T o sh k e n t d a V la t iq t iso d iy o t u n IV e r s it e t I f. Sh. Shamsutdinov, Sh. F. Shamsutdinova chet mamlakatlar

16.5.  Ozarbayjon Respublikasi soliq  tizimi

Ozarbayjon 

Respublikasining 

hukumati 

1995 

yili 

iqtisodiy 

islohotlar dasturini  qabul  qildi.  Dasturga binoan 2-3  yil mobaynida byudjet 

defitsitini 

kamaytiridigan 

chegaralangan 

monetar 

siyosatni, 

soliq 

stavkalarini  pasaytirish,  davlat  xarajatlarini  qisqartirish,  pul  emissiyasini 

kamaytirish.  kredit  bo‘yicha  fond  stavkasini  ko'tarish  kerak  edi.  Iqtisodiy 

islohot chegarasida 2001  yili  1  yanvardan Ozarbayjon Respublikasini  soliq 

kodeksi  qabul  qilindi.  Kodeks  soliq  solishni  umumiy  printsiplarini, 

soliqlarni toMash va yo‘naltirish tartiblari, soliq  to‘lovchilar va davlat soliq 

xizmati  organlarining  huquq  va  majburiyatlari,  soliq  nazorati  shakli  va 

uslublari,  soliq  qonunchiligini  buzganda  javobgarlik  va  boshqalami  aks 

ettiradi. 

Kodeksda 

Naxichevan 

avtonom 

respublikasi 

va 

munitsipalitetlarda  soliq  solishni  umumiy  printsiplari,  soliq  turlari 

berilgan.

Ozarbayjon  Respublikasining  soliq  kodeksiga  binoan  davlat 

soliqlari,  avtonom  respublika  soliqlari  va  mahalliy  (munitsipialitet) 

soliqlari  belgilanadi  va  toManadi.  Davlat  soliqlari  soliq  kodeksida 

belgilangan  va  Ozarbayjon  Respublikasini  hamma  hududlarida  majburiy 

toManadigan  soliqlar  hisoblanadi. 

Avtonom  respublika 

soliqlariga 

Ozarbayjon  soliq  kodeksi  asosida  belgilangan,  Naxichevan  avtonom 

respublikasi  qonunlarida  ko‘rsatilgan  va  Naxichevan  avtonom  respublika 

hududlarida  toManadigan  soliqlar  kiradi.  Mahalliy  soliqlarga  (munitsipal 

soliqlarga)  soliq  kodeksi  asosida  munitsipalitetlar  qarori 

asosida 

belgilangan  va  munitsipalitetlami  hamma  hududlarida  toManadigan  soliq 

va to'lovlar kiradi.

Davlat soliqlariga quyidagilar kiradi:

■ jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i;

■ huquqiy  shaxslarni  foydasiga  solinadigan  soliq  (munitsipalitet 

mulkiga tegishli korxona va tashkiiotlardan tashqari);

■ qo‘shilgan qiymat solig‘i;

■ aktsizlar;

■ huquqiy shaxslarni  mulkiga solinadigan soliq;

■ huquqiy shaxslardan olinadigan yer solig‘i;

■ yo‘l  solig‘i;

■ lumarmandchilik solig‘i.

Z

^

0110111

  resPublika  soliqlariga  Naxichevan  avtonom  respublikasi 

nududida  olinadigan  hamma  davlat  soliqlari  kiradi  (yo‘l  solieMdan 

tashqari). 

b

Mahalliy (munitsipal) soliqlar:

■ jismoniy shaxslardan olinadigan yer solig‘i;

■ jism oniy shaxslami mulkiga solinadigan soliq;

■ mahalliy 

ahamiyatga 

ega 

boMgan 

qurilish 

materiallariga 

solinadigan hunarmandchilik soligM;

■ munitsipal  mulkga  qarashli  korxona  va  tashkilotlarni  foydasiga 

solinadigan soliq;

■ soddalashtirilgan tizimda olinadigan soliq.

(Ozarbayjon  Respublikasi soliq Kodeksining XVII  bobi).

Davlat soliqlari  stavkalarini chegara hajmi  Ozarbayjon Respublikasi 

soliq  kodeksida  belgilanadi.  Har  yili  qoMlaniladigan  davlat  soliqlarini 

stavkalan  «Ozarbayjon  Respublikasini  davlat  byudjet»i  qonunini  qabul 

qilishda  qaytadan  ko'rilishi  mumkin.  Lekin  soliq  kodeksida  ko‘rsatilgan 

hajmdan  ortiq  boMishi  kerak  emas.  Ozarbayjon  Respublikasida  maxsus 

soliq  olish  tartibi  o'm atilishi  mumkin.  Ushbu  hujjatda  maxsus  soliqlarni 

hisoblash  va  toMash  tartibi  o'm atiladi.  Lekin  bunda  soliq  kodeksida 

ko  rilmagan soliqlar 

0

‘matilmaydi.

Davlat  byudjeti  daromadini  tashkil  topishida  asosiy  o‘rinni 

qo  shilgan  qiymat  soligM  (24-28%),  jismoniy  shaxslar  daromadidan 

olinadigan  soliq  (15-15%),  huquqiy  shaxslami  foydasiga solinadigan  soliq 

2:.14%)  Va  akts'z 'ar  (Ю-12%)  egallaydi.  Hunarmandchilik  soligM  ham 

sezilarh  darajada  yuqori  o ‘rinni  egallaydi  (10%).  Soliqlar  davlat 

byudjetining  87-88%  daromadini  tashkil  qiladi  va  shuning  uchun  ular 

muhim ahamiyatga ega.

Foydaga solinadigan soliq.  Soliq toMovchilar rezident va norezident 

orxonalar  hisoblanadi.  Rezident  korxona  uchun  soliq  solinadigan  ob’ekt 

uning 

foydasi 

hisoblanadi. 

Norezident 

korxonalar 

Ozarbayjon 

Respublikasida  o ‘zining  doimiy  vakolatxonalari  orqali 

faoliyat  olib 

oisalar,  shu  hududdan  olgan  foyda  yalpi  daromaddan  olinadi.  Yalpi 

darom addan  soliq  olishda  shu  daromadni  olish  bilan  bogMiq  boMgan 

xarajatlar  chiqarib  tashlanadi.  Soliqdan  muhtojlarga  yordam  beruvchi 

tashkilotlarni  daromadi  (tadbirkorlik  faoliyatidan  olgan  daromaddan 

tashqari),  qaytib  berilmaydigan  pul  o'tqazishlar,  a ’zolik  ajratmalar,  tijorat 

ahamiyatiga  ega  boMmagan  tashkilotlarga  berilgan  ehson,  xalqaro,

davlatlararo  va  hukumatlararo  tashkilotlami  daromadlari  (tadbirkorlik 

faolitidan  oligan  daromaddan  tashqari),  davlat  hokimiyati  organlarining 

daromadlari,  byudjet tashkiloti  va  mahalliy  o‘z-o‘zini  boshqarish organlari 

daromadlari  (tadbirkorlikdan  olingan  daromaddan  tashqari),  Ozarbayjon 

Milliy  Bankini  daromadi  va  olingan  sug‘urta  toMovlari.  Agar,  bu 

korxonalar  ijtimoiy  tashkilotlarga  qarashli  bo‘lsa  yoki  xodimlami  eng 

kamida  50%  nogironlar  bo‘lsa  ishlab  chiqarish  korxonalarini  foydasiga 

belgilangan stavka 50%ga kamaytiriladi.  Imtiyozni olish uchun xodimlarni 

о  rtacha ro'yxat soniga o‘rindoshlik sifatida  ishlayotgan nogironlar,  pudrat 

va boshqa shartnomalar bilan ishlayotgan nogironlar kirmaydi.

Soliq  solinadigan  summasini  aniqlashda  ishlab  chiqarish  kapital 

qo'yilmalarini  moliyalashtirishga  sarflangan  foyda,  shu  maqsadda olingan 

kreditni qaytarish uchun ajratilgan foydalar chiqarib tashlanadi.

Huquqiy  shaxslar,  alohida  tadbirkorlar  soliqni  kvartal  tugagandan 

keyin  15  kundan  kechiktirmay  toMaydilar.  Munitsipalitetlar  mulki 

hisoblangan  korxonalar  mahalliy  byudjetga  davromad  solig‘i  toMaydilar.

1997  yilgacha  foydaga  solinadigan  soliq  stavkasi  35%  bo‘lib  sekin-asta 

pasaytirilib kelib, 2000 yili - 27,0% qilib belgilandi.

Qo'shilgan 

qiymat  solig'i. 

QQS 

Ozarbayjon 

Respublikasi 

hududlarida  tovarlami  ishlab  chiqarish  va  sotish,  ishlami  bajarish,  xizmat 

ko‘rsatish jarayonida  qiymatni  o ‘sgan  qismini  bir  boMagi  va  Ozarbayjon 

Respublikasiga  keltirilayotgan  soliq  solinadigan tovarlar qiymatini 

1

  qismi 

sifatida  byudjetga  toManadi.  QQS  to‘ lovchilar  ro‘yxatga  olingan  shaxs 

yoki  ro‘yxatga  soliq  toMovchi  sifatida  turishga  majbur  shaxs  hisoblanadi. 

Ro‘yhatga olingan shaxs, ro‘yxatga olish vaqtidan (oldidan) soliq toMovchi 

hisoblanadilar.  Ro‘yxatga  turishi  shart  boMgan  shaxs  ro‘yxatga  turish 

uchun  ariza  berish  majburiyati  yuzaga  kelgan  davrdan  keyingi  hisobot 

davrini  boshidan soliq  toMovchi  hisoblanadi.  Bundan tashqari  hamma soliq 

solinadigan tovarlami  import qiluvchi  shaxslar,  shu tovarlar bo‘yicha soliq 

toMovchi  hisoblanadilar.

Soliq  ob  ekti  soliq  olinadigan  operatsiyalarda  soliq  solinadigan 

importda  qo  shilgan  qiymat  hisoblanadi.  Soliq  solinadigan  operatsiyalar 

tovarlarni  chetdan  Ozarbayjon  Respublikasiga  jo ‘natish  hisoblanadi. 

Ozarbayjon  Respublikasidan tashqarida  bajarilgan ish,  ko‘rsatilgan xizmat, 

soliq  solinadigan  operatsiya  hisoblanmaydi.  Tovarlarni  etkazib  berish, 

ishni  bajarish  va  xizmat  ko‘rsatish  soliq  toMovchi  tomonidan  o ‘zining 

xodimlariga  to  lash  asosida  yoki  bepul  bajarilsa  va  barter  operatsiyalari 

soliq solinadigan operatsiya hisoblanadi.

QQSni  toMashdan  quyidagi  keltirilayotgan  tovarlar,  bajarilgan  ish 

va ko'rsatilgan xizmatlar ozod qilinadi:

■ davlat  korxonalari  mulkini  xususiylashtirib,  sotib  olingandagi 

qiymati,  hamda  davlat  korxonalarini  mulkini  arenda  qilganda 

byudjetga to‘lanadigan arenda to‘lovini bir qismi;

■ moliyaviy xizmat ko‘rsatish  (moliyaviy  lizingni qo‘shib);

■ milliy  va  chet  el  valyutalarini  (numizmatsiya  qilinadigan 

valyutalardan tashqari) va qimmatbaho  qog'ozlami  etkazib  berish 

va import qilish;

■ milliy  bankni  aktivida joylashtirish  uchun  import qilingan oltinlar 

va  valyuta  boyliklarini  keltirish,  chet  elda  tayyorlangan 

Ozarbayjon  Respublikasining  pul  belgilari,  yubiley  tangalari  va 

shunga o'xshash boyliklari;

■ korxonani  ustav  fondi  (kapital)ga  qo‘yiladigan  har  qanday 

mablagMar;

■ bojlar,  viza  uchun  to‘lovlar,  davlat  organlari  va  o‘z-o‘zini 

boshqarish  organlari  olgan  yig‘imlar  va  shu  yig‘imlami  tashkil 

qilish uchun qilingan xizmat summalari;

■ tovarlarni  sotib olish,  ishni  bajarish va xizmat ko'rsatish va ulami 

import  qilish,  xalqaro  tashkilotlar,  xorijiy  mamlakatlar  hukumati 

va  chet  el  huquqiy  va  jismoniy  shaxslar  ajratgan  kreditlar 

hisobiga amalga oshirilgan  bo‘lsa;

■ umumiy  informatsiya,  nashriyot,  poligrafiya  faoliyati  bilan 

bog‘liq mahsulotlarni sotish va olish bo‘yicha aylanmalar;

■ dafn  etish  byurolari  va  qabristonlaming  marosim  xizmatlari  va 

boshqalar.

B a’zi  tovarlarni  sotish,  ish,  xizmatlar  QQSga  0%li  stavka  bilan 

tortiladi. QQS 0% stavka bilan quyidagi holatlarda qoMlaniladi:

■ chet  mamlakatlarni  diplomatik  va  boshqa  vakolatxonalari  uchun 

tovarlar sotish, ish bajarish, xizmat ko‘rsatish;

■ chet  eldan  qaytarilmas  moliyaviy  yordam  hisobiga tovarlar olish, 

ish bajarish va xizmat ko‘rsatish (grantlar);

■ tovarlarni  eksport  qilish,  xalqaro  yuk  va  passajirlami  tashish 

uchun  transport  xizmati  ko‘rsatish  va  yoqilg‘i,  moylash 

materiallari berish;

■ Ozarbayjon  Respublikasi  Milliy  Bankiga  oltin  va  boshqa 

boyliklar keltirish.

QQSni  boshlang‘ich  stavkasi  28%li  boMgan  va  2001  yili  18%ga 

tushirilgan.

Aktsizlar.  Aktsiz  solinadigan  tovarlarga  quyidagilar  kiradi:  oziq- 

ovqat  spirti,  xamirturush,  pivo,  spirtli  ichimliklami  hamma  turi,  chekish 

mahsulotlari  va  neft  mahsulotlari.  Soliq  stavkasi  Ozarbayjon  Respublikasi 

Vazirlar  Mahkamasi  tomonidan  belgilanadi.  Aktsiz  soligMni  to‘lovchilar 

aktsiz  olinadigan  tovarlarni  ishlab  chiqaruvchi  va  import  qiluvchi  hamma 

korxona  va  jismoniy  shaxslar  hisoblanadi.  Ozarbayjon  Respublikasining 

rezidentlari,  respublikadan  tashqarida  tovar  ishlab  chiqarsalar  va  u  yerda 

soliq  toMovchi  sifatida  hisobda  turmasalar  soliq  toMovchi  hisoblanadilar. 

Agar  Ozarbayjon  hududida  buyurtmachi  xom-ashyosidan  tovar  ishlab 

chiqarsa (pudratchi)  soliq  toMovchi  hisoblanadi.  Bunda  ishlab  chiqaruvchi 

(pudratchi),  buyurtmachidan  aktsiz  summasini  talab  qilishi  kerak.  Soliq 

solinadigan 

ob’ekt 

quyidagi 

operatsiyalardan 

iborat: 

Ozarbayjon 

Respublikasi  hududida  aktsiz  solinadigan  tovarlarni  ishlab  chiqarish 

importidan  tashqariga  chiqarish  va  aktsiz  solinadigan  tovarlarni  bojxona 

xizmati  nazoratidan  chiqishi.  Aktsiz  solinadigan  tovarlarni  eksport  qilish 

0

% stavka bilan soliqqa tortiladi.

Aktsiz  solig‘idan  quyidagilar  ozod  qilinadi:  jismoniy  shaxslar 

o'zining  iste’mol  qilishi  uchun  3  litrgacha  alkogolli  ichimliklar  va  3ta 

sigaret  bloklari  olib  kelganda  va  Ozarbayjon  Respublikasi  hududiga  kirib 

kelayotgan  chet  ellikni  avtomobili  bakidagi  benzini  va  Ozarbayjon 

hududidan  olib  o‘tib  ketilayotgan  tovarlar,  reeksportga  moMjallangan 

tovarlar, agar ular garovga qo'yilganda.

Jismoniy  shaxslardan  olinadigan  daromad  solig'i.  Daromad 

solig‘ini  toMovchilar  shaxslar  -  rezidentlar  va  shaxslar  -  norezidentlar 

hisoblanadi.  Soliq  solinadigan  ob’ekt  rezidentlar  daromadlar  bo‘yicha 

umumiy  daromadi  bilan  soliq  yili  chegirma  qilib  olib  tashlanidagan  soliq 

kodeksida  belgilangan  xarajatlar  o‘rtasidagi  farq 

hisoblanadi.  Soliq 

to  lovchi  -  norezident,  o‘zining  doimiy  vakolatxonasi  orqali  Ozarbayjon 

Respublikasida  olib  boravotgan  faoliyati  bo‘yicha,  uning  doimiy 

vakolatxonasi  bilan  bog‘liq  boMgan  soliq  solinadigan  daromadidan 

daromad  soligM  toMaydi.  Soliq  solinadigan  daromad  umumiy  daromadlar 

summasidan,  uni  olish  bilan  bog‘liq  boMgan  xarajatlarni  chiqarib  tashlash 

yo‘li  bilan  aniqlanadi.  Jismoniy  shaxs-  norezident  o ‘z  faoliyati  natijasida 

oladigan  daromadi, 

sotishdan, 

mulkni  arendaga 

berishdan  olgan 

daromadlari  summasini  yig‘indisidan,  Ozarbayjon  Respublikasi  hududida

soliq  kodeksida  ko'rsatilgan  xarajatlami  amalga  oshirgan  bo‘lsa,  ulami 

chiqarib tashlash yo ‘li bilan soliq solinadigan aniqlanadi.

16.3.-jadval

Ozarbayjon Respublikasida jismoniy shaxslar bir oylik daromadidan

soliqqa tortish tartibi

Bir oyiik soliqqa solinadigan daromad 

hajmi

Soliq summasi

100 000 manatgacha

soliq olinmaydi

100 001  dan 600 000 manatgacha

100 000 dan ortiqcha summasidan  12%.

600 001  dan  1,4 mln. manatgacha

60 000 manatdan  20%, 600 000 

manatdan ortiqcha summadan.

1  400 001  dan 3  mln. manatgacha

220 000 manatdan 25%,  1,4 

mln.ortiqcha summadan.

3  000 001 dan  5  mln. manatgacha

620 000 dan 30%, 3  mln.dan ortiqcha 

summadan.

5  mln. manatdan yuqori

1  220 000 manatdan 35%, 5mln.dan 

ortiqcha summadan.

Daromad  solig‘i  bo‘yicha  qator  imtiyozlar  berish,  undan  jismoniy 

shaxslarni ozod qilish keng miqyosda qoMlanadi.

Mol-mulk  solig'i.  Soliq  toMovchilar  joriy  yilning  1  yanvariga 

mulkka  va  tadbirkorlik  bilan  shug‘ullanish  uchun  korxonasi  bor  rezident 

va  norezidentlar  hisoblanadi.  Soliq  solinadigan  ob’ekt,  jismoniy  shaxsni 

xususiy  mulkini  qiymati  va  ularga  tegishli  avtomobillar,  o‘ziyurar 

gMldirakli  texnikalar,  suv va havo transport vositalari (ulami  qaerdaligidan 

qat’iy  nazar),  ularni  ishlayotgani  va  ishlamayotgani  ham  hisobga 

olinmaydi.  Bundan  tashqari  huquqiy  shaxs  tuzmagan  korxonalami 

balasidagi  asosiy  vositalarini  qiymati,  va  birgalikda  huquqiy  shaxs 

tuzmasdan 

faoliyat 

olib 

boruvchi 

korxonalar 

mulki 

ularning 

deklaratsiyasida ko‘rsatilib, soliq ob’ekti  hisoblanadi.

Birgalikda  ishlab,  yangi  olingan  asosiy  vositalar  qiymati  har  bir 

qatnashuvini  pay  toMovlari  salmogM  hajmida  ularning  deklaratsiyasida 

koMsatiladi.

Jismoniy  shaxslar  mol-mulk  soligMni  quyidagi  tartibda  belgilangan 

stavkalar 

bilan 

toMaydi: 

ularning 

mulki 

hisoblangan 

importni 

inventarizatsiya  qiymati 

1

  oylik  soliq  olinmaydigan  ish  haqining  300 

martadan  ortmasa  soliq  toManmaydi.  Agar  qiymati  300  martadan  ortiq 

boMsa,  ortiqcha  summasi  0,1%  stavka  bilan  soliqqa tortiladi.  Havo  va suv 

transportlari  quyidagi  soliqqa tortiladi:  suv transportini  dvigatelini  hajmini

har bir kub.  sm.  uchun 

0

,

02

%  oylik  soliq  solinmaydigan  ish  haqi  hajmida 

va  havo  transport!  dvigatelini  hajmini  har  bir  kub.sm.  uchun 

0,02

  oylik 

soliq solinmaydigan ish haqi hajmida olinadi. Dvigateli bo‘lmagan havo va 

suv  transportlari  bozor  qiymatidan  1%  soliq  olinadi.  Korxonalar  asosiy 

vositalami  qiymatidan 

1

%  stavka  bilan  mol-mulk  solig‘ini  toMaydilar. 

Jismoniy  shaxslar  va  korxonalar  engil  avtotransport  uchun  0,01%  va  yuk 

tashuvchi hamda avtobuslar uchun 

0

,

02

% bir oylik soliq solinmaydigan ish 

haqi  hajmida  to‘laydilar.  Belgilangan  stavkalar  asosiy  vositalami  o ‘rtacha 

yillik qoldiq qiymatlariga qo‘llanadi.

Mol-mulk  solig‘idan  davlat  organlari,  byudjet  tashkilotlari  va 

mahalliy  o‘z-o‘zini  boshqaruv  organlari  ozod  qilingan.  Bu  guruh  ozod 

qilinganlarga  Ozarbayjon  Respublikasi  Milliy  Banki,  davlat  fondlari  va 

depozitlarni jam oa organlari  ham  kiradi.  Ijodiy  ustaxonalami  imorati  yoki 

tadbirkorlik  faoliyati  bilan  shug‘ullanib,  misgar,  kulol  va  boshqa  shunga 

o'xshash  mutaxassislik  bo‘yicha  ishlayotgan  jismoniy  shaxslar  egallagan 

imoratlari qiymatidan bu soliqni to'lamaydilar.

Soliq olish uchun hisoblangan korxonani  mol-mulkining qiymatidan 

ekologiya  xizmati,  yong'in  xavfsizligi  yoki  fuqarolar  mudofaasi,  temir 

yo‘llar, yirik avtomobil yoMlari, aloqa va elektroenergiya liniyalari qiymati 

chiqarib  tashlanadi.  Shu  tartibda  ta’lim,  sog‘liqni  saqlash,  madaniyat  va 

sport  ob’ektlari  o ‘zining  yo‘nalishi  bo'yicha  foydalanilsa,  sug‘orish  va 

meliorativ  tizimi  avtotransport  vositalari  va  boshqalar  qiymati  ham 

chiqarib  tashlanadi.  Shaharlarda  yoMovchilami  tashishga  ajratilgan 

trolleybus  va  tramvaylar  ham  mol-mulk  solig'idan  ozod  qilingan. 

Imoratlar  bo'yicha  soliq,  ulaming  Vazirlar  Mahkamasi  tomonidan 

belgilangan tartibda aniqlangan inventar qiymati  asosida hisoblanadi.  Joriy 

yilgi soliq summasi  15  avgust va  15  noyabrlarda baravar bo‘lakka boMinib 

to‘lanadi.

Yer solig'i.  Yer solig‘i har yili  bir xil to ‘lov sifatida yer uchastkasini 

hajmiga qarab to‘lanadi.  Yer egalari  va yerdan  foydalanuvchilami  xo'jalik 

faoliyatini natijasi hisobga olinmaydi.

Jismoniy  shaxslar  -  rezidentlar  va  norezidentlar  hamda  korxona  - 

rezidentlar va norezidentlar yer uchastkasiga egalik qilish yoki  foydalanish 

huquqini  beruvchi  hujjatni  olgandan  keyin 

1

  oy  ichida  hisobga  turishlari 

kerak.  Jismoniy  shaxslar  va  munitsipalitet  korxonalari  —  munitsipa- 

litetlarda,  qolgan  boshqa  korxonalar  soliq  organlarida  ro‘yxatga  o‘tishlari 

kerak.

Yer  solig‘i  toMovchilari  yer  uchastkasiga  ega  boMgan  yoki 

foydalanishga  ruxsat  olgan  rezident  va  norezident  jismoniy  shaxslar, 

hamda  rezident  korxonalar,  ularning  filiallari,  Ozarbayjon  Respublikasida 

о  zining doimiy vakolatxonasi  orqali  tadbirkorlik faoliyati olib borayotgan 

norezidentlar hisoblanadi.

Soliqqa  solinadigan  ob ’ekt  Ozarbayjon  Respublikasi  hududida 

egalik qilish yoki  foydalanish uchun olingan yer uchastkasi hisoblanadi.

Yer soligMni stavkasi  qishloq xo‘jalik yerlari  bo‘yicha xar bir shartli 

ball  uchun 

1

  oylik  soliq  solinmaydigan  daromadni 

0

,

3

%  hajmida 

belgilangan.  Shartli  ballar  kerakli  bajaruvchi  davlat  organi  tomonidan 

kadastrh  baholash  hududlari  bo‘yicha,  shu  jumladan  ularga  kiruvchi 

m a  muriy  tumanlar  bo‘yicha,  ulaming  qaysi  maqsadga  belgilanganligi, 

geografik joylashuvi, qishloq x o ‘jalik yerlari  sifatida qarab belgilanadi.

Sanoat,  qurilish,  trasport,  aloqa,  savdo,  maishiy  xizmat  va  maxsus 

maqsadga  belgilangan  yer  uchastkalari  bo‘yicha  soliq  stavkasi 

1

  oylik 

soliq olinmaydigan daromaddan foiz hisobida quyidagicha belgilangan:

Sanoat, qurilish, transport, aloqa. savdo, 

maishiy xizmat, maxsus maqsadga 

belgilangan yer uchastkalari

Uy-jov fondiga qarashli yer 

uchastkalari, tomorqa yerlari, qishloq 

xo‘jalik ahamiyatiga ega boMgan yerlar, 

fuqaro va ulaming dala hovlilari

Boku

0,3

0.025

Ganja. Sumgait

0,15

0.02

Naxichevan, Sheki, Evlax, Lankyaran, Xonkeldi, Mingachevir, Aleybayram,

Naftalan

0.15 

I

0.012

Tuman markazlari

0,125

0.01

umanlaiga qarashli shahar, poselka, qishloqlarda (Boku, Sumgait, Mingachevir 

—-_____________ poselka qishloqlaridan tashqari)

0,06 

|

0,005 

|

Yer  soligM  quyidagilarga  nisbatan  solinmaydi:  aholi  yashaydigan 

punktlam i  yeri,  davlat  hokimiyati,  byudjet  tashkilotlari,  mahalliy  o‘z- 

o ‘zini  boshqarish  organlariga  qarashli  yoki  ular  foydalanayotgan  yerlar, 

M illiy  Bankka qarashli yerlar,  davlat o ‘rmon va suv fondiga tegishli yerlar

(ishlab  chiqarishga  jalb  qilinmagan),  Kaspiy  dengizi  (k o ila r)  sektori 

ostidagi yerlar, davlat chegara chizig'i, mudofaaga moMjallangan yerlar.

Yer solig'i yerga mulk egasi huquqi yoki  undan foydalanish huquqi 

berilgan  hujjatlar  asosida  o‘matiladi.  Yer  solig‘i  imorat  va  inshootlar 

qurilgan  yerlar  va  ob’ektlarni  sanitar  mudofaa  qilish  uchun  ajratilgan

yerlardan olinadi.

Korxonalar  xar  yili  yer  uchastkasini  hajmiga  va  soliq  stavkasi 

asosida  yer  solig‘ini  hisoblaydi  va  15  maydan  kechiktirmay  soliq

organlariga topshiradi.

Jismoniy  shaxslardan  olinadigan  yer  solig‘i  kerakli  organlar 

tomonidan 

1

  iyulgacha  hisoblanadi  va 

1

  avgustdan  kechiktirilmay  to‘lash 

to‘g‘risida  xabamoma  beradilar.  Yer  solig'i  15  avgust  15  noyabrdan