Süleyman Peygamber gibi 
isminin anılacağı hususunda bilgi verdiği geçer.
“Yanko bin Madyan vezirlerine eydür Siz ne dirsiz, ben dahi dilerem ki bir 
şehir dünyâda idüp âlemde bir ad işleyem kim benüm dahi adum âlemde kala 
didi. Ve siz ne cevap virürsüz? didi. Vezîrler meşveret itdiler kim meğer bir 
kâmil âkıl vezîri var idi. Adına Kantur dirlerdi. Hem Süleyman peygamber 
zamânında Angür cenginde idi ve hem Süleyman peygamberün Kudüs’de 
yapdugı Mescid-i Aksa’yı görmüşdi. Kantur vezîr eyitdi: İy şâh-ı âlem 
şimdiki zamânda sen dahi bir Süleyman’sın. Nola sen dahı bir ulu şehir 
bünyâd eyle kim Süleyman gibi âlemde anılasın didi.”
78
Süleyman Peygamber’in Kudüs’ün inşasındaki rolü Saltık-nâme adlı eserde de 
şöyle geçer: 
“Süleymân Peygambar-‘aleyhi’s-selâm- geldi, ins cinne vuhş u tuyûra mâr u 
müra hükm eyledi. Cihân ma’mür eyledi. Kudüs-i Şerîf ol tamâm idüp 
kuruluşundan II. Bayezid dönemine kadar gelen Osmanlı tarihidir. Eser her bir padişah döneminin 
ayrı ayrı ele alındığı sekiz ketîbeden meydana gelmektedir. Ayrıntılı bilgi için bkz: Abdülkadir Özcan, 
“Heşt Behiş”, DİA, C. XVII, s. 271-273; Muhammed İbrahim Yıldırım, a.g.e., s. 48-52. 
77