Тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил этиш бош илмий методик маркази

 
2-жадвал 
Асосий ишлаб чиқариш фаолиятидан келган фойда (зарар) ва унинг 
ўзгаришига таъсир қилувчи омилларнинг таҳлили 
 
№ 
Кўрсаткичлар 
Ҳақиқатда 
ўтган йил 
Ҳақиқатда
ҳисобот 
йил 
Фарқи 
Мутлоқ 
суммада 
(+,-) 
Фоизда 
(%) 
1. Ялпи фойда 
5343939 
6066454 
+722515 
113 
2. Давр харажатлари 
1271901 
2939813 
+1667917 
184 
3. Асосий фаолиятнинг 
бошқа даромадлари 
154376 
852733 
+698357 
5,5 
4. Асосий фаолиятнинг 
бошқа харажатлари 
Х 
Х 
Х 
Х 
5. Операцион фойда (зарар) 
(1қ-2қ+3қ-4қ) 
4226414 
3979374 
-247040 
94,2 
2-жадвал маълумотларидан кўриниб турибдики, таҳлил қилаётган 
корхонада асосий фаолиятдан тушган фойда ҳажми ҳисобот йили, ўтган йилга 
нисбатан 5,8 %га камайди. Бунга қуйидаги омиллар таъсир кўрсатади: 
1.Товарларни сотишдан тушган ялпи фойда ҳажмининг 722515 минг 
сўмга кўпайиши натижасида асосий фаолиятдан тушган фойда миқдори 17,1% 
га [722515 х 100:4226414] ошган. 
2.Давр харажатлари ҳажмининг 1067917 минг сўмга ортиши эвазига 
асосий 
фаолиятдан 
тушган 
фойда 
миқдори 
39,5%га 
камайган 
[1067917х100:4226414]. 
3.Бошқа операцион даромадлар миқдори 698357 минг сўмга ошган. Бу 
эса, ўз навбатида, асосий фаолиятдан тушган фойда ҳажмини 16,5% га 
кўпайтирган [698357х100:4226414]. 

---

89 
Шундай қилиб, юқорида ҳисобланган 3 та омилнинг таъсири: (+17,1)+ (-
39,5)+(+16,5) =-5,8%. Бу фоиз эса асосий фаолиятдан тушган фойда ҳажмида 
бўлган умумий фарқга (-5,8 %) тенг. 
Энди, асосий фаолиятдан келган фойданинг ўзгаришига таъсир қилувчи 
омилларни занжирли алмаштириш усули орқали аниқлаймиз, 3-жадвал.