Tadqiqotlari

3.6 –rasm. A.Maslouning ehtiyojlar iyerarxiyasi 
 
3.Ijtimoiy ehtiyojlar - aloqada bo‘lish, kimgadir tegishli bo‘lish, munosabatda 
bo‘lish, bog‘lanishga, qo‘llab-quvvatlanishga, qabul qilinishga bo‘lgan ehtiyojlardir. 
4.Hurmat-e’tiborga bo‘lgan ehtiyojlar jumlasiga o‘ziga nisbatan hurmat-
e’tibor, jamiyatda topadigan obro‘-e’tibori, jamiyatning a’zolari tomonidan insonning 
yutuqlari va muvaffaqiyatlarining tan olinishi ehtiyojlari kiradi. 
5.O‘z-o‘zini 
namoyon 
etishga 
bo‘lgan 
ehtiyoj. 
O‘zidagi 
barcha 
imkoniyatlardan keng va chuqur foydalanishga, o‘zini shaxs sifatida yuksalishiga 
bo‘lgan ehtiyojlar kiradi. Bu o‘z qobiliyatlarini aniqlash va ularning maksimal 
darajada qo‘llanilishini nazarda tutadi. Ushbu bosqichda shaxs asosan ijodiy faoliyat 

---

74 
bilan shug‘ullanadi, ma’naviy jihatdan kamol topadi.
 
Maslouning fikricha, 
insoniyatning 2 foiziga yaqinigina bunday yuksaklikka erishadi. 
Maslouning ehtiyojlar iyerarxiyasi qat’iy tuzilmaga ega. Uning fikricha, quyi 
darajadagi ehtiyojlarning qondirilishi keyingi darajadadagi ehtiyoj motivatsiyasini 
keltirib 
chiqaradi. 
Ya’ni, quyi darajadagi ehtiyojlar ma’lum darajada 
qondirilmaguniga qadar, «yuqori» darajadagi ehtiyojlar kelib chiqmaydi. Har bir aniq 
paytda inson shu vaqtda uning uchun muhim bo‘lgan va 
kuchli sezayotgan ehtiyojini qondirishga intiladi. 
Frederik Gersbergning ikki omilli nazariyasi 
Frederik 
Gersberg 
tomonidan 
ishlab 
chiqilgan
motivatsiya modeli ham inson ehtiyojlariga asoslanib, 
ikki omilli nazariya nomini olgan.
➢ Birinchi guruh gigiyena omillarini o‘z ichiga oladi. 
Ular ish faoliyati amalga oshirilayotgan atrof-muhit 
bilan bog‘liqdir. Agar ushbu omillarga e’tibor berilmasa, 
odamlar ishdan norozi bo‘ladilar. 
➢ Ikkinchi guruh esa motivatorlar hisoblanib, ishning mazmuni va mohiyatiga 
bog‘liq motivlarni o‘z ichiga oladi.