Ta‟lim texnologiyalari
Download 1.96 Mb. Pdf ko'rish
|
'МАЪРУЗА
- Bu sahifa navigatsiya:
- Milliy g‘oya
2-masalaning bayoni: Milliy g‗oya keng mazmunga ega. U ijtimoiy hamkorlik, millatlararo totuvlik va milliy, diniy bag‗rikenglik g‗oyalari bilan о‗zaro mushtarak. Shu nuqtai nazardan aytish mumkinki, milliy g‗oya bu faqat birgina millatning emas, balki jamiyat taraqqiyotiga, ravnaqiga umumiy maqsad yо‗lida baholi qudrat hissa qо‗shayotgan mamlakat fuqarolarining millati, irqi, diniy e‘tiqodidan qat‘iy nazar barchaning maqsad va manfaatlarini ifoda etadi. Milliy g‘oya - barcha sohalarda mavjud millatlar manfaatlarini о‗zida ifoda etgan holda orzu qilingan kelajak jamiyatning asosini yara-tish, mustahkamlash va rivojlantirish uchun bо‗lgan umummaqsad yо‗nalishi-dagi harakatlar majmuini, milliy va diniy bag‗rikenglikni uyg‗otuvchi fikrlar, qarashlar, g‗oyalarni ham о‗zida ifoda etadi. Millatlararo totuvlik va hamjihatlikka rahna soluvchi illat bu - tajavvuzkor millatchilik va shovinizmdir. Bunday zararli g‗oyalar ta‘siriga tushgan jamiyat beqarorlik holatiga yuz tushishi muqarrar. XX asrda Yevropa xalqlarini asoratga solgan va ayrim davlatlarning tanazzuliga sabab bо‗lgan fashizm yoki milliy xususiyatlar bilan hisoblashmagan va soxta baynalmilalchilik g‗oyasiga asoslangan kommunizm g‗oyasi bunga yaqqol misol bо‗ladi. О‗zbekiston hududida qadim-qadimdan kо‗plab millat va elat vakillari bahamjihat istiqomat qilib keladi. Ular о‗rtasida asrlar davomida milliy nizolar bо‗lmagani xalqimizning azaliy bag‗rikengligini kо‗rsatadi. Shu bois, bugungi kunda mamlakatimizda yashab kelayotgan millatlarni о‗zaro hamjihatlik ruhida tarbiyalash maqsadi istiqlol mafkurasining asosiy maqsadlaridan biridir. U xalqimizga bо‗lgan olijanoblik va insonparvarlik fazilatlariga asoslanadi. U dо‗stona munosabatlar ustun bо‗lgan sharoitda ijtimoiy taraqqiyotning omili sifatida maydonga chiqadi. Adolatli milliy siyosat olib borilganida kо‗p millatlilik maqsadimiz yagonaligini, taqdirimiz birligini, xamjihatlik zarurligini tushunishga yordam beradi, umuminsoniy g‗oyalarning ustuvor bо‗lishini, shaxsiy manfaatlarni tо‗g‗ri anglab olishni osonlashtiradi. Aksincha, milliy munosabatlarga ziyraklik va noziklik bilan yondoshmaslik, umummilliy tamoyillarga biroz e‘tiborsizlik ham tinchlik va barqarorlikka salbiy ta‘sir kо‗rsatishi mumkin. Millatlararo hamjihatlik qaror topmasa, tajovuzkor millatchilik va shovinizmning halokatli g‗oyalari tarqalishi uchun qulay vaziyat yaratiladi. Milliy istiqlol g‗oyasining amal qilishiga, kishilar qalbi va ongiga singdirilishiga jiddiy zarar yetkazadi. Shuni hisobga olib, mamlakatimizda bu muammo ilmiy xolisona hal qilinmoqda. Millatlar о‗rtasida mojarolarga yо‗l qо‗ymaslik uchun: etnik siyosatda shaxs huquqlari himoya qilinishining ustuvor bо‗lishini, mamlakatlararo ziddiyatlarni amaliy tarzda hal qiladigan usullarga asoslanishi bosh yо‗limiz ekanligiga, bozor munosabatlarini iqtisodiy taraqqiyotda barcha millatlarga mansub aholining manfaatlariga mos kelishiga, har bir millat madaniyati, tili, urf- odat va an‘analari, madaniy merosini rivojalantirib berishlariga alohida ahamiyat berilmoqda. Turli millat vakillarining badiiy, ijodiy tadbirlari, kо‗rgazmalari, bir tomondan, ayni millatning О‗zbekiston fuqarosi sifatida о‗z о‗rni borligini kо‗rsatsa, ikkinchi tomondan, shu zaminda yashovchi barcha millatlarning О‗zbekiston xalqi - О‗zbekiston fuqarosi ekanligini namoyon etuvchi, mustahkamlovchi milliy g‗oya atrofida birlashuviga olib boradi. Bashariyat tushunchasi rango-rang millatlar va elatlar, shuningdek, turli din va irqqa mansub insonlarni о‗ziga qamrab oladi. Demak, har bir inson bashariyat va ayni vaqtda о‗z xalqi о‗z Vatanining farzandi hamdir. xar bir kishida о‗z xalqining tili, ruhiyati, an‘analari, qadriyatlari barq urib turadi. Milliy istiqlol g‗oyasi о‗z mazmun-mohiyatiga kо‗ra barcha millatlarning umumiy manfaatlarini rо‗yobga chiqaradi. Mamlakatda fuqarolararo va millatlararo totuvlik va ijtimoiy barqarorlik muhitini ta‘minlashga xizmat qiladi. Zotan, har qanday polietnik davlatda turli millatlar о‗rtasidagi munosabatlar davlat va jamiyat taraqqiyotiga zamin yaratuvchi omillardan hisoblanadi. Yer yuzida 6,5 milliardga yaqin aholi, 3 mingga yaqin millat mavjud. Ular о‗z qatorida insoniyatning о‗rta hisob bilan 96 foizini birlashtiradi. 4 foizi elatlar va qabilalardir. Har bir millatning soni 10 mingdan bir necha yuz minggacha boradi. Millatlar son jihatidan 5 ta guruhga bо‗linadi: 1. Buyuk millatlar: aholisi har biri 100 milliondan ortiq songa ega. 2. Katta millatlar: aholisi 50-100 million atrofida. 3. Yirik millatlar: aholisi 10-50 million atrofida (О‗zbekiston ham) 4. О‗rta sonli millatlar: aholisi 1-10 million atrofida. 5. Kichik millatlar: aholisi har biri bir necha mingdan 1 milliongacha. Sayyoramizda 1600 dan ortiq etnik guruh yashaydi. Ammo ularning kо‗pchiligi о‗z milliy davlatchiligiga ega emas. Dunyo siyosiy xaritasida 200 ga yaqin davlatlar bо‗lib, ular 2 turga: 1) polietnik (kо‗p elatli) va 2) monoetnik (bir elatli) davlatlarga bо‗linadi. О‗zbekiston kо‗p millatli, polietnik davlatdir. Yer yuzidagi 1600 dan ortiq millatdan bor-yо‗g‗i 200 ga yaqini о‗z dav- latchiligiga ega, xolos. Bunday sharoitda butun dunyoda milatlararo totuv-likni ta‘minlash uchun ularning manfaatlari, ruhiyati, intilishlarini muntazam о‗rganib borish, siyosiy-ijtimoiy hayotda buni doimo e‘tiborga olish zarur. Har qanday millatning taraqqiyoti jamiyatdagi yoshlar qatlamining milliy g‗oya va qadriyatlarga munosabati, uning yoshlar ongiga qanday ta‘sir etayotganligiga hamda amaliy faoliyatlariga qanday tarzda tayanishlariga bog‗liq. Yoshlar respublikamiz aholisining yarmidan kо‗pini tashkil etadi. Shuningdek, yoshlarning milliy g‗oyani anglashi, ishonch va e‘tiqodiga aylanishi, qanday yangi qadriyatlar shakllantirilganligi bilan ham bog‗liq bо‗ladi. Shu bois ham komil inson tarbiyasi azaldan Sharqda muhim masala hisoblangan va bugungi kunda ham dolzarblik ahamiyat kasb etadi. Shu о‗rinda О‗zbekiston Respublikasi Prezidentining 2004 yil 25 maydagi «О‗zbekiston xotin-qizlar qо‗mitasi faoliyatini qо‗llab-quvvatlash borasidagi qо‗shiimcha chora-tadbirlar tо‗g‗risida»gi Farmoni va 21 iyun kuni Oqsaroyda ushbu Farmonda belgilangan vazifalarni hal etish yо‗llariga bag‗ishlangan majlisla ta‘kidlanganidek, «Yoshlar о‗rtasida diniy ekstremizm, aqidaparastlik, giyohvandlik kabi illatlarning oldini olishda, farzandlarimizni bunday balo- qazolardan asrash uchun kurashda, doimo sezgir va ogoh bо‗lib yashashda hokimliklar, vazirlik va idoralar, xususan, Oliy va о‗rta maxsus, xalq ta‘limi vazirliklari, Din ishlari bо‗yicha qо‗mita, «Kamolot» yoshlar ijtimoiy harakati, «Oila» markazi, keng jamoatchilik, barchamiz ma‘sulmiz» 1 . Shuning uchun yoshlar tarbiyasi va bu tarbiya zaminida ularning ma‘naviyatini harakatga keltiruvchi mustaqillik g‗oyalari, milliy qadriyatlarni asrab-avaylash va rivojlantirish tuyg‗usi, Vatan istiqboli yо‗lida halol va pok mehnat qilish singari milliy mafkuraning о‗zak tomirlarini singdirish yotadi. Mustaqillik davri yoshlari ana shunday xalqimizning XXI asrdagi buyuk bunyodkorlik ishlariga о‗zlarini safarbar aylaydigan fidoyi inson bо‗lib yetishayotganini hayotning о‗zi isbotlab bermoqda. Ular umuminsoniy qadriyatlarni ijodiy о‗rganib, zamonamizga tatbiq etgan holda, milliy о‗ziga xosligimizni, asrlar sinovidan о‗tgan an‘analarimizni, hamisha imon-e‘tiqod bilan yashash singari hayotiy tamoyillarimizni ham saqlab, yuksaltirib borgan holda bunday sharafli ishlarni bajarishga harakat qilmoqdalar. Bugun yoshlar mustaqillik tufayli «or», «andisha», «nomus», «vijdon», «insof», «g‗urur» kabi tushunchalarning haqiqiy ma‘nosini anglab yetmoqdalar. Download 1.96 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling