Tájiriybe jumislarin islegende texnika qáwipsizligi qaǵiydalari

Texnosfera - ótmishte biosferaǵa tiyisli bolǵan keyinirek insanlar tárepinen materiallıq, sociallıq-ekonomikalıq mútajliklerin jáne de jaqsılaw maqsetinde tuwrıdan-tuwrı yamasa sırttan texnikalıq qurallar menen tásir etken aymaq bolıp tabıladı.
Texnosfera insanlar tárepinen texnikalıq qurallar járdeminde jaratılǵan qalalar, qorǵanlar, awıl xalıq punktleri, sanaat hám kárxanalar zonası bánt etken aymaqlar esaplanadı.
Insan ómir qáwipsizligi processinde tekǵana tábiy ortalıq penen bálki, sociallıq ortalıq dep atalıwshı adamlar ortaliǵi menen de úzliksiz baylanısda boladı. Insandı sociallıq ortalıq penen baylanısı tuwılıwin dawam ettiriwde, bilim hám tájiriybeler almaslawda, ruwxıy mútajliklerin qandırıwda, intellektuallıq qábiletlerdi asırıwda paydalanıladı hám qáliplesedi.
Zamanagóy industrial jámiyette insan átirap -ortalıq komponentleri ( biosfera, texnosfera jáne social ortalıq ) menen óz-ara tásirde boladı. Yaǵniy, insan tábiy átirap-ortalıqqa úzliksiz tásir etse, óz gezeginde biosfera hám insannıń mútajliklerinen kelip shıǵıp onıń úzliksiz fizikalıq hám intellektual iskerliginiń jemisi bolǵan texnosfera jáne social ortalıq da insanǵa tuwrıdan-tuwrı yamasa sırtından turaqlı tásir etedi. Joqarida aytilip ótilgenler tiykarında tómendegishe juwmaq shıǵarıw múmkin:
1. zamonaviy insan onı qorshap turǵan átirap –ortalıqtı pyda etishiler yaǵniy, tábiy, texnogen ( texnosfera) jáne social ortalıq penen úzliksiz ózara tásirde boladi;
2. XIX ásir aqırınan baslap XX ásir dawamında hám házirgi dáwirde de texnosfera jáne social ortalıq úzliksiz rawajlanıp atır, buǵan usı tarawda insan iskerligi arqalı
ózlestirilgen úleslerdiń asıp baratırǵanlıǵı tastıyıq bolıp tabıladı;
3. Texnosferaniń rawajlanıwı tábiy ortalıqtı ózgertiw esabına ámelge asıp atır.
Zamanagóy turmısda insanlardıń sociallıq poziciyaların rawajlanıwı menen birge olardıń paraxatshiliǵina, densawliǵi hám miynet qawipsizligine qáwip salatuǵın faktorlar sanı da artıp barıp atır. Belgili sharayatta olardı insanlardıń psixik jaǵdayına, densawliǵina unamsız tásirin kórsetiwi hámmege belgili. Sol sebepli insanlardı tekǵana olardıń intellektual yamasa fizikalıq miynet iskerligi dawamında bálki, jasaw orninda, jolda hám barlıq jaǵdaylarda qáwipsizligin, jaqsı keyipin, miynet qábileti hám jumıs ónimliligin támiyinlew, den sawliǵi haqqında qayǵıriw máselelerin unamlı sheshiw júdá aktual máselelerden biri bolıp tabıladı.
Belgilengen máselelerdi unamlı sheshiwde ómir qáwipsizligi pániniń ornı, onıń teoriyalıq maǵlıwmatları menen bolajaq qánigelerdi qurallandırıw, mashqalalardi socialliq ómirde iláji barinsha unamlı sheshiwge járdem beredi.