Тақырып: теріс болмаған бүтін сандар жиынын аксиоматик қҰРУ
Натурал сандарды қосу ва оның қасиеттері
Download 114.19 Kb.
|
natural sonlarni
1.3. Натурал сандарды қосу ва оның қасиеттері
Қосу амалының анықтамасы Герман Гроссман (1809-1877) жағынан берілген қосу амалының индуктивтік анықтамасына негізделеді .бұл анықтама екі бөлімнен құралған болып , ол төмендегідей : Кез келген а натурал санға 1 ни қосса, тiкелей а дан кейін келетін сан пайда болады, яғни ( n ) (а + 1=a1). 2. a + b1 амалы , а санға тiкелей b саннан кейін келетін b1 санды қосу нәтижесінде а + b саннан тiкелей кейін келетін натурал (а +b)1 санды береді , яғни ( ) [(а + b)1 = (а + b) + 1]. Пеаноның екінші аксиомасынан мәлім, n - натурал сан болса , n+1 де әрине натурал сан болады . Мұнда а және а+b лар натурал сан болғанда а + b1 = (а + b)1 да натурал сан болуы келіп шығады . Сонымен бірге , а + 1 = а1 дан Пеаноның бірінші аксиомасына негізделіп а натурал сан мен b натурал санның қосындыси тола анықталған және натурал саннан иборат болады . Демек , қосу амалы натурал сандар жиынында барлық уақыт орындалатын бір мәнді амал екен . Натурал сан анықтамасынан көруіміз мүмкін , әр қандай натурал сан өзінен алдыңғы натурал сан мен бірдің қосындысына тең болар екен , яғни 2=1 + 1; 3 = 2+1; 4= 3+1; 5 = 4+1; 6 = 5 + 1; 7= 6+1; 8= 7+1; 9 = 8+1 болады . Нәтижеде біз 1 ді қосу кестесін пайда еттік. Енді 2 ні қосу кестесін түзейік: 2 + 2 = 2 + (1+1) = (2+1) + 1= 3 + 1 = 4. Онда, 2 ні қосу кестесі: 1+2 = 1+ (1 + 1) = (1 + 1)+ 1 = 2+ 1 = 3; 2 + 2 = 2 + (1 + 1) = (2 + 1) + 1 = 3 + 1 = 4; 3 + 2 = 3 +(1 + 1) = (3+1)+ 1 = 4 +1 = 5; 4+ 2 = 4 + (1 + 1) + (4 + 1) + 1 = 5+1= 6 пайда болады . Бұл жолмен бір ханалы сандарды қосу кестесін түзуіміз мүмкін . Жоғарыдағылардан көруіміз мүмкін , егер натурал сандар қатарында а дан тiкелей кейін келетін b та санды санасак, нәтижеде ахыры саналған сан а және b сандардың қосындыси болады және ол а + b көріністе белгіленеді . Мұнда а бірінші қосылушы, b - екінші қосылушы , а + b болса қосынды деп аталады . Қосу амалы төмендегі қасиеттерге ие : Download 114.19 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling