Tabiiy resurslardan oqilona foydalanish muammolari

Biologik resurslar biosferaning barcha tirik muhitni tashkil etuvchi komponentlari: ishlab chiqaruvchilar, iste’molchilar va ularda mavjud bo’lgan genetik material bilan parchalanuvchilar (Reimers, 1990). Ular insonlar uchun moddiy va ma’naviy ne’matlar manbalaridir. Bularga savdo ob’ektlari, madaniy o’simliklar, uy hayvonlari, manzarali landshaftlar, mikroorganizmlar, ya’ni o’simlik resurslari, hayvonot resurslari va boshqalar alohida ahamiyatga ega.Genetik resurslar alohida ahamiyatga ega.

Mineral resurslar – litosferaning barcha foydali moddiy komponentlari bo’lib, iqtisodiyotda mineral xom ashyo yoki energiya manbalari sifatida foydalaniladi. Mineral xom ashyo ruda bo’lishi mumkin, agar undan metallar olinadigan bo’lsa va metall bo’lmagan, agar metall bo’lmagan komponentlar (fosfor va boshqalar) olinsa yoki qurilish materiallari sifatida foydalanilsa.

Energiya resurslari Quyosh va kosmik energiya, atom energiyasi, yoqilg’i-energetika, issiqlik va boshqa energiya manbalarining yig’indisi deb ataladi.

Resurslarni tasniflashning ikkinchi mezoni ishlab chiqarishda foydalanishga ko’radir. Bunga quyidagi manbalar kiradi:

Yer fondi – mamlakatdagi va jahondagi barcha erlar, maqsadlariga ko’ra quyidagi toifalarga kiritilgan: qishloq xo’jaligi, aholi punktlari, qishloq xo’jaligi bo’lmagan maqsadlarda (sanoat, transport, tog’-kon sanoati va boshqalar). Jahon yer fondi 13,4 mlrd.

Oʻrmon fondi — yer fondining oʻrmon oʻsadigan yoki oʻsishi mumkin boʻlgan, qishloq xoʻjaligi va alohida muhofaza etiladigan xoʻjaliklarni tashkil etish uchun ajratilgan qismi. Tabiiy hududlar; u biologik resurslarning bir qismidir;

Oʻrmon fondi — yer fondining oʻrmon oʻsadigan yoki oʻsishi mumkin boʻlgan, qishloq xoʻjaligi va alohida muhofaza etiladigan xoʻjaliklarni tashkil etish uchun ajratilgan qismi. Tabiiy hududlar; u biologik resurslarning bir qismidir;

Suv resurslari – yer osti va yer usti suvlari xalq xo’jaligida turli maqsadlarda foydalanish mumkin bo’lgan (chuchuk suv resurslari alohida ahamiyatga ega, ularning asosiy manbai daryo suvlari);